«Мәңгілік Елдің» арқауы – елорда

Кәрі тарих мұхитының талай тегеурінді толқындары мен дүлей дауылдарына төтеп беріп, бүгінде тәуелсіздіктің даңғыл жолына түскен еліміз Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті, Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың дара басшылығымен жаңару мен жаңғыру мұратын көздей отырып, демократиялық құндылықтарды нығайту, әлеуметтік-экономикалық, мәдени һәм ғылыми әлеуетті еселеу, рухани қуатты арттыру сынды аса ауқымды міндеттерді жүйесімен, сәтімен жүзеге асырып келеді. Бұл орайда, мәуелі мемле­кетіміздің жаңа бейнесі, жарқын келбетіне айналып, елдіктің бесігіндей болған Астана әлем­дегі ең көрікті қалалардың қата­рынан берік орын алуымен бірге, ха­лықаралық саясаттың ірі орталығына айнал­ғандығы мойындалған ақиқат. Еуразия жүрегінде орын тепкен Астана қазіргідей сан түрлі терең қай­шылықтарға толы күрделі ха­лықаралық жағдай тұрғысында еліміздің бейбітшіл сыртқы саяса­тының айшықты нышанына тән ынтымақтастық, тату­лық, бітімгерлік миссия­сын табанды жалғастыруда. Байырғы дала демократиясының даралық құндылықтары айнымас­тай орнық­қан жаңа Қазақстан еуро­палық өркениет пен шығыстық сұңғылалықты тел игеруінің нәти­­­жесінде сыртқы дүниедегі, аймақтағы қайшылықты көзқа­растар мен ұстанымдарды шебер ұштастыру, сан алуан мәдениеттер мен діндердің тоғысуында тағылым­дық рөл атқарып келеді. Мұның жарқын көрінісіндей, таяуда елордамызда өткен әлемдік дінаралық форум барысында Се­нат Төрағасы Қасым-Жомарт То­қа­е­­­в жалпы сыртқы саясат ішкі сая­саттың жалғасы екендігін айта отырып, өркениеттер үнқатысуы – қияли миссия емес, қайта, тұрақ­сыздық пен толқымалылыққа тап болған халықаралық жағдайды сауықтырудың табанды талабына айналып отырғандығын әрі біз­дің жағрапиялық төңірегіміздегі қауіпсіздік пен дамуға мұның тіке­лей әсері барлығын мәлімдеген еді. Елбасы Астана туралы бір тол­ға­нысында «қалалар да адам тағ­дырлас» дегені бар. Расында, Астана ауыз әдебиетіміздің жау­һарлары – батырлар жырындағы күн санап өсетін, көзді ашып-жұмғанша ержетіп, жұртына қорған болуға асығатын алып батырларымыз тә­різді, керегесі қауырт көтерілген қара­шаңы­рағымыз болуымен бірге, тұрақ­тылық пен ынтымақ мекені ре­тін­де барша жаһан жұртына таны­л­­­ғандығын, ғаламдық ғазиз беделге ие болғандығын кеудемізді керген зор мақтанышпен айта аламыз. Аузы дуалы әлемдік тұлғалар, бәрін айтпағанда, «темір ханым» Маргарэт Тэтчер қазақ елінде болып жатқан ұлы өзгерістерге таңғалысымды жасыра алмаймын... бүгін сіздер барша келешек ұрпақ үшін мызғымас іргетас қала­дыңыздар, десе, шығыстың сұңғыла саясаткері Цзянь Цземинь өз мемлекетін құруда Қазақстанның теңдессіз табыстарға жетеріне рия­сыз сенім білдіруі де кешегі бір толарсақтан саз кешкен бұлғақ замандарда «бірінші тілек тілеңіз...» деп толғанған бабалар рухының желеп-жебеуінен де болар, сірә! Иә, әлемдік дипломатия тарихында мәртебелі халықаралық ұйым­дардың немесе маңызды құжат­тардың белгілі бір қала­лардың атымен, мәселен, Вена конвенциясы, Киото хаттамасы, Шанхай ұйымы тәрізді аталуы қалыптасқаны белгілі. Олай болса, қазіргі халықаралық лексикада Астана саммиті, Астана форумы, Астаналық диалог деген атаулардың жиі қолданыла бастауы рухымызды асқатата бермек. Бұл ретте Біріккен Ұлттар Ұйымы сынды ең ірі әлемдік ұйымның бұрынғы Бас хатшысы Кофи Аннанның және жақында ғана қазақ жеріне кезекті рет атбасын тіреген Бас хат­­шы Пан Ги Мунның дәл осы арадан Жер шары жұртшылығына татулық пен бейбітшілік, келісім мен бәтуашылдық, әділдік пен руханиятқа шақырған үндеулерін таратуында да терең мағына жат­қаны кәміл. Мұның айқын көрінісі ретін­де мәртебелі қонағымызбен бірге Астанада БҰҰ Өкілдігінің жа­ңа ғимаратын ашу салтанатын­да еліміздің сыртқы саясат ведом­с­твосының