Әдебиет • 26 Тамыз, 2022

«Америка әсерлері» – ағылшын тілінде

31167 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

24 тамыз күні Алматыдағы АҚШ Бас консулдығы Мұхтар Әуезовтің мұражай-үйі және америкалық гид, оқытушы Деннис Кинмен бірлескен жоба ретінде Мұхтар Әуезовтің 1960 жылғы Америкаға сапары туралы жолжазба жинағы «Америка әсерлерінің» арнайы шыға­ры­лымы жұртшылыққа таныстырылды.

«Америка әсерлері» – ағылшын тілінде

1960 жылы қазақ жазушысы Мұхтар Әуезов КСРО-дағы бірнеше әріп­тесімен бірге АҚШ Мемлекеттік депар­таментінің шақыруымен Америкаға сапарлаған. Жазушы Құрама Штаттарда бір ай бойы аралап, сол сапары туралы «Америка әсерлері» атты сапар естелігін жазған, бірақ жазушы тұтқиыл қайтыс болып, кітап аяқталмай қалады.

Алматыдағы АҚШ Бас консулы Кэролайн Сэвидж: «60 жыл бұрын АҚШ пен Кеңес Одағы екі ел арасында мә­де­ни байланыс орнаса, өзара қарым-қаты­­­нас та жақсара түсер деген келісімге ­ке­ле­­ді. Дәл сол жылымық кезінде мәдени тә­жірибе алмасу үшін ұйымдастыр­ған алғашқы сапарға Мұхтар Әуезов топ жарып, алғашқылардың бірі болып бар­ған екен. Екі еліміз серіктес болуға алғаш қадамын басқан кезде әлемнің ұлы суайрығында тұр еді. Бірақ Әуезов бізді жақындататын ортақ құндылық­тар­ды таба білді. Жаңа түскен бүршік­тей шағын ғана мәдени тәжірибеден басталған бұл сапар осы күні екі ел арасында отыз жылдан астам тарихы бар мызғымайтын ынтымақтастыққа айналып отыр. Осы тарихтың баста­уын Мұхтар Әуезовтің бірінші болып жазып кеткені де бекер емес болар», деп атап өтті.

Жазушының «Америка әсерлерін» ағылшын тіліне аударған Деннис Киннің еңбегі көп. Оның айтуынша, ол Әуезовтің Америкаға сапары туралы америкалық газет беттеріндегі мақалаларға көптен бері назар аударып келген. «Сапарынан оралғаннан кейін Әуезов көпшілікке беймәлім «Америка әсерлері» деген жолжазбаларын жазады. Әуезовтің бұл очеркі орыс тіліне де, әлемнің басқа тілде­ріне де аударылмай қалады. Мен Әуезов орталығының басшысы Диар Асқар­ұлы Қонаевпен кездесіп, бұл туындының тарихи маңызы туралы сөйлесіп, ағылшын тіліне аударсақ тамаша болар еді деп келістік. Бағымызға орай, АҚШ консулдығы бұл идеямызды қолдап, Әуезов кітабының арнайы шығарылымын бүгін көпшілік назарына ұсынып отырмыз», дейді аудармашы Д.Кин.

Кітаптың тұсаукесеріне Әуезов мұражай-үйі мен Әуезов орталығын басқаратын Диар Асқарұлы Қонаев та қатысты. Ол мұражайда Мұхтар Әуезовтің Ұлы Каньонда түскен суреті әлі де ілулі тұрғанын сөз етті. «Әуезов үшін Америкаға сапарының орны бөлек болатын. Өкінішке қарай, жазушы сол сапарынан алған әсерлерін аяқтап үлгермей, өмірден өтті», деді Д.Асқарұлы.

Айталық, «Америка әсерлері­нің» қазақ және ағылшын тіліндегі алғаш­қы тиражы әзірге сатылымға түскен жоқ. Бірақ жазушының 125 жыл­дық мерейтойына орай Kitap.kz мобиль­ді қосымшасынан қыркүйек айының аяғына дейін тегін оқуға болады. Сон­дай-ақ Әуезов мұражай-үйінің келу­шілеріне тегін таратылады деп жос­пар­ланып отыр.