«Arlan Biotech» командасы наноденелерді дайындау үшін жасанды интеллектінің озық технологияларын пайдаланады. Жоба медицина мен фармацевтика саласы үшін маңызды жаңалық болды. Өйткені осы наноденелер қатерлі ісік пен аутоиммунды ауруларды диагностикалау мен емдеуде кеңінен қолданылады. Венчурлық қорлардың назарына іліккен бұл стартап алдағы үш жылда жасанды интеллект бойынша әлемдегі ең үздік 5 биотехнологиялық компания қатарына қосылуды көздеп отыр.
Жақында аталған жоба АҚШ-тағы Стэнфорд университетінің беделді StartX халықаралық акселерациялық бағдарламасына өткен еді. StartX бұл технология, биомедицина, энергетика, білім беру сынды салалардағы стартаптарға қолдау көрсетеді. Бағдарлама идеядан бастап нарыққа сәтті шығып, инвестицияларды тартуға дейінгі дамудың барлық кезеңінде жобаларды сүйемелдейді. «Arlan Biotech» жобасының негізін қалаушы әрі бас директоры Болат Сұлтанқұловтың айтуынша, StartX-ке қабылдану – әлемдегі кез келген стартаптың арманы.
«2022 жылдың қараша айында алғаш рет StartХ-ке өтініш бергенімде елімізден түскен алғашқы өтінім деген болатын ұйымдастырушылар. Өкінішке қарай, ол кезде өніміміз әлі жетілмеген еді. Сол уақыттан бері көп жұмыс атқарылды: кофаундерді таптым, Astana Hub-та акселератордан өтіп, өнімді пысықтап, сатуды бастадық. Қажырлы еңбек пен күш-жігердің арқасында осы жолы іріктеуден сүрінбей өттік. Енді біз әлемдегі ірі инновациялық қауымдастықтың – Стэнфорд университетінің бір бөлігі боламыз. Бұл – жұмысымыздың маңызын айшықтайтын елеулі жетістік, халықаралық додада бәсекеге түсе алатынымыздың көрсеткіші. StartX-тің басты артықшылығы – айналадағы адамдар, мәдениет, драйвер, инновация мен әлемді өзгертуге деген ұмтылыс», деді ол.
2020 жылы аталған стартапты Болат Сұлтанқұлов коронавирусты диагностикалау мақсатында құрған. Ал 2023 жылы бұл жоба жасанды интеллект арқылы жаңаша түрленді. Жобаның негізгі мақсаты – биофармацевтикалық компаниялар мен ғалымдарға диагностикалық сынақ жүйелерін құру және онкологиялық, аутоиммунды ауруларды зерттеп, емдеу үшін наноденелерді жылдам алуға мүмкіндік беру. Ал наноденелер онкологиялық ауруларға арналған жаңа дәрі-дәрмектерді жасауда қолданылады.
Аталған жобаның тең құрылтайшысы Дәукен Сейтқали студент кезінен-ақ жасанды интеллект тақырыбына қызығушылық танытқан. Алайда 2016 жылы жасанды зерде қазіргідей танымал емес еді. Сонда да ол нейрондық желілер, машиналық оқыту курстарында білімін шыңдай түседі. Кейін 2019 жылы Даукен Cerebra-да бас инженер болып жұмысқа орналасып, екі жарым жылдан соң канадалық «healthtech» стартапында да тәжірибе жинақтағаннан кейін өз жобасын құруға шешім қабылдайды.
«Мен әрқашан биология мен жасанды интеллектіні біріктіруге қызығушылық таныттым. Маған биология саласында жақсы білімі бар серіктес керек болды. Дәл сол уақытта жасанды интеллектінің көмегімен наноденелер мен антиденелер тізбегін құру жобасында ізденіп жүрген Болат Сұлтанқұловпен жолықтым. Осылайша, «Arlan Biotech» жобасы қолға алынды. Соңғы жылдары биотехнология бағытында жасанды интеллектіні дамыту белсенді дамып келеді, нарық тарапынан да қызығушылық бар. Маман ретінде дамудың көптеген мүмкіндіктерін көріп тұрмын, ал басты мақсат — жеке адамның генетикалық факторлары мен ерекшеліктерін ескеретін жеке медицинаға көшу», дейді Д. Сейтқали.
Стартаптың негізін қалаушы Болат Сұлтанқұлов биомедициналық инженерия мамандығы бойынша NU PhD дәрежесін алған. Ал оның серіктесі Дәукен Сейітқали NU Инженерия және цифрлық ғылымдар мектебін бітірген. Олардың стартапына NU Әлеуметтік даму қоры, «Young Researchers Alliance» және «Jas Ventures» қаржылай қолдау көрсеткен.
