Экология • 20 Қаңтар, 2023

Аң-құстарды қолдан қоректендіреді

553 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Шығыс өңірінде өткен жылдын соңы мен 2023 жылдын басындағы ауа райынын тұрақсыздығы жабайы жануарларға да қолайсыз болып тұр. Күн райының боранды болып, тауда қардың қалың жаууы жабайы аңдардың қоректенуіне кедергі келтірді. Сондықтан түз тағыларын қоректендіру жұмыстары Катонқарағай мемлекеттік ұлттық табиғи паркі аумағында жылдағы жоспарға сай атқарылып жатыр.

Аң-құстарды қолдан қоректендіреді

Орман шаруашылығы және ­жануарлар дүниесі коми­те­ті­нің тапсырмасымен Катон­қара­ғай МҰТП бойынша жабайы аңдар жүретін жерлерге жа­сал­ған оттық­тарға  шөп салы­нып, бейнек­тер ілінді. Ар­найы жасалған азықтандыру алаң­дарына тұз, жем салынды. Айналым инспекторлары өзі­не бекітіліп берген  аумақтарда жоспарға сай биотехникалық іс-шаралар жұмыстарын атқа­рып, орманшылықтар атқарылған іс-шаралар бойынша апта сайын есеп береді. Жаз айларында жасалған биотехникалық іс-шаралар жұмыстары қыс айла­рында жабайы аңдарды қорек­тен­діруге жұмсалады. Қыста жа­байы аңдарды қоректендіру үшін жасалған биотехникалық іс-шаралардың маңызы өте зор. Жабайы аңдарды қоректендіру жұмыстары наурыз айына дейін жалғасады. Табиғат көркі – аң-құстарды қорғау баршамыздың ортақ міндетіміз, – дейді парктің саяткер-биологі Е.Мұратов.

Азықтандырудың мақсаты – жа­байы жануарларды қажетті уақытта жемшөппен қамтама­сыз ету және сол арқылы шығын­нан қорғау. Тамақтандыруды әсі­ресе бұлан, марал, елік қажет ете­ді. Мамандардың айтуынша, қыста азықтандыру кезеңі қар жамыл­ғысының сақталу ұзақтығымен анықталады. Осы кезеңде табиғи жемге қолжетімділік төмендей­ді, жем іздеуде жануарлардың қоз­ғалу мүмкіндігі қиынға соға­ды. Катонқарағай ауданын­да азықтандыру ұзақтығы желтоқ­саннан наурызға дейін төрт айды құрайды. Қыста барлық азық­тандыру қар мен жаңбыр­дан аулақ болу үшін әртүрлі қорек­тендіргіштерге орналас­ты­ры­лады. 1000 га өзіне тән жер­лер­ге тұзды батпақты кешен­де немесе 10 жануарға есептеген­де бір қоректендіргіш орнаты­лады. Барлық жағдайда биотех­ни­калық құрылыстарды салу, та­мақ­тандыру және т.б. кезінде жа­байы аңдардың нақты саны ес­керілуі керек. Осыған сәйкес нор­ма­лар маусымның ауа райы жағ­дайларын ескере отырып, бір бағытта немесе басқа ба­ғыт­та түзе­тілуі керек. Тұзды батпақ­тар­дың құрылғысы натрий мен каль­ций тұздарының, сон­дай-ақ өсім­дік тағамдарындағы бір­қатар мик­ро­элементтердің жетіс­пеу­шілігін өтеуге арналған жыл бойы жүргізіледі. Бұл тұяқтылар үшін маңызды биотехникалық шара.

Жабайы жануарларға арнал­ған жемшөп қыстың ең қатал айларында ғана беріледі. Көп жағ­дайда мұның өзі аңдарды сақ­тап қала бермейді. Өйткені қалың қарға қамалған, қозғалысы қиындған әрі аш жабайы жануар­лар көбінесе өздеріне арнайы дайындалған жемге жақын жерде болса да шығын болуы мүмкін. Сондықтан бұл жерлердің жемшөп мүмкіндіктерін арттыруға жүйелі түрде қамқорлық жасау керек. Алайда бұған дағдыланбауы үшін олар үшін жайылған жем рацион­дарының бір бөлігін ғана құрауы керек, ал қалғанын өздері тауып қоректенуі керек.

 

Шығыс Қазақстан облысы