Осыдан кемі бес-алты жыл бұрын «Жіпсіз байланғандар» атты шығарма оқығанмын. Смартфонға телмірген біз туралы драмалық дүние. Жазылған бойда, әлі еш жерде жарияланбай тұрып, ақын-жазушы ағам «оқып көр» деп жіберген болатын. Желідегі алаяқтық, бір-бірін алдап соғу, ақыр соңында тұзаққа түсуі туралы жақсы дүние. Сол беті ешқайда жарияланбады ғой деймін. Ол кезде қазіргіден гөрі ел көбірек отыратындай көрінетін әлеуметтік желіде. Бүгінде бұл «ауру» бізде де сейілейін деген сияқты. Басқа елдер де басынан осылай кешкен шығар. Біздің қазақ қоғамы да бұл сатыдан өте шығарына сенеміз.
Бертініректе кісі көп жиналатын орындарға кіріп барсаң, қыстыгүні шатырдың күнгей бетінде ретті-ретсіз, бей-берекет күнестеп отырған көгершіндерді еске түсіретін желіге жіпсіз байланғандар. Жайшылықта топталып немесе жұбымен ұшып жүргенде байқалмағанымен, көгершіндердің ерекшеліктері, бір-бірінен айырмашылығы әлгіндей болып отырғанда жақсы байқалады. Арасында бірен-саран ағы кездеседі. Әр-әр жеріндегі сарғыш секпілдеріне шейін сүйкімді көрінетін. Көк көгершіндердің жас-кәрісі де сонда білінетін. Тіпті еркек-ұрғашысын да ажырата аласыз. Кейбірінің жүндері үрпиісіп, сабалақтанып, қатарындағы басқаларынан айбындырақ көрінеді. Сөйтсе де бәрі бейқам, күннен түсетін қызуға әрі бір-бірінің мейіріміне жылынып отырғандай сезіледі. Тіпті мойындарына мойындарын айқастырып, құшақтасқандай болады. Құшақтары болмаса да бір-біріне солай жақындасып, жылу сыйласа керек. Қанат біткенімен бұларда құшақ жоқ қой. Ал адамда қанат болмағанымен, құшақ бар. Бірақ адам адамнан алыстаған күні ол да керексіз болып қалмай ма? Кісі баласы алысты көксеген сайын жалғыз.
Күнестеп отырған көгершіндер өзара жылу алмасып қана қоймайды. Бір-біріне сүйенісіп, бірінің үстіне екіншісі тұмсығын қойысып, тұмсықтарымен арқаларын қасысып жатқанда қараптан-қарап тұрып қайран қаласың. Қолдары жоқ болса да бір-бірін тұмсығымен түртінектейді. Қолсыз да қолғабыс қыла береді. Сөйтіп ұзақ отырады. Шамасы қатты боран мен аяздан ашылған күндері осылай істесе керек. Олар көшеде, жолдың бойында жүрсе де адамдардан мейірім күтіп, қамқорлық тілейді. Жұптарын жазбайды көбіне. Есім енді кіре бастаған бала күннен бері жанымнан өшпей келе жатқан осы сурет көз алдыма жиі келеді. Аспандап ұшқан оларды жіпсіз байлаған не құдірет? Не де болса нағыз құдірет сол!
