Аталған іс-шараға кезінде А.Асқаровтың көзін көрген, бірге қызмет атқарған замандастары – еңбек ардагерлері, зиялы қауым өкілдері және осы мақсатқа орай Шымшаһарға арнайы келген қонақтар қатысты.
Гүл шоқтарын қою рәсімінен соң жиналған қауым қайраткерді құрметпен еске алып, есімін ұлықтады. Солардың ішінде Шымкент қаласы әкімінің бірінші орынбасары Шыңғыс Мұқан Асанбай Асқаровтың мегаполистің дамуына өлшеусіз үлес қосқанын тебірене жеткізді.
Қазақ елінің өркендеуі жолында уақытын да жанын да аямаған тұлғалардың қатарында Асекеңнің есімі ерекше аталады. Және дәреже тұрғысынан ол кісінің алар орны әрдайым биікте тұрады. Шымкенттіктер әрдайым ардақты азаматты жадында ұстап өтеді. Өйткені ол қаланың гүлденуіне, көркеюіне көп еңбек сіңірген адам. Мұндай тұлғалардың халық жадынан ұмыт қалуы мүмкін емес деді ол.
Іс-шара барысында Асанбай Асқаровтың қызы Жанна Асанбайқызы мен Қонаев қорының төрағасы Эльдар Қонаев та сөз алып, жылы естеліктерімен бөлісті.
Сондай-ақ осы күні Асанбай Асқаров атындағы қордың және Ардагерлер кеңесінің ұйымдастыруымен «Риксос Хадиша» қонақүйінің үлкен залында ғылыми конференция өтті. Аталған жиын А.Асқаровпен бірге кезінде қызмет атқарған замандастарының, еңбек ардагерлерінің, қалалық мәслихат депутаттарының, ғалымдардың, мәдениет пен өнер қайраткерлерінің, бір топ зиялы қауым өкілдерінің және ұстаздар мен жастардың басын қосты.
Конференцияда мінберден сөз сөйлегендер А.Асқаровтың мемлекет және қоғам қайраткері ретіндегі тұлғалық қасиеті туралы баяндама жасады. Бірегей тұлғаның тағдырдан талай таяқ жесе де адамдық, адалдық қасиетінің туын жықпай биік ұстағаны, ар-намысын таптатпаған, ішкі жан тазалығына кір шалдырмай кеткен азамат болғаны мазмұнды баяндалды. Ол Алматы, Жамбыл, Шымкент облыстары партия комитетінің бірінші хатшысы лауазымында болған уағында мансапқа алданып тура жолдан тайқып кетпеді. Үш облысты табаны күректей 26 жыл қатарынан басқару сол заманда Орта Азия елдері басшыларының ішінде тек А.Асқаровқа ғана бұйырыпты. Сонша жыл қазағы қалың өлкелердің тізгінін ұстаса да ерен тұлға елдің қасиетін, жердің қадірін кемел жүрекпен сезініп, өзі туып-өскен туған жердің өркендеуі жолында аянбай еңбек етті.
