Аймақтар • 24 Тамыз, 2022

«ЕРГ Ресайклинг» компаниясы қаланы қоқыстан тазартады

375 рет
көрсетілді
7 мин
оқу үшін

«ЕРГ Ресайклинг» ЖШС 2019 жылдан бері Ақтөбе өңірінде қиыршық тас шығарумен айналысады. Хромтау қаласының төңірегінде 1991 жылдан бері жиналып қалған «тарихи қалдықтар» қайта өңделіп, Ақтөбе ферроқорытпа зауытында өндірілген қиыршық тас түрінде шығарылып жатыр.

«ЕРГ Ресайклинг» компаниясы қаланы қоқыстан тазартады

Біз Ақтөбе қаласының өндірістік ай­ма­ғында орналасқан «ЕРГ Ресайклинг» ком­паниясының сауда алаңын аралап көрдік. Серіктестіктің операциялық директоры Руслан Ибраев бізді күнделікті жұмыс барысымен таныстырды. Зауыт алаңындағы қиыршық тас үйінділерінің жанында кәдімгідей еркін демаласың. Шаң-тозаң жоқ. Өйткені оны болдырмау үшін осы алаңның аумағына және ұнтақталған тас үйінділерінің беткі қа­ба­тына мезгіл-мезгіл су себіледі. Бұл жер­де бір тонна қиыршық тастың бағасы – 200 теңге. Ал толтыра тиелген бір «КамАЗ» қиыршық тас 2 мың теңгеге бағаланады. Алайда 10 тонна қиыршық тас тұтынушыға екі мың теңгеге сатылмайды. Себебі өнім құны тасымалдау қыз­метінің қымбаттығына байланысты жо­ға­рылайды, ал зауыттың оған еш қа­ты­сы жоқ.

Зауыттың кіреберіс қақпасының ал­дын­­да кезек күтіп тұрған жүк көлік­тері көп. Бүгінде жол-құрылыс компа­ния­ла­­рының тарапынан осы кәсіпо­рын­ның өніміне сұраныс өте жоғары болып тұр. Зауыт аумағына кірген, рельстерде тұрған жүк вагондарына күніне 15-20 вагон қиыршық тас тиеліп, басқа өңір­лерге жіберіледі. Соның ішінде Атырау, Батыс Қазақстан облыстарының кәсіп­орын­дарынан тапсырыс көп.

Руслан Ибраевтың айтуынша, қазіргі уа­­қытта серіктестік қоймаларында 1 млн ­тон­надан астам түрлі өлшем­де­­гі қиыр­шық тас жинақталған. Әдетте Ақтөбе ферроқорытпа зауытында қиыр­шық тас 5х20, 20х40, 40х70 өлше­мінде ұнтақталады. Мұны тек жолға төсеп қана қоймай, одан тұрғын үй құры­лысына қажетті тауарлы бетон, ірге­тас­тар мен тас блоктар, жабынды плиталар, аэродром блоктары шығарылады.

«Қазір біз осы қалдықтарды өңдеу­дің жаңа технологиялық цикліне көшіп жа­тырмыз. Негізгі мақсат – қалдық­сыз өндіріске қол жеткізу. Қалдық­тар­ды терең өңдеу арқылы құрылыс ма­териалдарының көптеген түрін шығаруға болады. Қиыршық тастан бетон, минералды ұнтақтар алынады. Бұл жол құрылысына өте қажет», дейді Руслан Ибраев.

н

«Біз – ұзақ жылдан бері әріптестерміз. Осы кәсіпорынның өнімдерін жол құры­лы­сына пайдаланамыз. Бұл жерден шы­ғатын қиыршық тастың сапасы жақ­сы әрі бағасы қолжетімді», дейді «Магистраль Проектстрой» жауап­кер­ші­лігі шектеулі серіктестігінің басшысы Григорий Крамер.

Жақында «ЕРГ Ресайклинг» ЖШС Ақтөбе қаласынан 20 шақырым қашық­тық­та орналасқан Сазды тұрғын үй ала­бында жаңа әлеуметтік жобаны қол­ға алды. Бұл жерде 1970 жылдан бері құм, тас, саз алынып келе жат­қан карьер бар. Қазіргі уақытта оның айна­ласы тұрмыстық қалдықтардан қор­даланған қоқыс үйінділеріне толы. «ЕРГ Ресайклинг» ЖШС осы аумақтың 15 гектарын алып жатқан карьерді қоқыс үйінділерінен тазартып, тегістеп, осы жерге жылыжай тұрғызбақшы. Лас­танған аумақты толық тазарту жұмыс­та­ры мен оның топырағын сауықтыруға үш жылдан астам уақыт керек. Бұл әлеу­мет­тік жобаның мақсаты – ел Үкіметінің заңсыз қоқыс үйінділерін жою жөніндегі тапсырмасын орындау және Ақтөбе қаласының төңірегіндегі экологиялық ахуалды жақсартуға атсалысу.

