Ас мәзірі сөздігі

Облыстық қоғамдық даму басқармасының «Қо­ғам­дық тамақтандыру орын­­­­дарындағы ас мәзір­ле­рі­нің мемлекеттік тіл­дегі лин­­гвистикалық базасын қалып­тастыру» атты әлеу­мет­тік жобасы шеңберінде зерттеу жүр­гізген Қорқыт Ата атын­дағы Қызылорда уни­вер­ситетінің ғалымдары Ал­дажар Әбілов, Аман Аба­силов, Болат Бо­ранбай, Ербол Бекіш әзірлеген «Мем­лекеттік тілдегі ас мәзірі мен тағам түр­лері: қазіргі жағ­дайы, проблемалары» атты монография-анықтамалық пен «Тағам атау­­лары» атты сөздік ел бо­йын­ша осы бағыттағы ал­ғашқы еңбек болып отыр.

Тіл жанашырлары мен об­лыс­тық кәсіпкерлік пала­та бас­шылығы, Қор­қыт Ата атын­дағы Қызыл­орда уни­­вер­ситеті магистрант­та­­ры­ның қатысуымен об­лыс­тық Жастар ресурстық ор­та­­лығында өткен іс-ша­рада об­­лыстық қоғамдық даму бас­­қармасы басшы­сының орынбасары Артур Қамбаров қазақ топы­рағына алғаш аяқ басып келген шетел азаматы ал­дымен көрнекі ақпа­рат­тарға, жарнамалар мен ас мәзіріне назар аударып, сол арқылы ел туралы пікір қа­­лыптастыратынын атап өтті.

– Сондықтан мұны қо­ғам­дық-саяси, әлеуметтік-эконо­микалық жағдайға әсер ететін фактор ретінде қарауымыз керек. Жоба аясында жер­гілікті ғалым­дарымыз көп ең­бектенді. Осының арқ­асында елімізде алғаш рет қоғамдық та­мақтану орындарында ас мәзірін мем­лекеттік тілде ұсы­ну базасы жасалды, – деді ол.

Монография-анықта­ма­лық пен сөздіктің таныстырылым рәсімінде филология ғы­лым­­дарының кандидаттары Алдажар Әбілов пен Аман Аба­си­лов анықтамалық пен сөз­дікте қамтылған мәсе­лелерге тоқталды. Ғалым­дардың зерт­теуінше, облыс аумағындағы қо­ғам­дық та­мақтандыру орын­­­дарындағы ас мә­зір­лерінің 80 пайызы орыс тілінде, қалған 20 пайызы қазақ-орыс тілде­рін­де жазылғандығы анық­талыпты.

Аман Абасиловтің айтуынша, әуелі қазақша-орыс­ша әзір­ленген сөздік тұ­ты­нушылар ыңғайына байланысты орысша-қазақша да дайындалды. Еңбекті да­йын­дау барысында бұрын-соңды терминологиялық комитет бекітпеген 2052 сөз облыстық қоғамдық даму басқармасы ар­қы­лы мемлекеттік терми­ноло­гия комиссиясына ұсы­ны­лыпты.

Таныстырылымда «Қа­зақ тілі» қоғамының об­лыстық фи­лиалы төрағасы Сәдуақас Аң­сат, облыстық кәсіпкерлер палатасының директоры Пірмұ­хаммед Сыз­дық, қоғамдық та­мақ­тану қауымдастығының төр­ағасы Ақмарал Әбді­ра­зақова пікір білдіріп, елге керекті ең­бекті насихаттау жұмыстарын кү­шейтуді ұсынды.

Қызылорда