Ғылым • 11 Сәуір, 2024

Ойды мәтінге айналдырады

64 рет
көрсетілді
2 мин
оқу үшін

Ғалымдар ұзақ уақыт бойы адам ойын оқитын технология­лардың соңынан қуып келеді. Бұл ізденістер қаншама ғылыми жаңалық ашқанымен, толыққанды нәтижеге жол таба алмады. Дегенмен Сидней технологиялық университеті біртабан жақындаған сынды. Олар ойыңды оқып, бірден мәтінге айналдыратын жасанды интеллектіні іске қосты.

Ойды мәтінге айналдырады

Бұл салада белгілі бір жетіс­тіктерге жеткен ғалымдар туралы осыған дейін бірнеше рет жаз­дық. Мысалы, Илон Масктың «Neuralink» компаниясы ми мен компьютер арасындағы деректер алмасу үшін адам миына чип­терді имплантациялады. Солай гаджеттерді ой күшімен бас­қаруға мүмкіндік берді.

Бір­ақ Сидней технологиялық уни­верситетінің қызметкерлері Маск­тан да биік шыңға шықты. Олар ойды оқып, мәтінге айналдыратын құрылғы жасады.

Ең ғажабы, бұл үшін миға қандай да бір құрылғы енгізу қажет емес. Толық түсін­діре­тін болсақ, ой оқу мидың белсенділігін тіркейтін электроэнцефалограмма көмегімен жүзеге асады. Яғни электродтары бар қалпақ кию жеткілікті. «DeWave» алгоритмі ми тол-

­қындарын салыстырады. Алын­ған мәліметтерді жасанды интеллект өңдейді және оны сөзге айналдырады. Әзірге жүйенің тиімділігі машиналық аударманың дәлдігін өлшейтін BLEU шкаласы бойынша шамамен 40 пайызды құрап тұр. Әзір­­леушілер оны 90 пайызға дейін көтереміз деп уәде берді. Бұл туралы «Осы құрылғы – ми тол­­қындарын тікелей тілге аудару­дың инновациялық жетіс­тігі. Үдеріс дискретті кодтау әдіс­тері мен ми толқындарын мәтінге ау­дару­дан тұрады. Құрылғыны тағы да жетілдіре түсеміз», деді жоба же­текшісі профессор К.Т.Лин.

«NeurIPS» конференциясында құрылғыны тексе­ретін эксперимент өтті. Қатысу­шы­лар­дың ми толқын­дарын талдап, бір­ден экранға мәтін шыға­рыл­ды. Бір қызығы, жүйе зат есім­дерге қарағанда етістік­тер­ді жақ­­сы таныған. Зат есім­дерге келетін болсақ, техноло­гия кө­бінесе түпнұсқа сөздерді емес, сино­нимдерді қолданған. Зерт­теушілердің пікірінше, мұн­дай қа­телік мидың семантикалық ұқсас сөздерді өңдеуіндегі үде­ріске байланысты болған.

Егер ғалымдар технология­ны әрі қарай жетілдірсе, ол адам­зат игілігіне қызмет іс­тей­ді. Қандай да бір себептерге бай­ланысты сөйлей алмайтын адамдарға ортамен байланысуға көмектеседі.