Спорт • 03 Шілде, 2024

Көшпелілер ойыны қарсаңында

36 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

8–14 қыркүйекте Астана қаласында өтетін аса ірі спорттық сайыс V Дү­­ниежүзілік көшпелілер ойны. Қа­зіргі таң­да дүбірлі додаға дайындық қызу жүріп жатыр. Байрақты бәсеке ұлт­тық спорт пен саламатты өмір салтын дәріптеу жағынан да, Ұлы да­ладағы көшпелілер өркениетінің мұра­гері саналатын бауырлас халықтардың мәдени-гума­нитарлық байланысын арттыру тұрғысынан да қажетті екені сөзсіз.

Көшпелілер ойыны қарсаңында

Осы орайда еске­рер­лік жайт, көк­темгі ауқымды су тас­қы­нына байланысты Мемлекет басшысының тапсырмасымен көшпелілер ойындарын ұйым­дастыруға жұмсалатын шығын қысқарды. Атап айтқанда, ойындар бағдарламасына бірқатар өзгеріс енгізілді. Мысалы, корей халқының ұлттық күресі «Ссирым» спорттық бағдар­ламадан алынды. Сонымен қа­тар бірнеше спорт түрі бо­йынша салмақ категориялары қысқарып, спорттың 10 түрін қамтыған арнайы қойылымдар толығымен алынып тасталды. Десек те, Қырғызстан мен Татар­стан республикалары басшы­ларының өтінішімен ойын бағ­дарламасына «Көк бөрі» және «Көрәш» сайыс түрі жаңадан енгізілді.

Туризм және спорт вице-министрі Серік Жарасбаев: «Бастапқы бюджеттен 1,7 млрд теңге үнемдедік. Сонымен қатар дүбірлі доданы жоғары деңгейде өткізу үшін демеуші ретінде отандық және шетелдік компанияларды тарту ісі белсенді жүргізіліп жатыр» десе, V Дү­ниежүзілік көшпелілер ойындарын дайындау және өткізу дирекциясының басшысы Наиль Нұров: «Алдағы қыркүйек айында Астана қаласында өтетін Дүниежүзілік көшпелілер тойының бас демеушісі – «Қа­зақстан Халық банкі» АҚ мен «ALAGEUM ELECTRIC» элек­тртехника компаниясы. Осы демеушілер тарапынан бөлінетін қаржы 253 250 002 теңгені құрап отыр. Бұл қара­жат жарыс жеңімпаздары мен жүлдегерлеріне ақшалай сый­лық ретінде үлестіруге, ойынға қатысушылардың әуе билеттеріне, марапаттау салтанаты өткізілетін алаңдарды дайындауға, естелік медальдар мен сертификаттар әзірлеуге жұмсалады», деді.

Дүбірлі додаға қатысушы мемлекеттерге тоқталар болсақ, дәл қазір әлемнің 90 елі ықылас танытып отыр. Осылардың арасында Бруней – Даруссалам, Либерия, Венесуэла, Ирландия, Доминикан Республикасы, Гамбия қатарлы елдер көшпелілер ойнына алғаш рет қатыспақшы.

Жарыстың басым көпшілігі «Алау» мұз сарайы, «Астана Арена» стадионы және «Қазанат» ипподромында өтеді. Бұл ны­сандарға күрделі жөндеу жүр­гізіліп жатыр. Бұйырса алдағы 15 тамызда аяқталуға тиіс.

Ұлттық спорт түрлері қа­уым­дастығының вице-пре­зи­денті Тастанбек Есентаевтың мәліметіне үңілсек, Дүниежүзілік көш­пелілер ойындары ке­зінде алаңда 370 төреші 21 спорт тү­рі бойынша төрешілік қыз­мет атқарады. Сондай-ақ осы жарысқа қатысатын еліміз құ­рамасы мен спорттық жылқы­лардың функционалдық және пси­хо­логиялық жағдайын бақы­лау үшін ветеринар, биолог, генетик, спорттық психология және медицина мамандарының жетекші ғалымдарынан құралған екі топ жұмыс жасап жатыр.

Көшпелілер ойындарына қатысатын еліміздің ұлттық құрамасын жасақтау ісі «Ұлттық және ат спорты түрлері орталығы» мекемесіне жүктелді.

Дүбірлі доданың негізгі бағы­тының бірі – мәдени іс-ша­ралар. Бұл бағытта ұйым­дас­тырылатын мәдени оқиғалар туралы Дүние­жүзілік көшпелілер ойындарын дайындау және өткізу дирекция­сы басшысының орынбасары Мұ­ратбек Қыпшақбаевтан сұрап білдік.

«Мәдени бағдарлама спорт­тық бағдарламадан кем түспейді. Мәдени бағдарлама аясында: «Бірлік керуені» және «Этноауыл: Көшпелілер әлемі» жобасы жү­зеге асырылады. «Бірлік ке­руе­ні» жобасы бүкіл елімізді қам­тиды. Жо­баның идеясы – ел азаматтарын Дү­ниежүзілік көш­пелілер ойнына тарту. «Бір­лік керуені» жобасы аясында өңірлерден 3 киіз үй әкелініп, олар «Көшпелілер ғаламы» этноаулына орнатылады. Отандық және шетелдік этностық топтар арасынан Этноауылдың мәдени бағдарламасы қалыптасатын болады. Бұлардан басқа «Тарих және мәдениет», «Спорт», «Ор­та­лық Азия көшпелілерінің та­мақтануы» атты үш секция­дан тұ­ратын «Көшпелілер: тарих, білім, тағылым» атты халықаралық ғы­лыми конференция өтеді. Бұл басқосу барысында Корея, Сло­вакия, Швейцария, Моңғолия, Малайзия, АҚШ ғалымдары баяндама жасауға өтініш берді», деді Мұратбек Сұлтанбекұлы.