Инфографиканы жасаған Амангелді Қияс, «ЕQ»
Зардап шеккен отбасыларға тағы өтемақы төленеді
Отырыста әуелі Төтенше жағдайлар вице-министрі Бауыржан Сыздықовтың, батыс өңірлердің, сондай-ақ Солтүстік Қазақстан облысы әкімінің болған жағдайға қатысты жасалған іс-амалдар туралы баяндамасы тыңдалды. Атқарылған жұмыстардың нәтижесі де айтылды.
Үкімет басшысы атап өткендей, елімізде су тасқыны жағдайы біртіндеп тұрақталып келеді. Ақмола, Ақтөбе, Қарағанды, Қостанай және Павлодар облыстарында қауіптің беті қайтқан. Өте күрделі ахуал қалыптасқан Петропавл және Құлсары қалаларында су тартыла бастады. Жұмыс уақытында төтенше жағдай (ТЖ) аймақтарынан барлығы 119 мыңнан астам адам қауіпсіз аймаққа көшірілді. Осы уақытта Үкіметте, Төтенше жағдайлар министрлігінде, өңірлерде жедел штабтар тәулік бойы жұмыс істеп жатыр. Проблемалардың барлығы жергілікті жерде жедел қаралып, шұғыл шешімдер дер кезінде қабылданып жатыр.
Үкімет басшысы назарды су тасқыны кезінде зардап шеккендерге келтірілген шығындарды өтеу жұмыстарына аударды. Қазір 11 мыңға жуық отбасы 100 АЕК мөлшерінде төлем алып үлгеріпті.
«Зардап шеккендерге келтірілген шығынды өтеу тәртібіне түзетулер бекітілді. Кеше мен тиісті қаулыға қой қойдым. 100 АЕК-ке қосымша тағы 150 АЕК-ке дейін өтемақы төлейтін боламыз. Оған адамдар тоңазытқыш, үстел, орындықтар, ыдыс-аяқ, киім-кешек сияқты жоғалған бірінші кезектегі қажетті заттарды сатып ала алады. Азаматтарға айтатыным, сабыр сақтаңыздар. Ешкім де көмексіз қалмайды Жағдай Президенттің және менің жеке бақылауымда. Сондықтан біз осы сынақтан аброймен өтеміз деп білемін», деген О.Бектенов кәсіпкерлердің де шығындары өтелетінін жеткізді.
Сонымен қатар кейбір өңірде су басу қаупі әлі де сейілмегенін атап өтті. Өзендерде су деңгейінің көтерілу фактілері тіркеліп жатыр. Осыған байланысты Төтенше жағдайлар министрлігіне әкімдіктермен бірге су тасқынына байланысты жағдайға бақылауды күшейтуді жалғастыруды, қажет болған жағдайда шұғыл әрекет етіп, халықты қауіпсіз орынға көшіруді қамтамасыз етуді тапсырды.
«Өңір әкімдіктері су басқан үйлерді, ғимараттар мен нысандарды тез арада техникалық тексеруді аяқтасын. Су кеткен жерлерде көпке созбай, тасқыннан кейінгі тазарту, дезинфекциялау және қалпына келтіру жұмыстарын бастау қажет», деді Премьер-министр.
Өнеркәсіп және құрылыс министрлігіне тұрғын үйлерді, әлеуметтік және инженерлік инфрақұрылымды қалпына келтіру бойынша жергілікті жердегі барлық жұмысты үйлестіру үшін жедел топ құру тапсырылды.
«Құрылыс және жөндеу жұмыстарының нақты жоспары қажет. Бұл жағдай бізге инфрақұрылымды жаңартуға, елді мекендерді көріктендіруге жаңаша көзқарасты қалыптастырады. Оның үстіне Мемлекет басшысының тапсырмасымен «Таза Қазақстан» ауқымды акциясы басталды. Баршаңызға Президенттің сөзін естеріңізге салғым келеді. Бұл бірреттік акция немесе науқан емес, тұрақты жұмысқа айналуы керек. Бұл елді мекендерді көріктендіруге қатысты жаңаша көзқарас қалыптастырады», деді ол.
Пәтер кезегіне қою реттеледі
Премьер-министр Үкімет отырысында тұрғын үй құрылысы және проблемалық объектілерді аяқтау шаралары бойынша Өнеркәсіп және құрылыс министрі Қанат Шарлапаевтың, сондай-ақ бірқатар өңір әкімдерінің баяндамасын тыңдады. Ол Үкімет алдына биыл тұрғын үй құрылысына қатысты көптеген маңызды міндет қойылғанын айтты. Бұл – рекордтық 18 млн шаршы метр тұрғын үйді тапсыру, Мемлекет басшысының жаңа ипотекалық бағдарламаны іске қосу туралы тапсырмасын жүзеге асыру, сондай-ақ үлестік құрылыс пен заңсыз құрылыстың қордаланып қалған проблемаларын түпкілікті шешу.
Үкімет басшысы қазір 650 мыңнан астам адам пәтер кезегінде тұрғанына назар аударды. Былтыр өңір әкімдіктері тұрғын үй бағдарламасына қатысуға өтініш берушілердің талаптарға сәйкестігін тексеру бойынша жұмыстарын бастады. Мысалы, Ақмола облысында баспана кезегінде тұрғандардың ішінде талаптарды бұзған 16 мыңға жуық азамат, ал Шымкент қаласында 36 мыңнан астам адам анықталған. Бірақ олардың аз ғана бөлігі кезектен шығарылған.
