Соңғы уақытта бизнестегі басшылық қызметтерді де әйелдер қауымы сенімді атқара бастаған. Форумға қатысушылардың айтуынша, бұған бірінші кезекте әйелдердің жауапкершілігі мен тәртібі себеп.
«Әйелдер кәсіпкерлігі – отандық бизнестің маңызды бөлігі. Әйелдер қатысатын бизнесте қамқорлық, жауапкершілік, тәртіп көзге ұрып тұрады. Менің де ең сенімді әріптестерімнің қатарында әйелдер көп. Күнбе-күн кездесетін түрлі қиындықтарға қарамастан әйелдер кәсіпкерлігі өте белсенді дамып жатыр. Өткізіліп отырған форум – жаңа идеялардың туындауына тамаша мүмкіндік беретін шара. Бұл ретте әйелдер бизнесіне мемлекет тарапынан қолдау – грант, жеңілдетілген кредит және субсидиялау қажет», деді «Атамекен» ҰКП басшысы Раимбек Баталов.
Оның сөзінше, көптеген бизнес әйелдің тынымсыз еңбегінің арқасында жұмыс істеп тұр.
«Соңғы жылдары өңірлерде әйелдер тарапынан бизнеске деген қызығушылықтың өсіп келе жатқанын аңғарып отырмыз. Бірақ кәсіпкерлікке бару керек пе, жоқ па деген күмән де жиі кездеседі. Бұл ретте әйелдерге көмектесу қажет. Ондай қолдау инфрақұрылымы бізде бар. Қазірге дейін 7 мыңға жуық әйел түрлі бағдарлама бойынша оқу курстарынан өтті. Наурызда «Атамекен» өз құрылымын өзгертеді, оның ішінде палатада әйелдер кәсіпкерлігіне арналған жеке департамент ашылады», деп атап өтті Баталов.
Halyk Bank басқарма төрағасы Үміт Шаяхметованың айтуынша, қаржы институты әйелдер кәсіпкерлігіне айырықша назар аударады.
«2018 жылдан бері Halyk Bank «Бизнестегі әйелдер» жеке бағдарламасын қаржыландырып келе жатыр. Аталған бағдарлама аясында қыз-келіншектер 530 кәсіпке жылдық 5 пайыздық мөлшерлемемен 5 млрд теңгеге жуық несие алып үлгерді. Осы жылдың басында тағы 1 млрд теңге бөлетінімізді жарияладық. Осылайша, Halyk Bank әйелдер бизнесін қолдау мақсатында 6 млрд теңге бөліп отыр. Осы ретте әйелдердің банк алдындағы міндеттемесін орындау тұрғысынан да ерекше жауапкершілікке ие екенін атап өткім келеді. Мысал ретінде «қара тізімде» әйелдер санының еркектерден әлдеқайда аз екенін айтсам болады», дейді ол.
Форумның модераторы және Қазақстан іскер әйелдер Кеңесінің төрағасы Ақеркін Ералиеваның айтуынша, елдегі тіркелген шағын және орта бизнес субъектілерін басқару саны бойынша әйелдер үлесі 43,5 пайызды құрайды (2022 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай). Әйелдер кәсіпкерлігі шағын және орта бизнестегі 31 пайыз жұмыс орнын қамтамасыз етіп отыр. Бұл – республика ішкі жалпы өнімінің 14,6 пайызы.
АҚШ-тың Қазақстандағы Бас консулы Кэролайн Сэвидждің айтуынша, егер дамушы елдердегі бизнесте әйелдер мен ерлердің үлесі тең болса, онда мемлекет экономикасының аяққа тұруы тезірек жүзеге асады. Оның пайымдауынша, бұл 2025 жылға таман 38 трлн долларлық өсімге бастайды. Бұл дегеніңіз АҚШ пен Қытай ІЖӨ-сімен бірдей көрсеткіш. Ал Қазақстан ІЖӨ-сін 53 млрд долларға жеткізуге болар еді.
«Атамекен» ҰКП іскер әйелдер кеңесінің басшысы Ләззат Рамазанованың айтуынша, кеңес кәсіпорындарға гендерлік экспертиза жүргізіп, гендерлік теңдік сертификатын беретін қауымдастық құрған.
«Былтыр мұндай сертификатты алғаш болып «Казцинк» компаниясы алды. Ірі бизнес тарапынан сертификатқа деген сұраныс өте жоғары. Бұл сертификат өз еліне және өз бизнесіне тікелей инвестиция тартуға көмектеседі. Қазіргі уақытта бизнеске тек жазда кезде емес, зейнеткерлік кезеңде де кіруге болады. Бір ай бұрын Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігімен бірігіп консультация өткіздік және олар іскер әйелдер кеңесіне мынадай ұсыныспен қайырылды: егер кәсіпкер оны жұмысқа алатын болса, онда мемлекет зейнетке шығуына бес жылдан аз уақыт қалған әйелдердің жалақысына субсидия жасайды. Бұл бизнесвумендер үшін тәп-тәуір мотивация. Мұны тек әйел кәсіпкерлер ғана емес, ер адамдар да пайдаланса болады», дейді Ләззат Рамазанова.
Форум барысында арнайы қонақ – «Украина табысты әйелдер клубының» өкілі Илона Бордянның пікірі де татымды шықты. Ол соғыс басталғаннан кейін той көйлектері сатылымын қалай сақтап қалғанын айтып берді.
«Біз өз нарығымызды жоғалтып алдық», дейді Илона, «Клиенттеріміздің 90 пайызы Ресейден келетін. Содан қабырғаға әлем картасын іліп тастап, жаһан нарығын зерттеп көрдік. Онлайн-сатылымды іске қостық, менеджерлермен хабарластық, түрлі елдерде кездесулер бойынша келісім жасастық. Қазір өз бизнесіміздің ауқымын кеңейттік және 100 пайызға ұлғайттық. Клиенттеріміздің арасында Швейцария, Германия, Мажарстан, Румыния, Болгария, Мексика, АҚШ және Испания елдері бар. Соғыс бізге көп нәрсені үйретті, соның ішінде тек өз нарығыңда қайнай бермей, сыртқа шығу керектігін де ұғындырды. Халықаралық нарыққа мойын бұру қажет. Егер бір елде нарық төмендесе, онда басқа есікті қағып көру керек. Басқа елдермен байланыс орнатып, тәжірибе алмасуда мұндай форумдардың маңызы өте зор», деді украиналық бизнесмен.
