Шымкент қалалық жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасының мәліметінше, 2022 жылы жоспарланған 308 көшенің 190 көшесінде жөндеу жұмыстары толығымен аяқталды. Барлық көшені жыл соңына дейін аяқтау жоспарда бар.
Дәл қазіргі таңда мегаполисте 190 нысанда жол-құрылыс жұмыстары атқарылуда. Оның екеуі Рысқұлов – Қонаев, Бәйдібек би – Арғынбеков көшелерінің қиылысындағы жолайрық құрылысы болса, қалғаны – 6 кезеңнен тұратын Қонаев көшесінің, Оңтүстік, Шығыс айналма жолдарының, Самал-1, 2, 3 шағынауданы көшелерінің, екі кезеңге бөлінген Өтегенов көшесінің құрылыс жұмыстары. Бұдан бөлек А-2 жолы, Адырбеков көшесі қайта жасалып жатса, Ақжайық, Қайтпас-1, Тассай шағынаудандарының жолдары мен Қошқарата өзені арқылы өтетін 2 көпір күрделі жөндеуден өтуде.
Биыл ірі нысандар қатарына кіретін Қонаев даңғылы үш кезеңінің, Қонаев – Рысқұлов жолайрығының және Самал-1, 2, 3, шағынаудандарындағы жолдардың құрылысы аяқталады. Сондай-ақ егер құрылыс жолағында жатқан жер учаскелерін мемлекет мұқтаждығына қайтару мәселесі дер кезінде шешімін тапса, Шығыс және Оңтүстік айналма жолдарының құрылысы да мәресіне жетеді.
Жөнделген жолдар...
Бүгінге дейін қаладағы орташа жөндеу жұмыстары атқарылып жатқан 155 шақырым жол толығымен бітті. Жалпы, тамыз айының соңына дейін мегаполистегі Республика, Рысқұлов, Иляев, Тәшенов, Ақназар хан, Клара Цеткин, Жолан батыр, Дулати, Мангелдин, Тоқаев сынды магистральді 10 көше жөндеуден кейін толық пайдалануға беріледі.
Мегаполистің әкімшілік аумақтарындағы жұмыстарға жекелей тоқталсақ, мәселен, Еңбекші ауданына қарасты Базарқақпа тұрғын алабының көшелері толығымен орташа жөндеуден өтті. Оның ішінде Шахайдаров, Тельман, Жастар, Ақшеңгел, Нарынкөл, Қорғамқұм, Ақыртас, Тәңіртау, Абдалиев және Жалпақтал көшелері бар. Орташа жөндеу жұмыстары бұл көшелерде сәуір айында басталып, аяқталуы маусым айына белгіленген өндірістік кестеден ауытқымады. Айта кету керек, тұрғын алаптағы жөнделген көшелердің жалпы ұзындығы – 11 шақырым. Жобалық сметалық құжатта көрсетілгендей, барлығына 10 сантиметр қалыңдықта асфальт төселді.
Өз кезегінде Қаратау ауданындағы Шығыс айналма жолында құрылыс қарқынды жүріп жатыр. Аталған жолды салу 2021 жылы басталып, биыл да құрылысы жалғасты. Шығыс айналма жолдың І кезеңі №1 автожолдан Әл-Фараби көшесіне дейінгі аралықты қамтиды. Құрылысқа жауапты мердігер мекеме – өңірге танымал «Отау Строй» ЖШС. Шығыс айналма жолының ұзындығы – 3,9 шақырым, төрт жолақты, ал ені 60 метр болады. Бүгінде құрылыс межесінің 28 пайызы орындалды.
Сонымен қатар Өтегенов көшесі құрылысының І кезеңі Шымкент Сити шағынауданынан Сырым батыр көшесі аралығын қамтиды. Бұл кезеңдегі жолдың жалпы ұзындығы – 970 метр, ені 28 метрді құрайды. Төрт жолақты жолдың бірінші кезеңі құрылысын жүргізіп жатқан мердігер «Алем Транс Жол» компаниясы автомобиль жолының негізін жасап, тығыздау жұмыстарын атқарды. Асфальтбетон қабаты да төселуде. Екінші кезеңдегі Өтегенов көшесінің құрылысы Сырым батыр көшесі мен Төлеметов көшелерінің аралығында жүреді. Бұл жерде жолдың ұзындығы – 970 метрге, ені 23,5 метрге тең. Автомобильдер төрт жолақта жүйткімек.
Жол құрылысы қарқынды
Қонаев даңғылының жол құрылысы бес кезең бойынша іске асырылып жатыр. Даңғылдың бесінші кезеңіндегі құрылыс Бадам өзенінен басталып, алтыншы кезеңге дейінгі аралыққа жалғасады. Құрылыстың бесінші кезеңіндегі жолдың ұзындығы – 4,6 шақырым, ені – 23 метр. Ал жол бойындағы аяқжолдың ені – 3 метр. Алты қозғалыс жолағы болады. Құрылыста жол негізін әзірлеу, тас төсеу, суағарларды, су өткізгіш құбырларды орнату секілді жұмыстар атқарылады. Жол түсетін белдеуде инженерлік желілерді ауыстыру жоспарда бар. Осында атқарылып жатқан ауқымды жұмыстардың бірі – тірек қабырғаларын орнату. Оның ұзындығы мың метрден асса, биіктігі 15 метрге жетеді.
