Олимпиада • 06 Тамыз, 2024

Нариманның күмісі

118 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Сенбінің кешінде Париж Олимпиадасын тамашалаған сан миллион жанкүйерді Нариман Құрбанов қуантты. Спорттық гимнастиканың ат жаттығуы бойынша сынға түскен саңлақ күміс медальды олжалады. Бұл – спорттың осы түрі бойынша отандастарымыздың тәуелсіздік алған кезеңнен бергі Олимпия ойындарының алғашқы жүлдесі.

Нариманның күмісі

Жылнама қайта жаңғырды

Спорттық гимнастика 1896 жылы Афинада алғаш рет ұйым­дас­тырылған Олимпия ойында­рының бағдарламасына енген. Ерлер мен әйелдерді қоса есептеген­де, бұл жерде 14 жүлде жиын­тығы сарапқа салынады. ХХ ғасырдың екінші жартысында шымкенттік Юрий Цапенко мен Нелли Кимнің халықаралық жарыстарда атой салғанын көзі­қарақты көрермендер ұмыта қойған жоқ. Цапенко 1994 жылы Токио Олимпиадасында 1 күміс пен 1 қоланы қоржынға салды. Кимнің көрсеткіші тіптен керемет болды. Нелли 1976 жылы Монреаль, 1980 жылы Мәскеудегі додаларда 5 алтын мен 1 күміс медальды олжалады. 1988 жылы Сеулде қос жерлесіміз атой салды. Ақтөбелік Валерий Люкин 2 алтын мен 2 күмісті иеленсе, алматылық Владимир Новиков командалық сайыста жеңіс тұғырының ең биік сатысына көтерілді. Бірақ жерлестеріміздің бұл табысының барлығы да келмеске кеткен КСРО-ның еншісіне жазылды.

Тәуелсіздік алғаннан кейін де Қазақстаннан жақсы гимнасшылар шықты. Бұрын бір тудың астында болған Ресей, Беларусь, Украина, Өзбекстан, Латвия құрамалары әлем чемпионаттарында медальды «күреп» алып жат­­қанда, біздің жігіттер арасынан тек Сергей Федорченконың ғана бағы жанды. 1997 жылы Лозан­нада қолды тіреп жасалатын жат­тығуда ол бас жүлдені ол­жа­­­лады. Жалғыз қомақты табысы­мыз – осы. Өзге жерлестеріміз тәуір өнер көрсеткенімен, олжаға ке­не­ле алмады. Ал Олимпиададан қор­­жы­­нымыз үнемі бос қайтып жүрді.

Францияның бас шаһарында сол олқылықтың орны толды. Финал­дық сайыста 15,433 ұпай жиған 26 жастағы Нариман Құрбанов күміс медальды енші­леді. Ол тек әлем мен Еуропа­ның екі дүркін чемпио­ны Рис Маккленаганды алға жіберді. Жерлесіміз Ирлан­дияның дүл­дүлінен небәрі 0,100 ұпай қа­лып қойды. Әлем чемпио­ны, Панамерика ойындарының жеңім­пазы, америкалық Стивен Недорошик (15,300 ұпай) қола медальды қанағат тұтты. Ал Олим­­­­­­пиа­даның 3 дүркін чемпио­ны, сол жарыстың 3 дүркін қола жүлдегері, 3 дүркін әлем чемпио­ны және сол жарыс­тың 5 дүркін күміс жүлдегері, ұлыбританиялық Макс Уитлок төртінші орыннан аса алмаса, Рио Олимпиадасында – 2 ­(1 алтын, 1 күміс), әлем чемпио­натында – 5 (1+2+1), Еуропа ойындарында – 6 (3+3+0) және құрлық біріншілігінде 14 (7+3+4) рет жеңіс тұғырына көтерілген Украинаның мақтанышы Олег Верняев бесінші сатыға табан тіреді. Міне, осы мәліметтердің өзінен-ақ әкесі Хусанжан Шәріп­ұлының шәкірті Нариман Құрбановқа ғаламдық додада жеңіс тұғырына көтерілу үшін қандай сынақтан өтуге тура келгенін шамалай беруге болады.

Жеңіс тұғырынан түскен бетте Нариман: «Олимпиадалық цикл барысында өткен бәсекелер барысында мен бағдарлама соңында жиі құлайтынмын. Бұл менің техникалық немесе тактикалық кемшілігім емес еді. Көбіне-көп психологиялық тұрғыдан ұтылатынмын. Сол ол­қылықтың орнын толтыру үшін еш аянбай жаттықтым. Көп еңбектендім. Олимпия ойындарында өзімнің мол тәжірибеме арқа сүйей отырып, бар білгенім­ді ­толығымен автоматты түрде орындап шық­тым. Ерен еңбек еш кеткен жоқ. Парижде күміс ме­дальды иелен­дім. Қазір қуаны­шым­да шек жоқ», деп ағынан жарылды.