Кеше Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Оңтүстік Қазақстан облысындағы жұмыс сапарында көкөніс өндірумен айналысатын «Аделя» шаруа қожалығына арнайы келді.
Ордабасы ауданының Бадам елді мекенінде орналасқан бұл жылыжай кешені 2011 жылы құрылып, бастапқыда 5 гектар алқапта өзінің жұмысын бастаған еді. 2014 жылы «ҚазАгроҚаржы» АҚ-ы арқылы 2200 млн. теңге көлемінде қаржы алып, үдемелі-индустриялы инновациялық даму бағдарламасы аясында шаруашылық басшылары жылыжай көлемін қосымша 11 гектарға ұлғайтты. Қазір еліміздегі ең ірі көкөніс кешенінің бірі болып отырған бұл шаруашылық франциялық «Richel» компаниясының қондырғыларымен жабдықталған. Мұнда жылына 8,5 мың тонна өнім алынып, 160 адам жұмыспен қамтылып отыр. Сондай-ақ шаруашылықта 72 гектар алқапқа тамшылатып суару әдісімен интенсивті 14 мың түп алма сорттары және 6 мың түп алқоры егілген. Олар да қазір жақсы өнім беруде.
Заманауи қондырғылармен жабдықталып, мақтаулы мемлекеттердің жылыжайларымен бәсекеге түсуге қабілетті кешенді Елбасына облыс әкімі Асқар Мырзахметов қысқаша таныстырып өтіп, әңгіме барысында өңірдегі ауыл шаруашылығы жағдайын баяндап берді. Мемлекет басшысы өз кезегінде осы шаруашылықта облыстағы шағын және орта кәсіппен айналысып, табысқа жетіп жүрген кәсіпкерлермен пікірлесті.
Олардың Елбасына айтары көп еді. Өткен жылы 325 млрд. теңгеге ауыл шаруашылығы өнімі өндірілсе, ол осы адамдардың маңдай терінің өтеуі. Мәселен, «Қайып ата» серіктестігінің басшысы С.Ертаев әу баста ірі қара бордақылайтын шаруашылық ашқанда ферманы 80 бас өгізден бастаған. Бүгінде мемлекеттік қолдау арқылы 3 000 бас ірі қара бордақылайтын жағдайға жетті. Былтыр Өзбекстанға 100 тонна ет экспорттаған. Шаруашылық басшысының ендігі межесі – Ресей нарығына кіру. Қолдан келмейтін іс деуге болмайды, бір күнде екі отар қойды түскі тамақ асханаларының қажетіне жаратып жіберетін Мәскеудің үлкен кәсіпорын басшылары Оңтүстік Қазақстандағы осы жерге де келіп, бірге жұмыс жасаймыз деп уағдаласып кеткен.
Жүздесу барысында облыстық мәслихаттың депутаты, белгілі кәсіпкер Ә.Досболов, «Сарыағаш жер сыйы» ЖШС директоры Т.Шыңтасов, «Амангелді» корпорациясының президенті Н.Құралов сөз алып, шаруаларға мемлекет тарапынан бөлініп жатқан көмекке ризашылықтарын білдірді.
– Мен жеміс-жидек өсіретін фермерлік қожалықтың жетекшісімін. Біз Мақтаарал ауданында бұрын ол өңірде болмаған 300 гектарға ірі өндірістік бау жобасын іске асырып отырмыз. Мұнда толығымен италиялық интенсивті технологиялар әкеліп орналастырылды. Бұл жоба тікелей Өзіңіздің берген бағытыңызбен іске асып отыр. Осыдан 8 жыл бұрын Сіз бастаған бір топ қазақстандық кәсіпкерлермен бірге Голландияда өткен бизнес форумға қатысқан болатынбыз. Сіз сол форумда: «Осылардың істеген тірлігін сендер неге жасамайсыңдар? Қолдарыңнан келеді, мүмкіндіктер бар», деген едіңіз. Енді бүгін біз сол екі елдегі технологияның керектілерін игеріп, ірі шаруашылыққа айналып отырмыз. Егер бұрын қарапайым әдіспен 1 гектар баудан 5-7 тонна жеміс алынған болса, жаңа технологиямен 1 гектардан 100 тоннаға дейін өнім алып жатырмыз. Жоспарымыз келесі жылдан бастап Еуразиялық экономикалық одақтың нарығын игеру. Қазірдің өзінде бақша өнімдерін Ресей мен Германияға экспорттаудамыз деді «Қаршыға» шаруа қожалығының басшысы Қ.Ақтөреева.
