Көршілес Ресейдің Оңтүстік-Орал темір жолы (ООТЖ) – мемлекеттік «Ресей темір жолдары» ААҚ аумақтық филиалдарының бірі. Мұндай 16 мекеме бар. Қорған қаласынан басталатын бір бөлігі еліміздің жеріне еніп, Солтүстік Қазақстан облысы арқылы Омбы аумағына шығады. Петропавлда осы жолдың бөлімшесі бар, басқармасы Челябі қаласында.
Кеңес одағы жылдарында Петропавлдағы ООТЖ-ның бөлімшесі қаладағы ең ірі кәсіпорындардың бірі саналды. Оның қарамағында бірнеше өндіріс кәсіпорындары, соның ішінде локомотив депосы, әлеуметтік саланың бірнеше нысандары, дербес ауруханасы мен емханасы, клубы мен мәдениет үйі, бірнеше жұмысшы жатақханасы, тұрғын үйлері мен мамандар даярлайтын арнайы техникумы болды. Қазақстан мен Ресей арасындағы 1992 жылғы келісім бойынша ООТЖ бөлімшесінің өндірістік кәсіпорындары мен вокзалы Ресей Федерациясына қарады. Ал барлық әлеуметтік нысандары Петропавл қаласы әкімінің балансына берілді.
Бүгінгі таңда ол әлі де қаладағы ірі кәсіпорындардың бірі, бір мыңнан артық адам қызмет етеді. Алайда соңғы жылдары жүк тасымалдау айналымы төмендеп кеткендіктен, кәсіпорынның кірісі де азайып келеді. Кәсіпорын 2021 жылы 5 млрд теңгедей салық төлеген болса, 2022 жылы екі есеге жуық азайып, 2,7 млрд теңге ғана салық төледі.
Петропавл бөлімшесінің Булаев, Кондратовка, Мамлют стансалары, разъездері бөлігінде қазақ жұмысшылары қай кезде де көп болған. Кейбір қазақ отбасыларының үш-төрт ұрпағына дейін осында еңбек етіп келеді. Соның бірі – Ақмолда Ержанов пен оның ұрпақтары. Бұл әулеттің теміржол саласындағы жалпы еңбек өтілі – 203 жыл. Біз бұл анықтаманы бөлімшенің кеңсесінен алдық.
Әулеттің бабасы, 1902 жылы туған Ақмолда Ержанов қазіргі Есіл ауданының Қарағаш ауылының маңындағы атажұртынан алмағайып заманда Мамлют ауданына көшіп барып, «Красный Октябрь» деген елді мекенге қоныстанады. Одан Кривозорька деген орыс селосына көшіп, осындағы теміржол кәсіпорнының бөлімшесіне жұмысқа тұрып, табан аудармай 22 жыл істейді. Соғыс жылдары броньмен қалдырылып, зейнет демалысына шыққанша осы жерде еңбек етіп, балаларын да теміржолға баулиды. 1937 жылы туған Зұлқарнай, 1943 жылы туған Сапар деген екі баласы да теміржол бойына жұмысқа тұрып, әрқайсы 37 жылдан еңбек етіп, зейнетке шыққан. Сапар еңбек озаты болып, бірқатар жоғары наградамен марапатталған. «Ресей Федерациясының құрметті теміржолшысы» атағын алған.
Зұлқарнайдың 1960 жылы туған Сайран, 1965 жылы туған Бауыржан деген балалары да ата жолын қуып, теміржолшы болған. Алдымен теміржол техникумын бітіріп, одан теміржол әскерлері қатарында қызмет етіп, артынан жоғары білім алған Бауыржан теміржолда 16 жыл еңбек еткен соң өзінің жеке кәсібін ашып, бүгінде бизнеспен айналысады. Қазіргі кәсібі де теміржолмен тікелей байланысты. Фирмасы кәсіпорынның тапсырысымен жөндеу жұмыстарын жүргізеді және қосымша қысқа орамдар мен тұйық жолдар салады. Оның бригадасы ООТЖ тармақтарында ғана емес, «Қазақстан темір жолы» ҰК бөліктерінде де 20-ға жуық тұйық жолдар тұрғызған. Бір уақыт қаладағы темір жол колледжінде сабақ бергені де бар. Ал оның туған ағасы Сайран 34 жыл бойы үздіксіз темір жолда істеп, зейнетке шыққан соң өмірден өткен.
Сапардың 1972 жылы туған Талғат, 1975 жылы туған Қанат деген балалары да теміржолда еңбек етті. Бір себептермен Талғат 6 жыл ғана істеп, жұмыстан шыққан. Ал Қанат 2005 жылдан бері әлі күнге теміржолда қараушы болып жұмыс істеп келеді.
1987 жылы туған Ақмолданың шөбересі, Зұлқарнайдың немересі, Сайранның Мұрат деген ұлы 2008 жылдан күні бүгінге дейін теміржол саласында жұмыс істейді. Бәрі де жол қараушы болып, ашық далада еңбек етеді. Қыстың қытымыр аязы мен жаздың аптабында ашық далада еңбек ету оңай емес. Күн суық екен деп пойыздар тоқтап қалмайды, сондықтан жол қараушылар 40-45 градустық сақылдаған сары аяздарда тоңғандарына, 25-30 градустық ыстықтарда күйгендеріне қарамай, пойыздың жолын ашады, вагондардың жарамдылығын тексереді. Жұмыс қанша қиын болса да бұл әулет өздерінің табандылығымен, ауыр еңбектен жалтармайтын қажырлылығымен өз кәсіптерінен айнымаған. Соның ішінде Сапар бригадир де болған. Ал бізге дерек берген Бауыржан да еңбек жолын жол қараушысы болып бастап, артынан бригадирі болған. Аналары Шайзат Мырзағұлқызы Ержанова да теміржолда 15 жыл еңбек еткен. Сонымен бұл әулеттің теміржолдағы жұмыс өтілі 200 жылдан асып отыр. Адал еңбектерімен көпке үлгі бола білген осындай әулеттер қоғамымыздың тірегі екені даусыз.
Солтүстік Қазақстан облысы
