Осы жылдың 9 қарашасынан 2 желтоқсанына дейін азаматтар «Астана» халықаралық қаржы орталығының биржасынан (Astana International Exchange, AIX) және Қазақстан қор биржасынан (KASE) «ҚазМұнайГаз» акцияларын 8 406 теңгеге сатып алу мүмкіндігіне ие болды. 8 желтоқсаннан бастап қайталама сауда-саттық ашылғаннан кейін мұнай компаниясының акцияларын нарықта да сатып алуға болады.
Премьер-министр өз сөзінде жетекші ұлттық компанияның IPO-сы экономикадағы мемлекеттің үлесін азайту реформасын әрі қарай іске асыру шеңберінде жүргізіліп жатқанын атап өтті. IPO-ның жалпы көлемі 154 млрд теңгені (330 млн долларды), ал берілген өтінімдер саны шамамен 130 мыңды құраған. Қазақстандық инвесторлардың үлесі – 95 пайыздан жоғары.
– Біздің азаматтардың өтініштері басым тәртіпте әрі толықтай қанағаттандырылды. «ҚазМұнайГаздың» IPO-сы Қазақстанның қор нарығы үшін ірі мәмілелердің бірі болып саналады. Бұл отандық қаржы нарығын дамытуға, еліміздің азаматтарына да оң әсер етеді, – деді Ә.Смайылов.
Оның айтуынша, ірі мемлекеттік компанияларды қор нарығына шығару – олардың қоғам мен акционерлер алдында есеп беру міндетін ұлғайтып, ашықтығын арттырады. Бұл ретте халықтың инвестициялық мәдениеті мен қаржылық сауаттылығы жетіліп
келеді.
– Басқа ұлттық компаниялар да 2023-2025 жылдары бірқатар IPO-ны өткізу арқылы ашықтығын арттырады. Бұл – Қазақстан халқының мүддесіне орай жасалған ашық әрі тиімді экономика құру бағытындағы қадам, – деді Премьер-министр.
2022 жылдың 9 қарашасынан 2 желтоқсанына дейін «ҚазМұнайГаз» акцияларын сатып алуға өтінім қабылданды. Бұл ретте инвесторлардан 181 млрд теңгеден астам сомаға 129 мыңнан артық өтінім келіп түскен. Нәтижесінде, жекелеген ірі инвесторларда акциялар пакетінің шоғырлануына жол бермеу үшін 153 млрд теңгеден астам сомаға өтінімдерді қанағаттандыру туралы шешім қабылданды. Қазақстан азаматтарынан акцияларды сатып алуға берілген өтінімдер толық көлемде қанағаттандырылды. Осылайша, осы IPO шеңберінде «Самұрық-Қазына» қоры «ҚазМұнайГаздың» 18 303 584 жай акциясын сатады. Бұл компанияның орналастырылған жай акцияларының жалпы санының 3 пайызына тең.
– Қазақстанда алғаш рет тікелей жазылу құралы пайдаланылды. Бұл Tabys мобильді қосымшасы және «Қазпоштаның» бөлімшелері арқылы мүмкін болды. Тікелей жазылу үшін акцияларға өтінімді тікелей акционерге беру мүмкіндігі ұсынылды. Осының нәтижесінде, сондай-ақ жекелеген екінші деңгейлі банктердің және брокер-дилерлік ұйымдардың мобильді қосымшалары арқылы брокерлік компаниялардың өкілдері жоқ өңірлер мен шалғайдағы елді мекендердің тұрғындары да IPO-ға қатыса алды. Тікелей жазылу әдісімен 1 млрд 500 млн теңгеге шамамен 6 мың өтінім берілді, – деді «Самұрық-Қазына» қорының басқарма төрағасы Алмасадам Сәтқалиев.
Естеріңізге сала кетейік, IPO инвестициялар тарту мақсатында компания акцияларын қор биржасында бастапқы жария орналастыру. IPO кезінде компания акцияларды еркін айналымға шығарады, оны институционалдық және жеке инвесторлар сатып ала алады.
