
Биыл адамзатты тарихында өшпес із қалдырған Екінші дүниежүзілік соғыстың аяқталғанына 80 жыл толады. Жеңістің 80 жылдығын мерекелеу аясында соғыс ардагерлеріне 5 млн теңге көлемінде біржолғы материалдық көмек беру жоспарланып отыр.
Ресми дерекке сүйенсек, 2025 жылғы 20 қаңтардағы жағдайға сәйкес елімізде Екінші дүниежүзілік соғыстың 120 ардагері, сондай-ақ жеңіске үлес қосқан 42 545 азамат тұрады. Олардың ішінде: қоршаудағы Ленинград тұрғындары – 67 адам, концлагерьлердің бұрынғы кәмелетке толмаған тұтқындары – 139 адам, соғыс кезінде ауыр жараланған, контузиясы бар, зақымдануы немесе ауруы салдарынан мүгедектігі бар, сол себепті қайтыс болған ардагерлердің жұбайлары – 743 адам, соғыста қаза тапқан (қайтыс болған, хабар-ошарсыз кеткен) жауынгерлердің жесірлері – 2 адам, тыл еңбеккерлері – 41 594 адам.
«Ардагерлер мен тыл еңбеккерлеріне қамқорлық жасау, олардың өмір сүру сапасын арттыру – мемлекеттің әлеуметтік саясатының басты басымдықтарының бірі. Қарттарды әлеуметтік қорғау іс-шаралары орталық деңгейде де, жергілікті деңгейде де жүзеге асырылады. Біріншіден, зейнетақы, өзге де әлеуметтік төлемдердің мөлшері жыл сайын артып келеді. Азаматтардың 19 санатына (соғысқа қатысушылар, тыл еңбеккерлері, ақталған азаматтар, т.б.) өзге де әлеуметтік төлемдерге қарамастан арнаулы мемлекеттік жәрдемақы беріледі», деп жазады Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің баспасөз қызметі.
Ресми орындардың берген мәліметіне сәйкес, биылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша, Екінші дүниежүзілік соғысқа қатысқандарға, зейнетақыларын ескере отырып, ай сайын берілетін әлеуметтік төлемдердің жиынтық мөлшері – 262 334 теңге, Екінші дүниежүзілік соғыс кезеңінде жаралануы, контузия алуы, мертігуі немесе ауруы салдарынан мүгедектігі бар адамдар үшін – 279 330 теңге.
Бұған қоса ардагерлерді әлеуметтік қолдаудың қосымша түрлері де бар. Мәселен, олардың барлығы әскери қызметшілерге көрсетілетін құқықтар мен кепілдіктерге ие. Салық салу жөнінен жеңілдіктерді пайдаланады. Оларға Астана, Алматы қалаларындағы мамандандырылған госпитальдарда білікті медициналық көмек көрсетіледі, санаторий-курорттық емдеу ұсынылады. Сонымен қатар Екінші дүниежүзілік соғыс ардагерлеріне біржолғы материалдық көмек жыл сайын беріледі.
«Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда биыл Жеңіс күнінің 80 жылдығын мерекелеу құрметіне 120 соғыс ардагерінің әрқайсысына 5 млн теңгеден біржолғы материалдық көмек көрсетілетін болады», делінген Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлік хабарламасында.
Биылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша елімізде 85 203 ардагер тұрады. Былтыр ардагерлердің аталған санаттарына жиыны 16,7 млрд теңге жәрдемақы берілсе, биыл 17 млрд теңге қарастырылды.
Мәселен, бұл жеңілдіктер соғыс ардагерлеріне – 16 АЕК (62 912 теңге), соғыс ардагерлеріне теңестірілген ардагерлерге (Екінші дүниежүзілік соғыс кезеңінде жарақат алуы, контузия алуы, мертігуі немесе ауру салдарынан мүгедектігі бар адамдарға жеңілдіктер жөнінде теңестірілген адамдарға) – 7,55 АЕК (27 875 теңге), Екінші дүниежүзілік соғыс қатысушыларына теңестірілген тұлғаларға – 6,19 АЕК (24 339 теңге), басқа мемлекеттердің аумағындағы ұрыс қимылдарының ардагерлеріне (Ауғанстандағы ұрыс қимылдарына қатысушылар) – 6,19 АЕК (24 339 теңге), тәжік-ауған учаскесінде ТМД шекарасын қорғауды күшейту жөніндегі міндеттерді орындаған, Ирактағы халықаралық бітімгершілік операцияға, Таулы Қарабақтағы этносаралық қақтығысты реттеуге қатысқан әскери қызметшілерге – 4,8 АЕК (18 874 теңге), Екінші дүниежүзілік соғыс жылдарындағы тыл еңбеккерлеріне 2,13 АЕК (8 376 теңге) мөлшерінде қарастырылған.