Сирек кездесетін дерт көбінесе 10 жастан асқан балалардан табылып жатады. Осы 13 жылдың аясында ғылыми орталықтың алтын қолды онкохирургтері 100-ден астам балаға аса күрделі мега-эндопротездеу операцияларын жасау барысында кішкентай пациенттердің аяқ-қолдарын сақтап қалды. Жыл сайын елімізде остеосаркома дертіне шамамен 20-25 бала шалдығатын болса, бұл кеселдің 50%-дан астамы тізе буынында, 30%-ы иық-буынына жақын орналасады екен.
Кейінгі жылдары сүйек ісіктерін емдеу барысында жоғары мөлшерлі химиотерапияны енгізудің арқасында қатерлі жасушаның басқа ағзаларға шабуы төмендеп, балалар өмірі ұзара түскен. Бұл шара зақымданған аяқтарды 90%-дан астам жағдайда сақтап қалуға мүмкіндік тудырған. Бір сөзбен айтқанда, сүйектің сирек қатерлі ісігіне душар болған балалардың, аса бір асқынған жағдайда болмаса, аяқ-қолдары кесілмейді. Қазірде остеосаркоманы емдеудің жаңа әдістерін енгізу ем-дом тиімділігін әлемдік нәтижелерге жақындатуға мүмкіндік бере бастады.
Осындай ауыр, ерекше күрделі операцияларды атқаратын №2 хирургия бөлімінің меңгерушісі, жоғары санатты онкохирург, онкоортопед Бахрам Жұмадұллаев: «Орталық заманауи модульдік эндопротездерді сатып алуға қол жеткізіп, жоғары мөлшерлі химиотерапияны қолданудың арқасында ағзаны сақтап қалатын операциялардың саны артты. Балалардағы остеосаркоманы біріктіріп емдеу нәтижелері де жақсарды. Атап өтерлік жайт, онкологиялық эндопротездер ортопедиялық протездерге ұқсамайды, ерекше мегапротездерге жатады. Қазірде хирургиялық емдеудің осы түрі остеосаркомаға шалдыққан балалардың 90%-дан астамына жасалады, ол өз кезегінде баланың әлеуметтік бейімделуіне, жағдайының жақсаруына мүмкіндік береді», дейді.
Елімізде аяқ-қолды аман алып қала отырып, емдеу аяқталғаннан кейін жалпы сауығып кету жағдайлары – 71%. Бұл остеосаркоманы зерттеу жөніндегі халықаралық мультиорталықтар нәтижесімен сәйкеседі.
Кейінгі кезде бойы жасынан қысқа балаларға жеке дайындалған аз инвазивті ұзартқыш протездерді қолдану арқылы дене мүшелерін сақтау операциялары енгізілді. Онкология саласындағы ең күрделі операция тегін медициналық көмектің кепілдендірілген көлемі негізінде тегін жасалады. Орталықта аяққа ғана емес, тізе, иық, жамбастың қатерлі ісіктеріне де орган сақтау операциялары жасалып жатыр. Бірегей операциялардың нәтижесінде балалардың аяқ-қолдары сақталып қана қоймай, өмір сүру сапасы да жақсарды. Бүгінде олар өз құрбы-құрдастарымен бірге мектепке барып, университетте оқып, түрлі қызметтер атқарып жүр. Спортпен айналысып, жаттығу залдарына, бассейндерге барып, белсенді өмір салтын ұстанады. Тұрмыс құрып, 2–3 баланың ата-анасы атанып жатқан балалар да бар.
АЛМАТЫ
