Экономика • 28 Наурыз, 2023

Мұнай өңдеушілер мүмкіндігі

417 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Отандық экономиканы әртараптандыру үшін стратегиялық маңызы зор кәсіпорындар қатарында Атырау мұнай зауыты да бар. Бұл зауыт 1945 жылы іске қосылған. Содан бері тауарлы мұнай өнімдерінің 20-дан астам түрін шығарады.

Мұнай өңдеушілер мүмкіндігі

Мұнда шығарылатын өнім­дер­дің арасында сұйы­тыл­ған көмірсутекті газдар, автомобиль жанармайы, дизель, реактивті қозғалтқыштарға арналған, пеш пен кеме отындары, вакуумдық газойль, мазут, мұнай кокстары, техникалық күкірт, параксилол мен бензол секілді өнімдер бар. Зауыттың мұнай өңдеу қуаты жылына 5,5 млн тоннаны, ал өңдеу тереңдігі 86,4 пайызды құрап отыр.

– Былтыр кәсіпорынның 32 технологиялық қондырғысына кең ауқымды жоспарлы жөндеу жұ­мыстары жүргізілді. Бірақ соған қарамастан, зауытта 5 млн 224 мың тонна шикі мұ­най өңделді. Көмірсутекті шикі­зат­ты өңдеу арқылы 1 млн 262 мың тонна АИ-92, АИ-95, АИ-98 маркалы жанармайлар шы­ға­рылды. Бұған қоса 1 млн 469 мың тонна дизель отыны, 132 мың тонна реактивті отын, 126 мың тонна сұйытылған газ тұтынушыға ұсынылды. Бұл өнімдердің бәрі К-4 және К-5 экологиялық кластарының талаптарына сәйкес келеді, дейді зауыттың бас директоры Мұрат Досмұратов.

Бас директордың мәлі­ме­тін­ше, атмосфераға 10 400 тонна ластаушы заттар шығарылған. Бірақ көрсеткіш 2021 жылдың көрсеткішімен салыстырғанда 1 400 тоннаға аз. Ағынды суларды жіберу көлемі 6 мың тоннаны құраған.

– Биыл зауыт жұмысының тиім­ділігін арттырып, ішкі на­рық­ты сапалы мұнай өнім­де­рімен үздіксіз қамтамасыз ету­ді көздеп отырмыз. Зауытта жыл соңына дейін өңделетін көмір­сутекті шикізат көлемі 5 млн 400 мың тоннаға дейін жет­кізіледі. Ал мұнай өңдеу терең­дігін 80,15 пайызға дейін ұл­ғай­ту, технологиялық отынды жағу көрсеткішін 12,17 пайызға дейін жет­кізу жоспары бар, дейді М.Досмұратов.

Мұнай өңдеу саласындағы ірі кәсіпорын былтыр 113 млрд тең­ге салық төлеген. Оның ішін­де 22,6 млрд теңге респуб­ли­ка­лық бюджетке, ал 90,4 млрд теңге жергілікті бюджетке ауда­рыл­ған.

Осындай көрсеткіштері жыл сайын артып отырған зауыттың бірнеше цехы аутсорсингке бері­ліп кеткен. Бірақ өзгенің бас­қаруында болған цехтардың жағдайы бұрынғыдан жақсара қойған жоқ. Сол себептен, был­тыр­ғы 29 желтоқсанда отандық экономиканы монополиясыздандыру жөніндегі комиссия мүшелері Атырау мұнай өңдеу зауытының бұрын аутсорсингке берілген техникалық сервистік функцияларын кері қайтару жөнінде шешім шығарды. Соған сәйкес үш цех пен бір орталықты кері қайтару шараларын жүзеге асыру үшін «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ өкілдерімен бірлескен жұмыс тобы құрылды.

Биылғы 1 наурызда Атырау мұнай өңдеу зауытының құра­мына технологиялық үдерістерге ықпал ететін үш цех пен бір орталық кері қайтарылды. Бұ­ларда 650-ден аса адам жұ­мыс істейді.

Зауыт басшыларының пі­кі­ріне сүйенсек, өндірістік актив­­тің кері қайтарылғаны мұнай өңдеушілер мүмкіндігін бұрын­ғыдан да арттыра түседі. Өйткені жөндеу-механи­ка­лық цехының кәсіби мамандары технологиялық және дина­ми­калық жабдықтардың, металл конструкциялары мен ғима­раттардың жұмысын қам­та­ма­сыз етеді. Ал энергетик­тер тобы жұмыс істейтін цех электр жабдықтары мен электр же­лілерінің жұмысы тоқ­та­ма­уына ықпал етеді. Сон­дай-ақ үшінші цех қыз­мет­кер­лері ба­қылау-өлшеу аспаптары мен автоматика құралдарын жөн­деп, техникалық қызмет көр­се­те­ді. Жобалық-конструк­ция­лық орталығының маман­да­ры жобалық-сметалық құ­жат­тар­ды әзірлейді.

 

Атырау облысы