Инфографиканы жасаған – Зәуреш СМАҒҰЛ ,«EQ»
Олар – бірлік және ынтымақ, әділдік және жауапкершілік, заң және тәртіп, еңбекқорлық және кәсіби біліктілік, жасампаздық және жаңашылдық. Бұл құндылықтарды Президент сырттан алып, өзгелердің жолын көрсетіп отырған жоқ. Олар төл тарихымыз, мәдениетіміз бен болашаққа ұмтылысымызға негізделген.
Бүгінгі қоғам – «мыңмен жалғыз алысқан» Абайдың заманы емес. Халқымыз – бұғаудан босанған, еркіндігі бар, тәуелсіз ел. Қарыштап дамыған технология, интернет бір сәтте әлемді алақаныңызға әкеліп отыр. Үшінші құрылтайда Президент: «Біздің алдымызда үш айрық жол тұр: құлдырау, тоқырау немесе өрлеу. Біз әрдайым өрлеуді таңдаймыз. Әрине, өрге шығу оңай емес. Талай қиындық туындауы мүмкін. Соған қарамастан тек алға ұмтылуымыз керек» деп, ел болашағына апарар жолды анық көрсетіп берді. Ендігі жол – адал жолға түсіп, мемлекетіміздің көсегесін көгерту.
Президент ұсынған құндылықтар жүйесі қоғамдағы барша жұртқа – ел басқарғандар, еңбеккерлер, ұстаз, шәкірт пен ата-аналарға да бағыт-бағдар бола алады. Ең бастысы, адал ниет, отаншылдық жүрек, таза намыс. Әр адам өз орнында, өз қызметінде Адал азамат болса, яғни Абай айтқандай «нұрлы ақыл, ыстық қайрат, жылы жүректің» иесі болып, әр ісін әділетке сынатса, еліміз алдағы он жылда-ақ биіктерді бағындырып, еңсесі биік болады. Жастарымыздың үлесі көп әрі қазіргі буын өте талантты, креативті және жасампаздыққа құштар.
Бұл уәжді ойдан шығарып отырған жоқпын. Себебі сенім білдіріп отырған жастардың ортасындамын. Университет – жастарды балалықтан даналыққа апаратын үлкен жол, ұлы көпір. Студенттік өмір жастарды өз бетінше өмір сүруге үйретеді. Сабақ жүктемелері де артады. Жаңа орта, жаңа тұрмыс... Бірінші оқу жылы студенттерге ауыр болып, үйін сағынып, оқуды тастап кететіндері де бар. Ал кейбіреулері «еркіндік деген осы екен» деп, түбінде опық жегізер жолға түсіп жатады. Оқуға түскен әр бала бізге – университет ұжымына, оқытушы-профессорларға аманат, түптеп келгенде мемлекеттің аманаты. Ал аманатқа қиянат жасамау – парыз. Алдында айтқан «әр адам өз орнында Адал (білімді, мейірімді, тәрбиелі) болса» деген қағидамыз осы жерде қажет.
«Академиялық адалдық» – Назарбаев университетінің титулы. Бұл – бүгінде қоғам мойындаған шындық. Осы шындық студенттердің бойында адалдық, адамгершілік, өзіне деген сенімділік, ұстазға деген құрметті қалыптастырады. Шетелдік профессорлардың бір ерекшелігі – студенттердің ізденіп, өз бетінше жұмыс істеуіне, ғылыми дерек көздерді қолдану мәдениетіне үйрететіндігі. Соның арқасында бүгінгі күні оқытушы ғалым-профессорлардың ғана емес, НУ студенттерінің де ғылыми еңбектері әлемдік рейтингі жоғары журналдардан жарық көріп жатыр. Оның дәлелі 2023 жылы оқу ордасы зерттеу университеттерінің әлемдік үздік 30 пайызының қатарына енді («Times Higher Education World Universities Ranking» рейтингіне алғаш рет енді).
Университетте кітапхана тәулік бойы жұмыс істейді. Мұнда кітап қорының, қолжазбалардың цифрлық, электрондық түрлері де жеткілікті.
Университет ашылған күннен бастап студенттердің бойында ұлттық сезімді қалыптастырып, құндылықтарды сіңіруге, еліміздің бай мәдени мұрасын түсіну мен бағалауды тереңдетуге, әділдік пен адалдық қағидаттарын бағалайтын адал көшбасшыларды қалыптастыруға арналған мәдени іс-шараларды – халықаралық симпозиум, конференция, түрлі тақырыптағы жоба, жарыс, шығармашылық байқау өткізіп келеді. Студенттердің бойындағы өнерді ашу, болмаса бар өнерін дамыту, достық, жолдастық қарым-қатынастың күшеюіне, ел болашағына деген сенімінің артуына, ең бастысы туған еліне деген сүйіспеншілігінің артуына көмектеседі.
Назарбаев университетіне биыл он төрт жыл. Бұл көп уақыт емес, бірақ оқу ордасының алғашқы түлектерінің көбі магистрлік, докторлық білімін әлемнің ең үздік университеттерінде жалғастырып, абыроймен бітіріп, бүгінде еңбек нарығына араласты.
Құрылтайда Президент еңбекқорлық пен кәсіби біліктілікті маңызды құндылығымыз деп: «Өз кәсібін өте жақсы білетін, оған әбден берілген, еңбекқор адам ғана табысқа жете алады. Мен Мемлекет басшысы ретінде азаматтардың, әсіресе жастардың көзі ашық, дүниетанымы кең болғанын қалаймын... Бала есейген соң қанаттанып, ұядан ұшуға тиіс. Басқа аймақтарда, тіпті шетелде білім алуы қажет. Өзге жұрттың қалай өмір сүріп жатқанын көргені абзал. Сондай-ақ қай жерде өзіне және еліне пайдасы тисе, сол жерге барып еңбек етуі керек», деген ойы арқылы жастар әрекетінің берекеті бар екенін анық түсіндірді. Ендеше, қандай оқу орнының абыройы да, беделі де – оның түлектері. Уақыт безбені бәрін де өлшейді, екшейді. Болашақта ғылымда, еңбек майданында болсын халықаралық білім ордасынан ұшқан түлектер биікті бағындырары анық.
Гүлтас ҚҰРМАНБАЙ,
Назарбаев университеті Ұлттық мәдениет орталығының директоры, профессор