«Қарттардың мемлекет пен қоғам алдындағы еңбегін құрметтеу, олардың өмір сапасын арттыру тұрғысында қамқорлық көрсету – мемлекеттің бір міндеті. Сондықтан облыста аға буынның жағдайын жақсарту жөнінде 2025 жылға дейінгі «Белсенді ұзақ өмір сүру туралы» өңірлік іс-шаралар жоспары жасақталды», дейді Батыс Қазақстан облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы басшысының орынбасары Ділдәш Салауатқызы.
Жоспар аясында Орал қаласында, барлық ауданда қарттар күніне арналған қайырымдылық акцияларын өткізу, меншік нысанына қарамастан, облыстың кәсіпорындарын аталған шараға қатысуға тарту, егде адамдарға материалдық көмек көрсету, арнаулы әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында салтанатты іс-шаралар өткізу, кездесулер ұйымдастыру, сондай-ақ басқа да қайырымдылық шараларын өткізу қарастырылған. Соның ішінде 24 қыркүйектен «Мейірбандық күндері» облыстық қайырымдылық айлығы басталды.
Ардагерлерді әлеуметтік қорғау саласында өңірде бірқатар іс-шара атқарылып жатыр. Соның ең бастысы – ардагерлерге материалдық, әлеуметтік қолдау көрсету. Мәселен, 2024 жылы жергілікті бюджеттен ЕДС-ның 14 ардагеріне – 1,5 млн теңге біржолғы әлеуметтік жәрдемақы төленген. Сондай-ақ Ленинград қоршауында болған 1 адам, фашистік лагерь тұтқыны болған 5 адам, кеңес армиясының ерікті жалдамалы құрамында болған 1 адам – 120 мың теңгелік көмекке ие болған. Бұған қоса 124 ЕДС жесірі – 30 мың теңгеден, 2 421 тыл ардагері – 50 мың теңгеден көмек алған.
Биыл облыста 380 зейнеткер тұрғын үй көмегімен, аз қамтылған зейнеткерлер атаулы әлеуметтік көмекпен қамтылды. Сондай-ақ жеке оңалту бағдарламасы арқылы мүгедектігі бар зейнет жасындағы 2 736 тұлға әртүрлі техникалық көмекші құралдармен, әлеуметтік қызметтермен қамтамасыз етілді. Оның ішінде 86 адам протездік-ортопедиялық құралмен қамтылса, 296 адам санаторий-курорттық емделуге жіберілген. Мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік оңалту бағытында 816 адам сурдологиялық, тифлотехникалық құралға, 55 адам арбаға ие болған. Сонымен қатар жүріп-тұруы қиын 281 адам жеке көмекші қызметімен, 30 адам ымдау тілі маманының қызметімен, 1 172 адам міндетті гигиеналық құралдармен қамтамасыз етілді.
«Облыста қазір 12 арнаулы әлеуметтік қызмет көрсету орталығы жұмыс істеп тұр. Соның ішінде қарттар мен мүгедектігі бар азаматтарға арналған 5 орталық бар. Бүгінге дейін барлығы 5 512 адам арнаулы әлеуметтік қызметпен қамтылды», дейді Ділдәш Салауатқызы.
Облыс аумағында белсенді ұзақ өмір сүру, денсаулық мәдениеті, қоғаммен байланыс бағыттарында жұмыс істейтін екі орталық Бөрлі ауданы мен Орал қаласында ашылып, белсенді жұмыс атқарып тұр.
Мұнда егде жастағы адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға, өнімді, белсенді ұзақ өмір сүруді ынталандыруға, қарттардың тәуелсіздігін қамтамасыз етуге, қоғам өміріне бейімдеуге жағдай жасалған. Орталықта кәсіби психолог, дәрігер, спорттық жаттықтырушы, заңгер, қазақ, ағылшын тілі мұғалімдері, түрлі үйірме мамандары келушілерге қызмет көрсетеді. Қарттар ағылшын тілін оқып үйренеді, компьютерлік сауаттылық курсынан өтіп, емдік дене шынықтырумен айналысады. Нәтижесінде, қарттардың қоғамдық белсенділігі артып, психологиялық-эмоционалдық жағдайы түзеледі. Жыл басынан бері қос орталықта 1 347 тұрақты келуші тіркелген.
Бұған қоса, Орал қаласында «Мәдени-ағарту бірлестігіне» қарасты «Арай», «Атамекен», «Ақберен», «Болашақ», «Балауса», «Бәйтерек», «Жұлдыз», «Өркен» комьюнити орталықтары қариялармен де қоян-қолтық жұмыс істейді. Мәселен, «Арай» комьюнити орталығында смартфон сауаттылығы үйірмесіне 10 қария қатысады. Бұл үйірме егде жастағы адамдарға смартфон бағдарламаларын үйретуге арналған. Ал «Атамекен» комьюнити орталығында «Атамекен» әжелер вокалдық тобы құрылған. Оған 12 әже қатысады. «Бәйтерек» комьюнити орталығы балалар мен жасөспірімдердің бос уақытын тиімді өткізумен қатар, зейнеткерлер мен ардагерлерге де түрлі бағыттағы іс-шара өткізіп тұрады. Орталықта 12 адамдық «Жайық толқындары» вокалдық тобы бар. Ал «Саламатты өмір салты» үйірмесі құрамында 65-75 жас аралығындағы 35 зейнеткердің басын қосқан. «Ақберен» комьюнити орталығында 10 адамнан құралған «Ақниет» әжелер ансамблі жұмыс істеп тұр.
Бұлардан бөлек, «Ардагер» клубында халықтық «Ағалар әуені», «Ару аналар», «Әже сәлемі» вокалдық топтарымен қатар «Нарын сазы», «Асыл әжелер» вокалдық топтары түрлі іс-шарада сахнаға жиі шығады. Бұл топтарда 65 адам бар. Саламатты өмір салтын насихаттап жүрген «Шахмат» клубына күн сайын 30-35 адам келіп, бос уақытын мәнді өткізеді.
Мемлекеттің өркениетті бейнесі қарияларға деген құрметінен де көрініп тұрады. Қариясын риза қылған қоғамның болашағы да зор.
Батыс Қазақстан облысы