Халқы үшін аянбай қызмет еткен қайраткер өзінің саналы ғұмырында шарықтауды да, құлдырауды да бастан кешірді. Халқының шынайы сүйіспеншілігіне бөленді. Сондай-ақ алмағайып замандағы саяси қақтығыстардың да құрбаны болды. Елге қызмет етудің үлгісін көрсеткен Асанбай Асқаровтай тұлғаның өмірін, ерен еңбегін осы залда отырған ардагер ағалар көзбен көрді. Ал біз секілді жас буын сіздер айтқан тағылымды әңгімеден өнеге алып келеміз. Оның жарқын бейнесін ұрпақтан-ұрпаққа жеткізу біздерге артылған аманаттық парыз, мәртебелі міндет. Шарболаттай рухы биік азамат қасиетті қаламды серік етіп, кітаптар жазды. Қаншама қиындық көрсе де адалдық қасиетін биік ұстады. Ол өзінің қаламгерлік қарымымен де халқына қалтқысыз қызмет етіп, өткен мен бүгіннің дидарын дөп басқан ой толғамдарымен, естелік, өлеңдерімен артына мол мұра қалдырды, деді қала әкімі жасаған баяндамасында. Асқаровтың «жақсы басшы болу үшін адамда үш қасиет болуы шарт: біліктілік пен зиялылық, тазалық пен адалдық, халқын шексіз сүю, осы үш қасиет болса, ұйымдастыру қабілеті уақыт өте қалыптасады. Басшылардың келесі буынына айтқан бұл қасиет ат үстінде жүрген әрбір азаматтың ой түбінде жатуға тиіс. «Тәуелсіздіктің қадірін бодан боп жүргенде емес, осындай еркіндікте, теңдікте, дербестікте білген жақсы. Ол үшін ұлттық санаға, қозғау салмай болмайды. Ұлттық санаға жетпей ұлт болудың қиын екенін ұмытпаған жөн деді шаһар басшысы Мұрат Әйтенов құттықтау сөзінде.
Конференциядан соң дендросаябақта ағаш көшеттері отырғызылды.
Мемлекет және қоғам қайраткері, еңбек жолында республикадағы үш ірі облысты басқарған, халықтың ерекше ықыласына бөленген Асанбай Асқаровтың туғанына 100 жыл толуына орай Ж.Шанин атындағы Шымкент қалалық академиялық қазақ драма театрында жазушы Мархабат Байғұттың «Асқаровтың аққайыңдары» атты драмасы сахналанды. Белгілі тұлғаның ғұмыр шежіресінен сыр шертетін қойылымда кейіпкердің ішкі жан күйзелістері барынша шынайы әсер қалдырады. Автор мемлекет қайраткері Асанбай Асқаров пен жазушы Шерхан Мұртаза арасындағы сұхбат арқылы бір ұлттың тұтас бір кезеңдегі тарихынан сыр шертеді. Талай дарабозды шабысынан сүріндірген қаскөйлік деген жаман қасиет қазақ қоғамында кеше ғана пайда болды десек қателесеміз. Асқаровтың заманында ол тіпті жаңаша сипат алғандай әсерге бөледі. Сол секілді спектакльдегі Жағымпаз бен Жандайшаптың ұрпақтары арамызда бүгін де, ертең де өмір сүре береді. Сыртқы келбеттері ғана өзгермесе, қалған іс-әрекеттердің барлығы қай заман келсе де қайталанып отырады. Жағымпаз бен Жандайшапты сахнадан көрген сайын сананы алдымен осындай ой баурайды. Қысқасы жазушы драматург Мархабат Байғұт осы спектаклі арқылы ерен тұлғаның қырын жан-жақтан аша білді.
Асанбай Асқаров тек талантты басшы емес, ақын, зерттеуші, өз ұлтын сүйген азамат болған. Оның «Тағдыр», «Жұмақ пен тозақ жырлары» жыр жинақтары, «Ұлы Тұранның ұлдары», «Мен еліммен біргемін», «Өлмейтін артымда сөзім қалса» атты өсиет кітаптары жарық көрген.
Халқы үшін туған ер есімін ел жадында мәңгілікке қалдыру үшін бүгінде жергілікті әкімдік тарапынан біршама істер атқарылып жатыр. Солардың ішіндегі ең маңыздыларын атап өтсек, қазіргі таңда Шымкентте Асанбай Асқаровқа қойылған ескерткіш бар. Мегаполистің бір көшесі белгілі тұлғаның есімімен аталады. Сонымен бірге бүгінде талай оқушы А.Асқаров атындағы орта мектепте оқып жүр. Талантты басшының құрметі үшін шаһардан арнайы мұражай ашылған. Ал осыдан екі жыл бұрын қала басшылығы қоқыс полигонын жасыл аймақ еткен Асанбай Асқаровтың атын дендросаябаққа беру туралы ұйғарым шығарды.
ШЫМКЕНТ
