Бүгінде қаншама оқулық шығып жатыр. Осыған байланысты үш кемшілікті атап айтайын. Біріншіден, мазмұны дұрыс емес, көңілден шықпайды. Екіншіден, жүйелілік жойылған. Үшіншіден, дидактиканың қағидатында ең қарапайымнан күрделіге біртіндеп көшуі керек. Бұл талап сақталмай отыр.
Оқушы оқулықтағы тақырыпты тыңдап, талдау жасайды. Содан соң алған білімін біріктіріп, синтездейді. Ал синтезделген білімін біріктірген соң, тұжырымға айналдырады. Егер ондай тапсырмалар болмаса, оқушылар мектепте алған тұжырымды қалай бекітеді? Осыдан кейін репетитордан, не мұғалімінен қосымша дәріс алуға мәжбүр болады.
Сондықтан ата-аналарға, балаларға, мұғалімге түсінікті болатын бірыңғай фундаменталды оқулық шығарылса деген ойдамын. Бұл үшін мектеп мұғалімдерінің тәжірибесі ескерілуі қажет. Жаңа оқулықты сынақтан өткізудің маңызы зор. Сынақ кезінде оқушылардың қанша пайызы оқулықтағы тапсырмаларды орындай алатыны ескерілгені жөн. Содан соң оқулықты барлық мектепке таратуға болады.
Қазір оқушының сабақта мобильді телефон қолдануына рұқсат жоқ. Бұл – дұрыс талап. Бірақ үзіліс кезінде оқушыға тыйым сала алмаймыз. Оқушы үзілісте әртүрлі сайтқа кіріп, ойын ойнайды, не түрлі ақпаратпен танысады. Ал мұғалім сабақ кезінде интернетке алаңдаған баланың зейінін аударуға тиіс. Оған тағы да уақыт керек. Баланың алған ақпараттары жүйке жүйесіндегі нейрондардан тұратын шеңберде сақталып қалады. Бұл әр балада физиологиялық ерекшелігіне байланысты 5–10 минутқа дейін созылуы мүмкін. Осы жағдай баланың сабақтан ешқандай пайда алмауына әкеліп соғады. Баланың ата-анасына ескертіп, оқушыға телефонды мектептегі сабағын толық аяқтаған соң ғана ұстату керек. Сонда ғана сапалы білім алады.
Қоғамда түрлі оймен баланы өзіне тартатын адамдар тобы бар. Оқушыны сондай топтарға үйірсек болмауы үшін қосымша білім беру тобына, не спорттық үйірмелерге көбірек тарту қажет. Жасөспірімдер мектептен кейінгі уақытын өзі қалаған спорттық үйірмелерде өткізсе, дені сау ұрпақ ретінде қалыптасар еді.
Алма ШҮКІЖАНОВА,
Семей қаласындағы №7 мектеп-лицейінің мұғалімі,
Қазақстанның Еңбек Ері