Жобаның бірінші кезеңі бойынша тазартылуға тиіс аумаққа қиыршық тас жеткізуге қажетті құжаттар әзірленді. Серік­тестік басшылары Сазды, Саз­д­ы-2, Бауырластар елді мекендерінің тұрғындарымен кездесті және қоғамдық тыңдау өткізді. Осы төңіректегі елді мекен­дердің тұрғындары ескі құм карье­рін жабуды жақтайды. Өйткені оның қазаншұңқырлары тұрмыстық қал­дықтарды заңсыз төгетін қоқыс үйіндісіне айналған. «ЕРГ Ресайклинг» ЖШС басшылығы әкімдіктің тапсырмасымен үш жылда заңсыз қоқыс үйіндісінен тазартуды қолға алса да, жасыл технологиялар жобасын іске асыруға қарсы шығушылар табылып жатыр.

Руслан Ибраевтың сөзіне қарағанда, топтың еншілес компаниялары Ақтөбе мен Хромтау қалаларында мыңдаған адамды жұмыспен қамтып отыр. Ал жылыжай түріндегі жасыл технологиялар жобасын жүзеге асыру нәтижесінде кәсіпорынның еңбеккерлері ғана емес, сондай-ақ жақын төңіректегі үш елді мекеннің тұрғындары да таза табиғи өніммен қамтамасыз етіледі.

«Ақтөбе агломерациясының аумағы үлкейіп барады. Бұрын осы жерде бір ғана Сазды елді мекені болса, соңғы жылдары 10 мыңға жуық тұрғыны бар үш тұрғын үй алабы пайда болды. «ЕРГ Ресайклинг» компаниясы биыл сәуір айында Сазды карьері қазандықтарындағы 15 гектар аумақты заңсыз қоқыс үйінділерінен тазартуды бастады. Екі ай ішінде қазан­дық­тарды тазарту және карьер айналасында үйілген қоқыстарды сұрыптау жұмыстары жүргізіліп, қалдықтар қала­лық қоқыс полигонына шығарылды. Бұған қоса, жол бойына тұрғындарды тазалыққа шақырған баннер ілінді. Алайда, өкінішке қарай, бүгін таңертең тазартылған аумақта ертеңіне қоқыс толып қалады», дейді Ақтөбе қаласы Астана ауданы әкімінің орынбасары Алмаз Жақсылықов.

«ЕРГ Ресайклинг» компаниясының жұ­мысқа асқан жауапкершілікпен кірісуі­нің бір айғағы – аталған жобаны жүзеге асыру барысында арнайы ма­ман дәрігер – гигиенист-эпидемио­лог жұмысқа тартылған. Дәрігердің көз­қа­расы айқын: осы аумақты тазарту жұ­­мыстары тұрғындар денсаулығын қор­ғау­ға және олардың санитарлық-эпи­де­­миологиялық қауіпсіздігіне кепіл­дік береді.

Сазды карьерінің терең шұңқырларын заңсыз қоқыс үйінділерінен тазарту және аумақты көгалдандыру жұмыстары жалғасын таба береді. Бұл ең алдымен тұрғындардың денсаулығы үшін қажет. Заңсыз қоқыс үйінділері экологиялық ахуалға да теріс әсер етеді.

«Бұл жердегі қоқыс төгілген қазан­шұң­­қырларға көктемде еріген қар суы жиналып, оған қосылған зиянды қал­дық­тар жер астына сіңеді. Жерасты суы мен жер бетінің суы өзара байланысты екенін жұрттың бәрі біледі. Осы төңіректе жерасты суы өте жақын орналасқан. Жақын жердегі ауылдардың көбінің ауласында құдық бар. Одан жұрт малына су алып береді, бау-бақшасын да суарады. Су жиналып қалмас үшін заңсыз қоқыс үйінділерін жою және шұңқырларды тегістеу керек», дейді дәрігер.

Осылайша, 1990 жылдардан бері үйілген кен қалдықтарын күрделі қай­та өңдеуді бастаған кәсіпорын Ақтөбе қаласының Сазды тұрғын үй алабы төңірегінде жасыл белдеу орна­туға кірісті. Тұтастай алғанда, лас­тан­ған топырақты зарарсыздандыру және сауықтыру шаралары аталған елді ме­кен­нің төңірегін тазартып қана қой­май, Ақтөбе қаласының экологиялық ахуалына да оң әсерін тигізбекші.

 

Ақтөбе облысы