Суретті түсірген Ерлан ОМАР, «EQ»
Қазақстанда сәулелік терапия обырды емдеудің кең таралған әдістерінің бірі саналады. Ал енді бұдан былай еліміздің кез келген аумағында тұратын қазақстандықтар онкологиялық ауруларды емдеудің ең заманауи түрі – томотерапия емін ала алады. Аталған терапияның негізгі артықшылықтарының бірі – инновациялық технологиялардың көмегімен кез келген көлемдегі, кез келген пішіндегі, тіпті ең күрделі жерде орналасқан ісік сәулемен емдеудің жеткілікті дозасының дәлме-дәл әсеріне ұшырайды. Бұл доза ісік бойына біркелкі тарап, сау тіндерді барынша айналып өтеді.
Дозаны берудің дәлдігі және оның оңтайлы мөлшері тиімді терапия үшін өте маңызды. Обырды классикалық сызықтық үдеткіштермен емдеу кезінде ісіктерді толығымен сәулелендіру, сонымен бірге сау тіндерді айналып өту мүмкіндігі шектеулі. Сау тіндердің зақымдану қаупі бар. Егер дозаны азайтса емдеу процесі ұзаққа созылады. Оның тиімділігі төмендейді әрі жанама әсерлердің ықтималдығы артады. Бұл ретте UMIT халықаралық онкологиялық томотерапия орталығы Қазақстанда және Орталық Азияда бірінші болып Accuray компаниясының TomoTherapy HD құрылғыларын қолдану арқылы онкологиялық науқастарды сәулелік терапиямен емдеуге қабылдай бастады. Ал томотерапия – онкологиялық ауруы бар науқастар үшін үлкен үміт. Онкологиямен күресудегі сәулелік терапияның жаңа әдісі көпшілікті елең еткізері анық. Бұл ретте оған квота бойынша да тегін қол жеткізуге болатынын айта кету қажет.
«Томотерапия – фотонды сәулелерді қолдану арқылы жүргізілетін сәулелік терапияның жаңа түрі. Ол былайша әрекет етеді: сәулелену кезінде фотондар қоршаған сау тіндерге тиместен обыр жасушаларын «күйдіреді». Томотерапияның қатерлі ісіктерді емдеудің басқа түрлерінен негізгі айырмашылығы осында. Әдістің жаңашылдық сипаты құрылғының қатерлі ісік ошағын анықтап, оны дәл күйдіретіндігінде. Фотон сәулесі мыңдаған шағын сәулелерге бөлінеді және сәулелену бірден бірнеше аймаққа әсер ете алады», деді UMIT халықаралық онкологиялық томотерапия орталығы директорының орынбасары Сәния Усабекова.
Оның айтуынша, сәулелену дозасын дәрігерлер аурудың ошақтарына байланысты анықтайды. Тіпті аурудың соңғы сатысында, ісіктерді жою мүмкін болмаған кезде де томотерапияның әсерінен аурудың қарқыны азайып, өмірлік маңызды органдарды зақымдауды тоқтатады. Ауырсыну азайып, адам өзін жақсырақ сезіне бастайды.
«Емдеу процедураларының санын дәрігерлер анықтайды. Кейде науқасқа 5 сеанс жеткілікті. Кей жағдайда олардың саны 20 немесе 40-қа жетеді. Орталық тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлеміне (ТМККК) қосылған. Бұл дегеніміз, бізде адамдар квота бойынша мемлекеттің қолдауымен емделе алады. Бізде жоқ қызметтерді Ұлттық ғылыми медициналық орталықтан алуға болады. Осы мақсатта томотерапия орталығы ҰҒМО-мен келісімшарт жасасқан. Біз серіктеспен бір жерде орналасқанбыз», деді С.Усабекова.
Оның айтуынша, квота бойынша емделу мүмкіндігін алу үшін бірер құжат жинау қажет. Олардың қатарында онкологтың жолдамасы, ауруханадан шығу парақтары, бұған дейінгі зерттеулердің қорытындылары, ПЭТ/КТ және/немесе МРТ бейнелері түсірілген диск бар. Құжаттар мұрағатталып, емделушінің аты-жөнімен мұрағаттық файл ретінде сақталуы және орталықтың поштасына жіберілуге тиіс. Әрбір жағдайды біздің дәрігерлер жеке қарайды. Жіберілген өтініш 2 күн ішінде қаралады.
«Томотерапия сеансының ұзақтығына тоқталар болсақ, емдеу науқасты дайындауды қосқанда 20-30 минутты алады. Ал сәулелену процесінің өзі небәрі 5-7 минутқа созылады. Орталықта емдеуге арналған екі құрылғы бар. Бұл – Accuray (АҚШ) компаниясы шығарған инновациялық TomoTherapy HD сәулелік терапия құрылғылары. Олар онкологияда алтын стандарт ретінде танылған. Әлемде екі қондырғы бірден параллель қолданылатын бірнеше орталық қана бар. Бұл не үшін керек? Емдеу басталғаннан кейін оны үзбеу керек. Бір машина істен шықса, екіншісі бар делік. Екі қондырғы арқылы біз бір күнде көп науқасты қабылдай аламыз», деді маман.
Оның айтуынша, онкологиялық ауруларды емдеуге деген қажеттілік өте жоғары. Тіпті өзге елдерден де өтініштер түсіп, науқастар келеді. Емдеу құны да Еуропа мен АҚШ клиникаларына қарағанда әлдеқайда арзан.
«Біз медициналық туризмді дамытумен айналысамыз. Бүгінде шетелдік пациенттердің елімізде жайлы орналасуы мен емделуіне қатысты барлық ұсақ-түйек мәселелерін ескеру мақсатында логистика жағын пысықтап жатырмыз. UMIT Халықаралық онкологиялық томотерапия орталығы JCI халықаралық сертификаттаудан сәтті өтті. Бұл орталықтың сапалы медициналық қызмет көрсетудің жоғары стандарттарына сәйкестігін және пациенттердің қауіпсіздігінің барлық ережесін қатаң сақтауын растайды. Орталықта шетелдік танымал онкологиялық клиникаларда күрделі дайындықтан өткен тәжірибелі мамандар тобы жұмыс істейді», деді С.Усабекова.
