Ол бұл жолы әкімшілік ресурс қолданылмағанын және рефрендум көңіл күйінің нәтижелері нақты екенін атап өтті. Сондай-ақ әртүрлі халықаралық миссиялардың байқаушыларынан бұзушылықтар туралы мәлімдемелер түспеген.
«Бюджет қызметкерлерін ұйымдасқан түрде жеткізу, олардың биліктің өз бетінше дауыс беру туралы есеп беру талаптары туралы шағымдары жоқ. Әлеуметтік желілерде мұндай ештеңе байқамадық. Бұл референдум көңіл күйдің шынайы көрінісі деген тұжырым жасауға мүмкіндік береді», деп жазады Талғат Қалиев өзінің телеграм-каналында.
Тағы бір автор Бигелді Ғабдуллин де: «Айталық, 2012 жылғы Қазақстан Республикасы Парламентіне сайлауда алматылықтардың белсенділігі небәрі 26 пайызды, 2016 жылы – 34,1% , 2021 жылы 30 пайызды құрады. Ал бүгінгі дауыс берудің алдын ала есептеулері Алматының алда келе жатқанын көрсетеді», дейді өзінің Фейсбуктегі парақшасында.
Ал Ресейден келген халықаралық байқаушылар Алматыда референдум ойдағыдай өтті деп бағалады. Мәселен, Алматыдағы Ресей Федерациясының Бас консулдығының консул-кеңесшісі Артем Оганов жеке сараптама жүргізгеннен кейін таңертеңнен бастап алты референдум учаскесін аралап үлгерген.
«Таңертеңнен бері біз сайлауға алматылықтардың белсенді қатысқанын көріп отырдық. Сағат таңғы 7-ден 7:30-ға дейін 30-40 адам дауыс беруге келді. Байқаушылардың пікірінше, референдумға қатысу 2021 жылғы сайлауға қарағанды белсендірек болды. Дауыс беру Алматыда ашық, транспарентті болды. Мемлекеттік тілді білмейтін адамдар үшін бәрі орыс тілінде қайталанғанын ерекше атап өткім келеді. Жалпыхалықтық дауыс беру нәтижелеріне әсер етуі мүмкін қандай да бір заң бұзушылық әрекетті байқамадық», деді Артем Оганов.
Дегенмен кейбір сайлау учаскелерінде сайлау комиссиясының мүшелерінің жолын кесіп, бюллетеньсіз дауыс беру әрекеттері әлі де болған. Азаматтарға тұрақты тұратын жерінен тыс жерде қалай дауыс беру керектігі түсіндірілді.
Ленинград облысының сайлау комиссиясының төрағасы Михаил Лебединский Алматыдағы референдум учаскелерінде саяси науқан аяқталғанша жұмыс істеді.
«Бұл процедура азаматтардың конституциялық құқығын бір рет қана жүзеге асыруын қамтамасыз ету үшін жасалған. Басты фактор – барлық референдум учаскелерінде дауыс беру бірқалыпты өтті. Яғни референдум өтті деген сөз. Қазақстан аумағында сайлаушылардың 60 пайыздан астамы дауыс берді», деді М.Лебединский.
Спикер Ресей Федерациясының аумағында бес референдум өткізу орны орналасқанын, жалпы олар әлемнің 52 елінде ашық екенін айтады Сонымен қатар халықаралық байқаушылар заң бұзушылық фактілері бойынша Алматы қалалық референдум комиссияларының барлық әрекеттерін заңды деп санайды.
АЛМАТЫ