Бәйдібек би – Арғынбеков қиылысындағы жолайрық құрылысы қаладағы жол құрылысы саласындағы ауқымды жобалардың қатарына кіреді. Бәйдібек би даңғылы мен Арғынбеков көшесінің қиылысындағы жолайрық құрылысы бүгінде қарқын алған. Үш деңгейден тұратын жолайрық 2022-2023 жылдар аралығында салынып, қаланың көлік қозғалысын реттеуге үлкен септігін тигізбек. Ауқымды жобаны іске асырудың нәтижесінде, аталған көшелердің көлік өткізгіштік қабілеті екі есеге дейін артады. Жолайрықтың техникалық сипатына орай Бәйдібек би даңғылының 700 метрі, Арғынбеков көшесінің 921 метрі құрылыс аумағына енген.
– Жоба бойынша ені 80 метрлі төрт-алты жолақты автомагистраль салынып, жол жиегіне жаяу жүргіншілер және веложол төселеді. Қазіргі уақытта Арғынбеков көшесі бойында тіреу қабырғалары орнатылып жатыр. Ал Бәйдібек би даңғылында көпір өткелі конструкциялары құрастырылуда. Жолайрықтың Бәйдібек би бойындағы көлік қозғалысы 6 шілде күні жабылған болатын. Жоспарға сәйкес, биыл 1 қыркүйекте аталған даңғылдың солтүстік бағыты көлік қозғалысына жартылай ашылады. Ал оңтүстік бағытындағы көлік ағыны Арғынбековке қарай бұрылып, Байтұрсынов көшесімен бойлай жүретін болады. Көлік қозғалысы үшін Арғынбеков көшесіне балама магистральдар ретінде Рысқұлов пен Төлеметов көшелері белгіленген. Ал Бәйдібек би даңғылына балама көшелер Бәйтереков, Шаяхметов және Өтегенов таңдалды, – деді Шымкент қалалық жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасының басшысы Ержан Жолдасов.
Жолаушылар тасымалы кондукторсыз қызметке көшеді
2019 жылдың басында Үкімет Қаулысымен Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігіне қарасты «Жол активтері сапасының ұлттық орталығы» құрылған болатын. Аталған орталықпен Шымкент қаласының әкімдігі жолдың сапасын арттыру мақсатында арнайы келісімшарт бекіткен. Осыған сәйкес, қаланың көшелеріне төселген әрбір асфальт қабатының нығыздығы орталық тарапынан тексеруден өтіп тұрады. Деректерге назар аударсақ, 2020 жылы 1 161 жол құрылысы материалдары іріктеп алынса, оның ішінде, нормативтік талаптарға жауап бермегендерінің саны 603 болды. Былтыр да 1 285 жол құрылысы материалдары сыналып, оның 671-і нормативтік талаптарға жауап бермеген. Биыл жыл басынан бері қаладағы 108 нысанға тексеру жүргізілді. Соның нәтижесінде, 68 нысанда кемшіліктер мен ақаулар анықталды. Бұдан бөлек, жол құрылысы материалдарының 368 сынамасы іріктеліп, 241-і нормативтік талаптарға сәйкес келмеді. Іріктелініп алынған асфальтбетон үлгілерінің саны 280-ге жетті. Айта кету керек, жаңа кәсіпорынның сынама жұмыстарындағы міндеті кеңейіп, ауқымы артқан. Арнайы құрылғылармен жабдықталған жылжымалы зертхана соның дәлелі. Орталық мамандары құрылыс жұмыстары жүріп жатқан жерге барып, қолданыстағы материалдардың сынамасының талапқа сай болуын тексереді. Жалпы, орталықтың міндеті – автомобиль жолдарына сараптама жүргізу арқылы төселген жолдардың сапасы мен қауіпсіздігін қадағалау. Осы орайда Шымкентте салынып жатқан жолдардың сапалы екеніне еш күмән жоқ.
Жол мен жолаушылар тасымалына жауапты мекеменің биылғы қолға алған тағы бір жаңалығының бірі – тамыздан бастап қоғамдық көліктер кондукторсыз қызмет жүйесіне көшеді. Басқарма басшысының мәлімдеуінше, қалада тұрақты бағытта қатынайтын 78 маршрут болса, осы маршруттармен күнделікті мыңға жуық автобус жолаушыларды тасымалдайды. Өз кезегінде қоғамдық көліктерде екі мыңдай кондуктор жұмыс істейді. Енді тамыз айында автобусқа мінген жолаушылар өз-өздеріне қызмет көрсетеді. Мұның алдында бірнеше маршрутқа қанатқақты жоба ретінде бұл бастаманы тәжірибеден өткізіп көрген. Қала әкімдігі ендігі жерде барлық автобусқа осы тәжірибені енгізіп, заман талабына сай жолаушылар тасымалын кондукторсыз қызметке көшіруді ұйғарып отыр.
Шымкент
