Тағзым • 20 Қыркүйек, 2024

Халық ақынына құрмет

94 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Қалибек Қуанышбаев атындағы Қазақ ұлттық музыкалық драма театрында Қазақстанның халық ақыны, сатирик, сазгер, журналист, қоғам қайраткері Қонысбай Әбілдің 70 жылдығына арналған «Әй-әй» ақын әлдиі» атты еске алу кеші өтті. Мазмұнды мәдени іс-шараны Астана қаласы Тілдерді дамыту және архив ісі басқармасы ұйымдастырды.

Халық ақынына құрмет

Қарт Торғайдың төсінен түлеп ұшқан тұғырлы та­лантқа өнердің қай түрі де жат болған емес. Бала кү­нінен өнерге ғашық болып өскен өрен алғаш оқыр­мандарға шымшы­ма әзілі бар сықақ өлеңдерімен, мұңлы әсем әндерімен танылды. Әсіресе автордың сатира жанрында жазыл­ған «Бастау», «Алаңғасар», «Көршілер» «Жетпіс же­тінің жігіттері» атты жинақ­тары сыншылар тарапы­нан жоғары бағаланды. Қона­ғаң журналистика саласын­да да айшықты із қалдыр­ды. Алғашқы еңбек жолын аудандық газеттен баста­ған қаламгер облыстық «Торғай таңы», одан кейін сол кездегі «Лениншіл жас» (қазіргі «Жас алаш») га­зетінің меншікті тілшісі болып, қоғамдағы сан ­алуан өзекті мәселені батыл көтерді. Кейін қалалық «Ар­­қалық таңы» газеті мен Тор­ғай облыстық телерадио компаниясын басқарды.

ап

Ел талантына сүйсін­ген асыл азаматтың тағы бір қыры – суырыпсалма ақын­дығы. Ол сонау 80-жыл­­­­дар­дың басынан хал­­қы­мыздың ғажайып мұ­ра­сы – айтыс өнерінің қайта жан­­дануына қомақты үлес қосты. Қонысбай аға басына үкі таққан бөркісі­мен сахнаға шыға келген­де көз ал­дымызға қазақ сал-се­рілерінің бейне­сін елес­тететін. Айтыста «Тор­­ғайдың топжарғаны» Нұр­хан Ахметбековті пір тұт­ты. Әсіресе арқалы ақын­ның Көкен Шәкееев, Көк­бай Омаров, Әселхан Қалы­бе­кова, Әсия Бер­ке­нова, Қа­ти­молда Берді­ғалиев, Шын­болат Діл­де­баев, Ерік Ас­қаров секілді ақ­таң­гер­лермен айтысы төл өнері­міз­­дің үздік үлгілеріне айналды.

Сондай-ақ Қонысбай Әбіл Астана – бас шаһар болған жылдардан бастап, елордада мемлекеттік тілді дамыту ісінің негізін қалап, ана тілімізді өркендету жолында бел шешіп еңбек етті.

Ақынды еске алу ке­ші өзгеше форматта өт­ті. Бұл жолы сахнада қа­лам­гердің туындылары ғана сөйледі. Тек қана Қона­ғаң­­ның жақын серігі, көр­некті ақын, Мемлекеттік сый­лықтың лауреаты Ұлықбек Есдәулет досы туралы жы­лы естелігімен бөлісті.

сми

«Адам өмірі мазмұны бөлек кітап секілді. Әркім­нің де жүрек кітабы бар. Қонысбай аузын ашса жү­регі көрінетін жігіт еді. Жа­нының кеңдігі бірде сайын далаға, енді бірде асқар тау­ға ұқсаушы еді. Оның са­тирасы да, лирикалық жыр­лары да керемет. Қай шы­ғармасы болмасын, өмірдің өзінен ойып алынғандай оқырманға әсер етеді. Сан қырлы талант иесі болатын. Кез келген музыкалық аспапта шебер ойнайтын. Туған жері – Торғайды ерекше жақсы көрді. Астанаға қоныс аударғаннан ке­йін мемлекеттік тіл­дің мерейін көтеруге бар күшін жұм­сады. Шындығын айт­қанда, Қоқаңның қалаға сіңірген еңбегі ерекше. Сондықтан елорданың бір көшесіне Қонысбайдың есімі берілсе, артық емес», деді ол.

Кеш барысында ақын­ның өзі шығарған ән­дері мен сөзіне жазылған шығармаларын Қазақстан­ның Еңбек сіңірген қайрат­керлері Нұрлан Өнер­баев, Айгүл Қосанова, Клара Тө­ленбаева және Пе­ризат Тұрарова, Шах­ризат Сейдахмет, Өзгеріс Ше­рікбай секілді дарынды өнерпаздар нақышына кел­тіріп орындады. Сон­дай-ақ Арқалық қала­сын­дағы Қонысбай ағаның ізін жалғаған ақындар мек­тебінінің өкілдері – Айбек Қалиев, Тоба Өтепбай, Батыр­лан Сағынтаев ұс­таз рухына арнап жыр төк­ті. Ал Жастар театры мен Ә.Мәметов атындағы мем­лекеттік драма және коме­дия театрының актер­лері қаламгер шығар­малары­нан шағын көрініс қо­йып, көрермендерді жылы әсерге бөледі.