басшысы Ерлан Ыды­ры­совтың Қазақстанның бар­лық бағыттар бойынша осы­нау қа­­быр­ғалы жаһандық ұйым­мен ық­палдастығының жанданып отыр­ғанын, дәл осы күндері әлемдік діни жүздесудің жүріп жатуы, біздің мемлекетіміздің БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақ­ты емес мүшелігіне ұсынылуы, ЭКСПО-2017 көрмесін өткізе­тіндігі, биылғы мерейтойлық Бас Ассамблеяға, алдағы айтулы саммиттерге белсенді қатыса­тындығы отандық сыртқы сая­си әлеуетіміздің толыққанды жүзе­ге асырылуының қарышты қадамдары деп атап өтуі бұл пікірімізді айғақтайды. Расында, бүгінгі дәуір талабы тұрғысынан келгенде, ешқандай мемлекет жеке-дара, ғаламдық үдерістерден оқшау дами алмайтындығы баршаға аян. Міне, сондықтан да тәуелсіздік жолымыздың қысқаша тарихында қол жеткізген ұлы жетістіктерімізді түбегейлі саралай отырып, бола­шаққа бұлтарпас бағдар берген Президентіміз жариялаған «Мәңгілік Ел» стратегиясын жүзеге асыру, оның қуатты арқауына айналған Астананың одан әрі жасаруы мен жаңғыруына үлес қосу әрбір азаматтың биік парызы деп білеміз. Ғасырлар қой­науында қалған көне замандардан бері Еуразия кеңістігінде еркін өмір сүрген көшпелі ұлысымыздың азат рухының бұлжымас рәмізіне айналған елорда тұрғындары байтақ жұртымыздың барлық аймағындағы елді мекендері үшін абаттылық пен тазалықтың, этика мен эстетиканың, ең алдымен, қастерлі ана тілімізге деген айрықша құрметтің жарқын үлгісін паш етуі лазым. Мұндай орынды талап әуежайдан бастап аулаларға, көшелер мен саябақтарға дейінгі аралықты қамтуы тиіс. Шетелдік мәртебелі қонақтар, қарапайым келушілер мен туристер болсын Астанаға атбасын тірегенде, ең алдымен, қазақ еліне келгенін шынайы сезінуі керек. Демек, бас қаламыздың келбетінде ұлт­тық бедердің басым болуы күн тәрті­бінен ешқашан түспейді деген нық сенімдеміз. Алаштың ардақты перзенті Мұстафа Шоқай туған жерінен амалсыз жырақта жүрген жылдарында өзегін тілген сағынышпен: «Жаман халық деген жоқ, жаман адамдар бар; адамгершілігі мол мемлекет деген болмайды, адамгершілігі мол адамдар болады» деп жиі айтып отырған екен. Ендеше, елінің ертеңі, халқының келешегі қызмет-мансабын ұлт мұратымен ұштастыра білетін арда азаматтарының парасат-пайымына, сана-мәдениетіне көп байланысты. Жаһандық және ішкі сын-қатерлерге жауап һәм ұлысы­мыз­­дың дамыған отыз елдің ортасына кіру мұратын көздейтін Елбасының анықтап берген «Жүз қада­мының» беташары лауазым иелерінің ең төмен сатыдан бас­тап, іскерлік қабілеттері арқылы ғана сатылай өсуі қажет деген өзекті тұжырымды да өмірдің өзі алға тартып отырғаны кәміл. Жоғарыда айтып өткеніміздей, қазіргі дүбірге толы дүниеде жер шарының бірқатар аймақтарында түрлі себептермен саяси жағдай барынша шиеленісіп, оның ақыры соғыс өртінің тұтануына жет­кізіп, соның салдарынан бейбіт тұр­ғындар, әйелдер мен балалар, қарт адамдар қасірет шеккен ора­сан әлеуметтік апатқа әкеліп соғуда. Қазіргі кезеңнің ең қауіпті қатерлері қатарындағы әлеуметтік әділетсіздіктің орнауы, лаңкестік, бүлдірушілік идеяларының таратылу үрдісі өркениетті қоғамдастық тара­пынан барынша жедел, тиімді ша­­раларды қабылдауды талап етеді. Демек, ұлттық стратегиямыз­да айтылған адамдардың, ел азамат­тарының моральдық жай-күйі мен әлеуеметтік аңсар-үмітіне теріс әсерін тигізіп, теңсіздік белгілерін тереңдетуге жеткізетін жат құбы­лыс­тардың, бірінші кезекте сыбайлас жемқорлық, парақорлық пен әділетсіздік, өзім білемдікке ұрынып заңды белден басушылық тәрізді қатерлі індеттердің тамырына балта шабу, шынайы білім, адал еңбектің ғана арқасында парасат пен ізгілік құндылықтарына негізделген өркениетті, озық Мәң­гілік елдігімізді, оның алтын ар­қауы­на айналған Астанамызды нығайта беру бүгінгі және келешек ұрпақтардың ең басты, ең қасиетті парызы болып қала бермек. Мұхтар КӘРІБАЙ.