Қазақстан заңнамасына сәйкес экстрадициялау рәсімі іздеудегі адамды ұстауды, оған қатысты соттың санкциясымен 40 тәулікке уақытша күзетпен ұстауды, содан кейін 12 ай мерзімге экстрадициялық қамаққа алуды қамтиды. Осы уақыт ішінде күзетпен ұстаудағы адамға қатысты экстрадициялық тексеріс жүргізіледі. Бұдан соң, оны шет мемлекетке беру мүмкіндігі туралы шешім қабылданады.
Бұл ретте Бас прокуратураның құзыретіне іздеудегі адамдарды экстрадициялау туралы шешімдер қабылдау мәселелері кіреді.
«Атап айтқанда, 2022 жылы біз шет мемлекеттердің ұстап беру туралы 90-нан астам сұрау салуын қарадық. Оның 80-і қанағаттандырылды. Қазақстанның негізгі әріптестері Ресей, Өзбекстан және Қырғызстан. Олармен экстрадициялау мәселелері бойынша өзара іс-қимылдың ең үлкен көлемі атап өтіледі. Аталған мән-жайлар мемлекеттердің құқықтық жүйелерінің ұқсастығына, олардың географиялық орналасуының жақындығына және көші-қон ағындарының қарқындылығына байланысты», делінген Бас прокуратура хабарламасында.
Қылмыс санаттары бойынша адамдар негізінен алаяқтық, ұрлық, адам өлтіру, есірткінің заңсыз айналымы үшін беріледі. Мысалы, Ресей Бас прокуратурасының сұрау салуы бойынша 2022 жылы осы елдің азаматы А.Ж. Урзагулов мемлекетаралық іздеуде болған және Ақтөбе облысының аумағында ұсталған. Ресейдің құқық қорғау органдары Н.М. Жумагазиевті топтық қылмыс жасады деп айыптады. Орынбор облыстық сотының үкімімен А. Ж. Урзагулов аталған қылмысы үшін 15 жылға бас бостандығынан айырылды. 75 000 АҚШ доллары сомасына алаяқтық жасағаны үшін Өзбекстанға берілген Г.Т. Нәбиев Самарқанд қалалық қылмыстық сотының үкімімен 9 жылға бас бостандығынан айырылды. Сондай-ақ өткен жылы ресейлік құқық қорғау органдарына Давлатов С.Т., Авдеев С. В., Алиев Р. Х. және Транда Е. В. адам өлтіргені үшін; Р. С.Хатов, А. А.Соколов, Х. М. Гадамаури есірткі сатқаны үшін берілді. Грузия Бас прокуратурасының сұрау салуы бойынша Р.М. Чхиквадзе денсаулыққа ауыр зиян келтіргені үшін, қырғыз тарапының сұрау салуы бойынша қарақшылық жасағаны үшін Н. К. Құрманбеков берілді.
«Экстрадициялау туралы шарттары жоқ елдермен адамдарды ұстап беру туралы мәселелер халықаралық құқықта қолданылатын өзара іс-қимыл қағидаты негізінде қаралады. Бұл ретте біз әрекетті қылмыс ретінде өзара тану талабын басшылыққа аламыз. Атап айтқанда, соңғы жылдары біз АҚШ, Түркия, Литва құзыретті органдарының сұранысы бойынша іздеуде жүрген адамдарды бердік. Шет мемлекеттердің құқық қорғау органдарына экстрадициялау мәселелерінде уақтылы және сапалы көрсетілетін құқықтық көмек біздің шетелдік әріптестеріміздің адамдарды ұстап беру туралы қазақстандық сұрау салуларды оң қарауына көп жағынан ықпал етеді. Жалпы осы бағытта жүргізіліп жатқан жұмыс жасырын қылмыскерлерді әшкерелеуге мүмкіндік береді», деп жазылған хабарламада.
