СУ ҚОРЫ ЖЕТКІЛІКТІ

Сіз не дейс1з? “Судың да сұрауы бар”. Айт­са айтқандай, көктемгі егістің қарбалас шағында Сыр­дария өзені арқылы Сыр айма­ғына келетін су қоры сыр­бойылықтарды селт ет­кізбей қоймады. Кейбір жылдары өзен арнасын топан су қаптап, ха­лықты әбігерге түсірсе, ал қайсыбір жылдары диқандар су тапшылығынан зардап шегіп, егіс көлемі күрт төмендеп те кетеді. Жасыратыны жоқ, Көксарай су қой­масының салынуы сырбойы­лық­тарды мол­шылық кепілі – мол суға кенелтіп-ақ тастады. Айтқан­дай, мол суды теңізге дейін жет­кізу жұмыстары  өз жал­ғасын тауып жатыр ма? Үс­тіміздегі жылы Сыр аймағында су қоры жеткілікті бола ма? “Егемен Қазақстан” газетінің Қызылорда облысындағы тілшісі Еркін Әбіл Арал-Сырдария бассейндік инспекция бастығы Әділхан Қарлыхановқа: – Сіз бұған не дейсіз? – Сырдария өзені бассей­нін­дегі биылғы судың қоры жет­кі­лікті дәрежеде болды. Қырғыз ағайындардың Тоқтағұл су қой­масында су мөлшері өткен жыл­ғыдан екі еседей көп жиналды. Мұнан өзге Әндіжан, Қайраққұм, Шарбақ су қоймалары да су кө­ле­мін салыстырмалы түрде ал­ғанда бұрынғыдан едәуір мол жинай алды. Сыйымдылығы 5 млрд. текше метрден асатын Шар­дара су қоймасы жылдағы­дан ерте кемеріне келді. Осы шақта биыл іске қосылған Көк­сарай су реттегіші әу баста жо­ба­ланғандай 1 млрд. текше метр­ге жуық су қабылдап, Шардара­ның еркін тыныстауына мүм­кін­дік жасады. Соның нәтижесінде, Сырдарияны бойлай орналасқан елді мекендер де жылда болатын тас­қын су қаупінен арылды. Бүгін­де Көксарайға жинап алынған 913 млн. текше метр су Аралға қайта жіберіліп, су рет­тегіштің құрылысы қайта жүре­тін­дігіне байланысты онда 93 млн. текше метр ғана су қоры сақ­талуда. Шардарадағы су кө­лемі 5 млрд. текше метрден асып жығылады. Одан төмен қарай секундына 1400 текше метр су босатылса, оның 25 текше метрі Қызылқұм каналына жіберілуде. Ал, Қызылорда су торабына ке­ліп жатқан судың мөлшері се­кун­дына 564 текше метрді құрайды. Әйтек су торабынан 383 текше метр су өтсе, Қараөзек көлдер жүйесіне секундына 140 текше метр су босатылып, оның 70-80 тек­ше метрі айналып барып дарияға қайта құйылуда. Қазалы су торабынан бұл күндері 230 текше метр су өтуде, бұл – өткен жылғы осы мерзімнен 144 текше метрге артық. Қазірде мол суды теңізге дейін жеткізу жұмыстары жал­ғасып жатыр. Қызылорда облысы.