Ашылу салтанатында көпшілік алдына шыққан бірінші команда – алғашқы Дүниежүзілік көшпелілер ойындарын қабылдаған Қырғызстан болды. Тұңғыш ойындарға 19 елден спортшылар қатысқан болатын. Бұл Қазақстан астанасындағы ойындарға келген командалар санының төрттен біріне тең. Сонымен бірге Астанадағы ойындарға көшпелі мәдениеті жоқ елдер де қатысып жатыр.
Бұл жылы Америка құрлығының барлық елінен спортшылар келді. Америкалық ковбойлар Бразилия, Венесуэла, Доминикан Республикасы, Аргентина, Барбадос, Чили, Колумбия, Эквадор, Мексика, Панама, Уругвай өкілдері жарыс жолына шықпақ.
V Дүниежүзілік көшпелілер ойындарына келген ең ірі делегациялар – Қазақстан, Қырғызстан, Ресей, Моңғолия және Пәкістанның командалары. Ең кішкентай команда – 1 ғана спортшыдан тұратын Швейцария құрамасы.
Әлем елдері үшін Олимпия ойындары қандай маңызды болса, көшпелі мәдениеттің бесігі саналатын Қазақстан үшін Дүниежүзілік көшпелілер ойындары сондай маңызды.
Бүркітшілер сайысында жеңіске жеткендер 2000 долларды қалтасына басады, ал басқа спорт түрлерінен алтын медаль алғандар 1000 долларға ие болмақ.
Қазақстан билігі бүкіл әлемге телеарна арқылы трансляция жасайтын ойындар белгілі қазақстандық әнші Димаш Құдайбергеннің концертімен аяқталмақ.
Әлем тарихында терең із қалдырған өркениет
V Дүниежүзілік көшпелілер ойындарының ашылу салтанатына қатысқан Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев көшпелілер өркениеті әлем тарихында терең із қалдырғанын айтты.
«Астана Арена» стадионында өткен іс-шараға Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиёев, Қырғызстан президенті Садыр Жапаров, Түрікменстан Халық Мәслихатының төрағасы Гурбангулы Бердімұхамедов, Татарстан раисы Рустам Минниханов, Саха Республикасының басшысы Айсен Николаев, Моңғолияның экс-президенті Намбарын Энхбаяр, т.б. қатысты.
Қасым-Жомарт Тоқаев өз сөзінде халықаралық ауқымдағы ірі жарысқа қатысуға келген бауырлас елдердің басшыларына, жоғары мәртебелі қонақтар мен спортшыларға алғысын білдірді. Ол сондай-ақ көшпелілер өркениеті әлем тарихында терең із қалдырғанын, Ұлы даланың көшпелі халқы ықылым заманнан Еуразия кеңістігін мекендегенін айтты. Өз заманына сай инновациялық технологияға ие болған олар ғаламдық прогреске үлес қосқанын тілге тиек етті.
Қазақстан Президенті қазақ жері әлемге ғылым мен гуманистік идеялардың дамуына елеулі үлес қосқан Әл-Фараби мен Қожа Ахмет Ясауи секілді көрнекті тұлғаларды бергенін жеткізді. Ата-бабалары қуатты мемлекеттер құрып, Ұлы дала төсінде көлемі мен көркі жағынан таңдай қақтырар Отырар, Түркістан, Тараз, Сарайшық секілді қалаларды тұрғызғанын атап айтты.
Жалпы жүлде қоры – 253 млн теңге
Татарстан раисы Рустам Минниханов қазақ тарапының шақыруымен V Дүниежүзілік көшпелілер ойындарының ашылуына қатысуға Астанаға табан тіреді.
Ашылу салтанаты алдында оны Ақорда резиденциясында Қазақстан Президенті қабылдады. Ол Қасым-Жомарт Тоқаевты көшпелілер ойындарының басталуымен құттықтап, «көшпелі өркениет мәдениетінің жаңғыруы мен сақталуына теңдессіз үлес қосады» деп атап өтті. Айта кетсек, Ресей құрамасы қатарында 27 спортшы мен 5 бапкерден тұратын Татарстан командасы да өнер көрсетеді.
«БРИКС саммитіне дайындалып жатқаныңызға қарамастан, уақыт тауып біздің елге келіп отырсыз. Сіз бен біздің бірлескен жобаларымыз жоспар бойынша орындалып жатыр және менің тікелей бақылауымда», деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Үш мың әртістің қатысуымен музыкалық-театрландырылған шоу түрінде өткен ашылу салтанаты Мәскеу уақытымен сағат 17:00-де басталды. Онда Татарстан Республикасының Мемлекеттік ән-би ансамблі де өнер көрсетті.
Кезекті V көшпелілер ойындары «Ұлы даладағы кездесу» ұранымен өтіп жатыр. Оған 91 елден 2,5 мыңнан астам спортшы қатысады. Жарыстың жалпы жүлде қоры – 253 млн теңге (47 млн рубль).
Жарыс бағдарламасына 21 спорт түрі қосылған, оның ішінде ұлттық күрес түрлері, дәстүрлі садақ ату, дәстүрлі зияткерлік ойындар, т.б. бар. Бағдарламаға қосылған ойындар көбірек болуға тиіс еді, алайда көктемгі су тасқынынан кейін Қасым-Жомарт Тоқаев іс-шараның бюджетін азайтып, нәтижесінде Ойындарды ұйымдастыруға 5,7 млрд теңге бөлінді.
Спорттық нысандардан бөлек, Астанада көшпелілер ойындары аясында өзге де локациялар іске қосылған. Мысалы, «Қазанат» ипподромы жанынан ашық аспан астындағы Көшпелілер өркениеті музейі, Шығыс базары, ұлттық ойындарға арналған балалар ойын алаңы бар «Көшпелілер әлемі» ауылы орын тепкен.
Салтанатты шеру сапында болды
8 қыркүйекте Астанада V Дүниежүзілік көшпелілер ойындарының ашылу салтанаты өтті. «Астана Арена» стадионында ұйымдастырылған ғаламат іс-шараға 3 мың әртіс қатысты.
Театрландырылған қойылым қатысушы мемлекеттердің салтанатты шеруімен басталды. Солардың қатарында әзербайжан спортшылары да алаңнан жүріп өтті.
Айта кетсек, біздің елімізден 54 спортшы 8 спорт түрінен бақ сынайды. Дүниежүзілік көшпелілер ойындары 8-13 қыркүйек аралығында өтеді. Онда 21 спорт түрінен 97 медаль жиынтығы сарапқа салынбақ.