ФОТО: qazdauiri.kz
«Qazaq tili» – халықаралық «Қазақ тілі» қоғамдық ұйымының бастамасымен құрылған қор. Негізгі міндеті – мемлекеттік тілді қолдау және дамытумен айналысатын еліміздегі ең ірі ұйым «Қазақ тілі» қоғамының тұрақты әрі ұзақмерзімді дамуын қамтамасыз ету.
Биыл 12 қазанда Қасым-Жомарт Тоқаев «Қазақ тілі» қоғамының басшысымен кездесуінде мемлекеттік тілді дамыту мақсатымен арнайы эндаумент қорын құру бастамасына қолдау білдірген болатын.
Эндаумент – коммерциялық емес мақсаттарда, негізінен білім, медицина, мәдениет, ғылым саласында жұмыс істейтін ұйымдарды қаржыландыруға арналған мақсатты капитал.
Мұндай қордың ерекшелігі – қорға аударылған қаражаттың өзі игерілмейді: қолда бар қаражат бағалы қағаздар мен активтерді сатып алуға, ал инвестициялық кіріс мақсатты жобаларды қолдауға, бенефициар ұйымның жарғылық міндеттерін орындауға жұмсалады. Эндаумент қорлары әлемде әлеуметтік маңызды миссияларды жүзеге асыру үшін жұмыс істейтін білім беру және қоғамдық ұйымдардың тұрақты және ұзақмерзімді қызметін қамтамасыз ету үшін кеңінен қолданылады.
Әлем елдерінде білім беру мен әлеуметтік бағытта жұмыс істейтін қоғамдық ұйымдардың тұрақты әрі ұзақмерзімді қызметін қамтамасыз ету үшін эндаумент қорын құру тәжірибесі кең таралған. Қазіргі таңда Жапониядағы ғылым мен технология қоры, сонымен қатар Стэнфорд, Гарвард университеттерінің қорлары дүние жүзіндегі ең ірі эндаумент қорларының қатарына кіреді. Елімізде ірі университеттер, мектептер мен коммерциялық емес ұйымдардың эндаумент қорлары сәтті жұмыс істеп жатыр.
«Qazaq tili» қорына жиналған қаражатты беделді қоғам қайраткерлері, лингвист ғалымдар мен мемлекет өкілдерінен құралған тәуелсіз қамқоршылар кеңесі бақылап, қадағалайды.
Президент «Қазақ тілі» қоғамына мемлекеттік тілдегі медиа және баспа контентін көбейту үшін нақты жобалар мен шаралар кешенін жүзеге асыру, тілді оқыту мен үйрету әдістемесін жетілдіру, оқу сауаттылығы мен жазу мәдениетін дамыту, сонымен қатар қазақ тілін қолдау мен тілді қолданатын қауымдастық аясын кеңейту үшін заманауи технологиялық шешімдерді кеңінен пайдалануды тапсырды. Қордың ресурстары дәл осы мәселелерді пысықтауға бағытталатын болады.
Жарқын жаңалықты тіл жанашырлары, қазақ қауымымен бірінші болып бөліскен халықаралық «Қазақ тілі» қоғамының президенті Рауан Кенжеханұлы мемлекеттік тілдің жанашырлары атынан Мемлекет басшысына бастамаға білдірген қолдауы мен өзгелерге көрсеткен үлгісі үшін алғыс айта келіп: «Эндаумент қорының кірістері «Қазақ тілі» халықаралық қоғамының жұмысын қамтамасыз ету және мемлекеттік тілді қолдану аясын кеңейтуге, жаңғыртуға және одан әрі дамытуға бағытталған жобаларды іске асыру үшін гранттар түрінде беріліп отырады», деді.
Айта кетелік, мемлекеттік тілдің дамуы мен нығаюы мәселесі Мемлекет басшысының қашанда назарында, бақылауында. Президент балабақшаларда, мектептерде мемлекеттік тілдің мәртебесін көтеруді назарда ұстау қажет екенін айта келіп: «Қазақтың тілі – қазақтың жаны. Халқымыздың тарихы да, тағдыры да тілінде. Мәдениеті мен әдебиеті де, ділі мен діні де тілінде. Қазақ тілі – ең таза әрі бай тілдің бірі. Тіл өткен тарихпен ғана емес, бүгін мен болашақты байланыстыратын құрал. Меніңше, тілдің тұғыры да, тағдыры да бесіктен, отбасынан басталады. Отбасында ана тілінде сөйлеп өскен бүлдіршіннің тілге деген ықыласы терең, құрметі биік болады. Біз мемлекеттік тілдің мәртебесін көтеру бағытындағы жұмыстарды үздіксіз жалғастыра береміз», деген еді.
Сайып келгенде, тіл – халықтың жан дүниесі, рухани негізі, елдің еркіндігі мен ұлтты танытатын басты белгісі. Оның негізгі қызметі – ұлтты, халықты біріктіру. Мемлекеттік тілді білу – өмір талабы, заман сұранысы, қоғам қажеттілігі. Тілді өмірдің барлық саласында қолданып, аясын кеңейту жолында тек «Қазақ тілі» қоғамы емес, әрбір отандасымыз өз азаматтық борышын адал атқаруға тиіс. Оған жаңадан құрылған «Qazaq tili» Endowment Qory еселеп екпін береді деп сенеміз.