Мемлекет басшысы облыстың кәсіпкерлерімен және ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілермен әңгімелесіп болғаннан кейін, өңірдің әлеуметтік-экономикалық оң көрсеткіштерін атап өтті.
– Оңтүстік Қазақстан облысында агроөнеркәсіп кешені үшін барлық қажетті жағдай жасалған. Мемлекет ауыл шаруашылығын дамыту ісіне жан-жақты қолдау көрсетіп, қажетті қаражат бөлуде. Бес жылда өңірде 2,3 миллион тонна көкөніс өндірілді. Қазақстанда мұндай жоғары көрсеткіштері мен табиғи жағдайлары бар басқа өңір жоқ. Қазір біз Еуразиялық экономикалық одақ елдерімен шекарамызды ашып жатырмыз. Осыған байланысты бізге өзімізді ғана емес, көрші елдерді де өніммен қамтамасыз ету қажет, – деді Нұрсұлтан Назарбаев.
Мемлекет басшысы әңгіме барысында елімізде көлік инфрақұрылымын дамытудың қажеттігіне де назар аударды.
– Егер елде жақсы жолдар болмаса, сауда дамымайды, сәйкесінше экономика да өркендемейді. Сондықтан біз қазір республиканың барлық өңірінде көлік желілерін салып жатырмыз, мыңдаған жұмыс орындары ашылуда. Әр өңірдің алдына нақты міндеттер қойылған, соны орындау жұмыстарын жалғастыру қажет, – деді Елбасы.
Аграрлықтар Нұрсұлтан Назарбаевқа ауыл шаруашылығы саласындағы шағын және орта бизнес кәсіпорындарына көрсетіліп отырған мемлекеттік қолдау үшін ризашылықтарын білдірді.
Мемлекет басшысы Оңтүстікке келген бір сапарында: «Шағын және орта кәсіпті Оңтүстіктен үйрену керек», деген. Бұл сөз шаруалардың құлағына жағып тұр. Бүгінде облыс әкімі Асқар Мырзахметовтің басшылығымен егістікті әртараптандыру, шаруашылыққа озық заманауи технологияларды ендіру, бос жатқан телімдерді игеру, мал және балық шаруашылығын дамыту жөніндегі арнайы іс-шаралар қабылданып, кезең-кезеңімен жүзеге асып жатыр. Диқандар суармалы жерлерге қолы жетпей жүрсе, оларға қорыс басқан, айналымнан шығып қалған 21,6 мың гектар аумақты игеру тапсырылды. Нәтижесінде мұндай телімдер суармалы жер дәрежесінде іске қосылып, қосымша 140 мың гектар ауылшаруашылық жері игерілді.
Үш жылдық мал шаруашылығын дамыту іс-шарасының арқасында 2166 жобаға 5,8 млрд. теңге несие беріліп, 7,3 мың тонна ет, 12,8 мың тонна сүт, 5,9 млн. дана жұмыртқа өндіріліп, жаңадан 4482 тұрақты жұмыс орны ашылды.
Өңірдегі жалпы өнім көлемі қазір 324,6 млрд. теңгеге жетіп, 28 млрд. теңгеге артты. Өнім көлемінің үлесі жөнінен республикада екінші орында келе жатқан облыстың біз тек ауыл шаруашылығында ғана атқарылып жатқан жұмыстарын ғана сөз еттік.
Суы шипа Сарыағашқа бет алсаңыз жол бойы жылыжайлардан көз тұнады. Әр үйдің екіншісі Үкіметтен көмек алып, шағын шаруашылығын дөңгелентіп отыр.
Жалпы, Оңтүстікте жылыжай шаруашылықтары аумағы 910 гектарға жетіп, ол еліміздегі көрсеткіштің 87 пайызын құрайды. Былтырғы жылы осындай шаруашылықтарында 150 мың тонна өнім жиналды. Өңірімізде қарқынды бау шаруашылығы 550 гектарға артты. Тамшылатып суару әдісімен егілген егістік көлемі 34 мың гектарға жетті. Бұл – республикалық көрсеткіштің 84 пайызы.
Бүгін Мемлекет басшысының жұмыс сапары Шымкент қаласында жалғасады.
Бақтияр ТАЙЖАН,
«Егемен Қазақстан».
Оңтүстік Қазақстан облысы.
