Нұркеннің ертегілері

Жас талант кәсіпкерлерден қолдау күтеді Семейде Нұркен Бектасов есімді бозбала бар. Дауысы саңқылдап, жігерлі сөйлеген Нұркенмен әңгімеміз бірден жарасып сала берді. Ол өзінің шығармашылыққа бейім екенін, жазу қолына ауырлық танытса да әлем халықтарының ертегілерін аударып, публицистикалық мақалалар жазатынын жеткізді. Тіпті, алғашқы туындылары республикалық, облыстық баспасөзде жарияланып та үлгеріпті. 24 жастағы бозбала – туабітті І топтағы мүгедек. Мүмкіндігі шектеулі болса да, тағдырдың сынағына мойымаған жастың жалынды сөзі мен табанды әрекетіне сүйсіндік. Халықтық фольклорға ден қойған оның «Бала піл ұяла бермейді» және «Батыл шаян» атты екі ертегісі биыл «Айгөлек» журналының мамыр айындағы санында жарық көріпті. Сондай-ақ, аталған журналдың қыркүйек айындағы санында «Білім бәрінен қымбат» атты татар халық ертегісі оқырмандарына жол тартты. Қазақ радиосының «Балапан» бағдарламасында «Анасының жүрегіне кіріп кеткен кішкентай көжектер» атты ертегісі оқылды. Мамыр айында «Аяқталмай қалған жыр» атты көркем әңгімем республикалық көркем-әдеби «Тұмар» журналында жарық көрді. Осы әңгімемді бір бөлімді фильм ретінде түсіруге бел байладым. Бұл фильм жастарға сабақ болатын, ой салатын дүние деп ойлаймын. Бірақ қаржы жағы қолбайлау болып отыр, деді Нұркен. Республикалық және облыстық басылымдарда автор ретінде де оқырман назарына іліне бастаған Нұркен жаңа туындыларын «Ақжелкен», «Мөлдір бұлақ», «Балдырған» журналдарына ұсынбақ. – Шынын айтсам, мен ертегі тыңдап өскен емеспін. Ертегіге қызығушылығым былтыр оянды. «Қазақстан» ұлттық арнасының «Айтуға оңай» ток-шоуында қа­зақ ертегілерінің аз, тіпті, тап­шы екендігі туралы мәселе көтерілді. Осы олқылықтың орнын толтыруға аз да болса үлес қосқым келіп, ертегілерді қазақ тіліне аудара бастадым. Ертегі таңдағанда ең бірінші тағылымдық тәрбиесіне назар аударамын, – дейді ол. Әлем халықтарының ерте­гілерін қазақ оқырмандарына жет­кізуге жұмыс істеп жүрген Нұр­кен аударманың жеңіл, көңілге қонымды, ұғынықты болуына ерекше көңіл бөледі. Оқылымды болуы үшін заманауи ертегілерді де сұрыптайды. Нұркен халық ертегісі немесе әлдебір автор жазған ертегі болса да, ең алдымен оның тәрбиелік мәні, пси­хологиялық-эстетикалық ма­ңызы болуы қажеттігін жеткізді. – Мен әкесіз өстім. Анам Бақыт мені дүниеге әкелгеннен бастап, бар мейірімін төкті. Тіпті, менің жағдайыма қарау үшін жұмыс та істеген жоқ, – деді ол. Нұркен бүгінде Шәкәрім атын­дағы Семей мемлекеттік университетінің филология факуль­тетінде қазақ тілі мен әдебиеті мамандығы бойынша білім алуда. Ректор грантының иегері атанған ол 5-курста оқиды. Нұркен тиісті заңнама бойынша мүгедек арбасын алып тұрғанымен, кәмелет жасына толғаннан бастап әлеуметтік жәрдемақыға қол жеткізе алмай отырғанын жеткізді. Өзін күтіп отырған анасына да ешқандай көмек қарастырылмаған екен. Яғни І топ мүгедегі ретінде алатын 30 мың теңгеге жуық жәрдемақыдан басқа кіріс жоқ. Сондықтан тезірек оқу бітіріп жұмысқа орналасуды көздеп отыр. Жұмыс іздеу барысында қаладағы әлеуметтік орталықтардың бар­лығы Нұркенге дипломмен келу жөнінде кеңес берген екен. Сәтін салса, келер жылы қолға тиетін біліктілік құжаты талапты жасқа жаңа тыныс болмақ. – Маған әсіресе, орыс ертегілері ұнайды. Қазір орыс тілінен аудару арқылы ертегілердің болмыс-біті­мімен жете танысып жатырмын, – деді ол. Нұркеннің анасы қала кітап­хана­ларымен бірлесе жұмыс істей отырып, қазақ тіліне аударылмаған ер­те­гілерді тауып, әкеліп береді екен. – Нұркен ертегінің ішкі иірімін жете түсінеді. Әрі қызғылықты, құнарлы тілмен аударады. Бұл – өске­лең ұрпақты халықтар дос­ты­ғына тәрбиелеуге сіңірген тыр­нақалды еңбегі. Оның келеше­гінен көп үміт күтуге болады, – дей­ді Семейдегі Абай аты­ндағы облыстық әмбебап кітапха­насының қоғаммен байланыс бөлі­мінің жетекшісі Құсмілия Нұрқасым. Думан АНАШ, «Егемен Қазақстан». СЕМЕЙ.