Премьер-министр әкімдіктерге тізімдерді бірінші жартыжылдықтың соңына дейін өзектендіруді және тұрғын үй бағдарламасының іске асырылуына мониторинг жүргізуді тапсырды.
«Барлық әкімдік осы тізімдерді қайта қарап, жұмысты бірінші жартыжылдықтың соңына дейін аяқтауы қажет. Бәрі белгіленген ережеге сай болуға тиіс. Кезекке қабылдауды ашық әрі бәріне түсінікті етіп жасау керек. Сондай-ақ тізімге енгізілген адамдарға нақты мониторинг жүргізілуге тиіс», деді О.Бектенов.
Құрылыс компанияларына талап қатаңдатылады
Жаңа ипотекалық бағдарламаны іске қосу және жылжымайтын мүлікке сұранысты ынталандыру үшін жалға берілетін тұрғын үй тетігін іске асыру жөнінде шаралар қабылдау тапсырылды. Биыл Мемлекет басшысы Үкімет алдына еліміз бойынша 18 млн шаршы метр тұрғын үйді пайдалануға беруді қамтамасыз ету міндетін қойды.
Президент алға қойған міндеттерді орындау аясында «Отбасы банкі» биыл 1 наурыздан бастап «Отау» бағдарламасын іске қосты. Шарттарға сәйкес, ел тұрғындары Астана мен Алматы қалалары үшін – 30 млн, басқа өңірлер үшін 18 млн теңге көлеміндегі пәтерлерді жылдық 9%-бен және халықтың әлеуметтік жағынан осал топтары үшін 7%-бен ресімдей алады.
18 сәуірдегі жағдай бойынша банк бағдарламаға қатысуға 18 729 өтінім қабылдады. Жылжымайтын мүлік бағасының өсуін тежеу үшін құрылыс салушыларды «Баспана Маркет» платформасында орналастыру кепіл құны келісілгеннен кейін ғана жүзеге асырылады.
Жаңа тұрғын үй бағдарламаларын іске қосу жылжымайтын мүлікке сұранысты арттыруға мүмкіндік береді. Бұл ретте Өнеркәсіп және сауда министрлігіне Бәсекелестікті қорғау агенттігімен бірлесіп, бір ай мерзімде жылжымайтын мүлік және құрылыс материалдары нарығында дүрбелеңге жол бермеу үшін қажетті шараларды қабылдау тапсырылды.
Үкімет басшысы назар аударған маңызды мәселе – салынып жатқан құрылыстың сапасы. Жалға берілген тұрғын үйге қоныстанғаннан кейін кездесетін мәселелерді құрылыс салушылар шешуі керек.
«Тағы бір маңызды мәселе – құрылыстың сапасы мен оның заңнамаға сәйкес болуы. Құрылыс компаниялары өздеріне алған міндеттемені толық орындауға және құрылыстың сапасын қамтамасыз етуге міндетті. Қандай да бір кемшіліктер анықталса, оларды тез арада жойып отыруы керек. Өнеркәсіп министрлігі мүдделі мемлекеттік органдармен бірлесіп, бір ай мерзімде заңсыз құрылыс жүргізгені үшін құрылыс компаниялары мен лауазымды тұлғаларға ықпал ету шараларын қатаңдату жөнінде заңнамалық түзетулер әзірлесін. Оларды Құрылыс кодексінің жобасына енгізу қажет», деді О.Бектенов.
Үйлер мерзімінде тапсырылуға тиіс
Премьер-министр ұзаққа созылған құрылыс мәселесін шешу және тұрғын үйлерді уақтылы пайдалануға беру үшін құрылыстың заңдылығына тиімді бақылауды қамтамасыз етуді тапсырды.
Қазіргі уақытта елімізде 39 проблемалық нысан бар. Олар бойынша алданған үлескерлер жылдар бойы соттасып келеді. 340-қа жуық тұрғын үй кешені заңсыз салынып жатыр және ұзақмерзімді құрылыс санатына түсу қаупі бар.
«Өнеркәсіп министрлігі өңірлермен бірлесіп, 1 маусымға дейінгі мерзімде салынып жатқан барлық объектідегі құрылыс жұмыстарының заңдылығы мен құжатына ревизия жүргізуі қажет. Оның қорытындысы бойынша бір айдың ішінде осыған дейін қабылданған Проблемалық объектілерді аяқтау жөніндегі жол картасын өзектендіру керек. Ең бастысы барлық үйді мерзімінде тапсыру үшін қатаң бақылауды қамтамасыз ету қажет», деді Үкімет басшысы.
Сонымен қатар өңір әкімдіктеріне коммуникацияларды жүргізу, әлеуметтік инфрақұрылыммен қамтамасыз ету және басқа да ең өзекті мәселелерді тиімді шешу үшін елді мекендердің перспективалы дамуына талдау жүргізу тапсырылды.
Сонымен бірге, табиғатты қорғау және сейсмикалық қауіпті аймақтардағы құрылыс мәселесіне де ерекше назар аударылды. 2023 жылғы тексеру қорытындысында Алматыда негізінен тау бөктерінде құрылыс кезінде 150-ден астам бұзушылық фактісі анықталған. Сейсмикалық аймақтардағы құрылыс бақылауын күшейту мәселесі Үкіметтің назарында қалады.
