Суретті түсірген автор
Былтыр Шығыс Қазақстанда заңсыз алынған немесе пайдаланылмай келген 100,6 мың гектар жер мемлекет меншігіне қайтарылса, оның 6,4 мың гектары Алтай, Зайсан, Күршім, Ұлан аудандарында тұрғындар игілігіне қайта берілді. Сәуір айының басында Ұлан ауданы, Гагарино ауылының бірқатар тұрғыны «Жер аманаты» комиссиясына ауыл іргесінен жайылым берілуін сұрап, өтініш жазған. «Өтініш жазудағы себебіміз, біз Гагарино ауылының тұрғындары ауылдың оңтүстік бөлігіне іргелес жатқан жер теліміне егін егуге қарсымыз! Себебі, бұл жер телімі ауылдағы ірі қара мал табынының жайылатын аумағы болып саналады. Ауыл тұрғындарының негізгі күнкөріс көзі мал шаруашылығы болғандықтан, бізге әрбір гектар жайылымдық жердің маңызы зор. Сондықтан, бұл жер телімінің қандай да бір мүдделі тараптармен егістік алқабы ретінде пайдалануын қаламаймыз. Керісінше, ауыл маңындағы жайылымдық жер аумағының кеңеюін құптаймыз», деп ауыл азаматтары қол қойысқан.
Малмен жан бағып отырған тұрғындардың мәселесі бірден назарға алынып, Ұлан аудан әкімдігімен бірге «Жер аманаты» комиссиясының өкілдері Гагарино ауылы тұрғындарымен кездесу өткізді. Кездесуде де ауылдықтар хатта көрсетілгендей, жайылымның тарлығын айтқан. Рас, жаздың күні мал жаю үшін тұрғындар сай-саланы, қойын-қолатты аралап кетер еді. Биыл жайылым кеңейетін секілді. Арыз түскен соң араға екі аптадай уақыт салып, Ұлан ауданы әкімдігі жайылым мәселесінің шешілгендігін жеткізді.
– Ауылдың оңтүстік жағында мал жаюға 700 гектар егістік жер бөлінді. Алдағы уақытта тұрақты жайылымға ауыстыру жоспарланып отыр. Ал қалған 1100 гектар егістік жер Жартас су қоймасының суару жүйесіне тиесілі. Сонымен қатар халықты жайылымдық жермен қамтамасыз ету үшін Гагарино ауылының айналасына ауданның босалқы жерлерінен қосымша 1515 гектар жер бөлінді, – деді Ұлан ауданы әкімінің орынбасары Ринат Болатқан.
Статистикалық деректерді парақтасақ, Гагарино ауылына 2620 гектар жер тиесілі екен. Оның 2200 гектары негізі учаске болса, 420 гектары жолақпен белгіленіп қойған. Негізгі учаскеге ауыл тұрғындары мал жаяды. Рұқсат етілген. Ал шағын көлдің маңындағы 625 гектар жер бос жатыр. Бұл аймақтың шығысынан Жартас өзені ағып жатса, жайылымның батысынан Құрық өзені жылжиды. Демек, шөбі шүйгін. Гагарино ауылында жалпы саны 1135 бас ірі қара, 981 қой-ешкі, 744 бас жылқы бар десек, жайылымның тарлық етіп келгені де жасырын емес. Себебі, бір бас ірі қара үшін 4,5 гектар жайылым қажет. Жылқы 5,4 гектарға жайылады. Айтқандай, былтыр Ұлан ауданы бойынша заңсыз немесе пайдаланылмай келген 21 мың гектар жер мемлекет меншігіне қайтарылған. Оның 558 гектары шабындық екен. Ал 5300 гектар жер ауыл шегіне қосылған.
Жалпы, мыңдаған гектар жер мемлекет меншігіне қайтарылғандығын айтып неше мәрте жаздық. Алайда сол жердің халық игілігіне берілгендігі туралы үн қатпаған едік. Жыбырлаған саннан гөрі істің шынайылығына көз жеткізбек болып, жайылымнан таршылық көре жүріп, жерге қол жеткізген азаматтарды сұрастырғанбыз. Солардың бірі Ұлан ауданы Бозанбай ауылының тұрғыны Алғабек Тынымхан екен. Оның айтуынша, мал саны көбейген соң жайылым жетіңкіремей мемлекеттен қосымша 500 гектар жер алған.
Шығыс Қазақстан облысы
