Келіп түскен арыздардың 10 382-сі тексеріліп, 2 670 азаматқа қатысты соттан тыс банкроттық рәсімі басталған. Бұл – барлық жүгінгендердің 26%-ы. Оның ішінде 375 тұлға – атаулы әлеуметтік көмекті алушылар, 985 азамат – қарызын 5 жылдан артық уақыт өтемегендер. 7 340 арыз бойынша азаматтар соттан тыс банкроттық рәсімін қолданудан бас тарту туралы хабарлама 1414 сервисі арқылы жолданған.
Министрліктің мәлімдеуінше, бас тартудың негізгі себептері мыналар:
- Кредиттік бюроның мәліметі бойынша 6 713 тұлғада 12 ай ішінде берешекті ішінара өтеуі бар немесе берешек сомасы 1 600 АЕК-тен асады;
- Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі 1846 тұлға бойынша
6 ай ішінде атаулы әлеуметтік көмекті алушы екендігін растаған жоқ; - 1463 тұлға жұбайының болу фактісін көрсетпеді, сәйкесінше олардан рәсімді қолдануға келісім алған жоқ;
- Әділет министрлігінің мәліметі бойынша 1349 тұлғада меншік құқығында жылжымайтын мүлік бар;
- Ауыл шаруашылығы министрлігінің мәліметіне сәйкес 941 азаматта жер учаскелері бар;
- 789 азаматқа автокөлік тіркелген (Ішкі істер министрлігі мәліметі).
«Осындай рәсімді қолданудан бас тарту туралы хабарламаны алған жағдайда соттан тыс банкроттықтың негіздеріне сәйкес келгенде арызды қайтадан 3 айдан кейін беруге болады. Скорингтің сапасы деректер базасындағы мәліметтердің толықтығы мен «тазалығына» тікелей байланысты болғандықтан, ол үшін жауапкершілікті деректер базасының иелері, тиісті мемлекеттік органдар екенін алатынын атап өткен жөн», дейді Қаржы вице-министрі Ержан Біржанов.
Оның айтуынша, бас тартудың себептерін жою үшін тиісті мемлекеттік органға жүгіну қажет. Мәселен, кредиттің сомасы, оны өтеу мерзімдері бойынша тиісті банкке, микроқаржы ұйымы немесе коллекторлық агенттікке. Ал мүліктің бар болуы, заңды тұлғаларда қатысу бойынша Әділет органдарына (ХҚКО, Электрондық Үкімет порталы). Сонымен қатар автокөлік бойынша Ішкі істер бөлімдерінің аумақтық бөлімшелеріне немесе Мамандандырылған халыққа қызмет көрсету орталығына (бар болған жағдайда) хабарласуға болады. Жер учаскелері, ауыл шаруашылық жануарлары және арнайы техника бойынша сұрақ туындаған жағдайда жергілікті әкімдікке жүгіну қажет. Жеке кәсіпкерлік мәселелерін Мемлекеттік кірістер органдарының аудандық бөлімшелері қарастырады.
«Егер мүлкінің бар болуына байланысты борышкер соттан тыс рәсімнен өте алмаса төлем қабілеттілігін қалпына келтіру немесе сот арқылы банкроттық рәсімін қолдану бойынша арызбен тұрғылықты жері бойынша аудандық сотқа жүгінуге болады. Жоғарғы Соттың мәліметтеріне сәйкес бүгінгі күні төлем қабілеттілігін қалпына келтіру немесе сот арқылы банкроттық рәсімін қолдану бойынша арызбен 139 тұлға жүгінді. Рәсімді қолдану бойынша ұйғарым 1 азаматқа қатысты ғана шығарылды (БҚО), 84 арыз қайтарылды. Бүгінгі күні қаржы басқарушысы ретінде қызметтің басталуы туралы хабарламаны 176 тұлға берді. Еске сала кетейін, соттан тыс банкроттық рәсімі қолданылып, осы тізілімде тұрған азаматтар рәсім барысында да, банкрот деп танылған күннен бастап бес жыл ішінде де банктер мен микроқаржы ұйымдарынан кредит ала алмайды», деп ескертті Е.Біржанов.
«Министрлік өкілінің сөзінше, ең көп арыз Түркістан облысынан келіп түскен –
5 400 арыз. Екінші орында Алматы облысы – 4 мыңға жуық арыз түсті. Үшінші Алматы қаласы – 2 900 арыз. Осы барлық арыздарды қарау үшін министрлік скоринг жүйесін дайындап, электронды түрде іске асырып жатыр», деді вице-министр.
Келіп түскен арыздардың 94%-ы электронды түрде egov.kz үкімет порталы арқылы іске асырылса, «E-Salyq Azamat» мобильді қосымшасына 6 пайыз арыз тиесілі. Келіп түскен арыздарды қарау бойынша қорытынды, яғни оның қабылданатыны немесе қайтарылатыны туралы шешім 15 жұмыс күні ішінде шығарылады.
