Бүгінде мамандықтың неше алуан түрі бар. Соның ішінде ұйықтап тұрсаң, ұмытып қалатын мамандық та бар. Ал ой еңбегі, шығармашылық жұмыс қашанда ауыр. Тігіншілікті, етікшілікті оқып үйренуге болар, ал ақындыққа, жазу-сызуға, өнерге кездейсоқ адамның келуі неғайбыл. Өйткені, бұл Алладан бұйыратын сыбаға. Мәселен, журналист мамандығы. Ол уақыт талғамайды, тоқтауды білмейді. Сол уақыт арасында көре, ести, жаза білуің керек. Яғни, ойға да, қырға да, үйде де, түзде де ілесіп, ой жетегінде жүргенің. Ал жазудың үлкен-кішісі жоқ. Мақала астында қолтаңбаң тұрған соң, оған үлкен жауапкершілікті қосыңыз.
Ең бастысы, мұнда жынысқа бөлу жоқ. Сен әйел екенсің, ана екенсің деген болмайды. Талап бір. Содан да шығар, бұл кәсіпке келген нәзік жандылардың, оның ішінде қазақ қыздарының арасында осы мамандықтың қыр-сырын меңгеріп, ыстығы мен суығына төзіп, қызығы мен шыжығына бар саналы ғұмырын сарп еткендер көп емес. Солардың бірі – қаншама жылдар бойы қолындағы қасиетті қаламын ту етіп ұстап, журналистиканың майын ішіп, маңызын жеген, оқығаны да сөз, тоқығаны да сөз, жиғаны да, тергені де сөз Күмісжан Байжанның ақын болмаса да ақынға жақын болмауы мүмкін емес еді. Өйткені, ол қызыр дарып, бақ қонған, ақындар мен батырлар елі деген атқа лайықты, жыр сүлейлері Сүйінбай мен Жамбыл, олардың өкше басарлары – Өтеп, Әбдіғали, Үмбетәлі, Әсімхан, Әлімқұл, Нұрғиса, Әсет, Балғабек, Сейдахмет сияқты қара өлеңнен қазан қайнатып, өрнек сөзден өрмек тоқыған өңірде кіндік қаны тамып, туып-өсті.
Ұшар басы – мұз, балағы – көкорай шалғын, бұлағы сылдыраған, құрағы балбыраған көз тартар Алатаудың сілемдері, ән мен жырдың көрігіне айналған Майтөбе мен Суықтөбе таулары жүрегінде оты бар, сұлулыққа, әсемдікке жаны іңкәр кішкене ерке қызды өзіне ғашық еткенмен, тағдыр басынан сипай қоймады. Адам жалғыздығын сезінгенде жан жарасын көк иесі тәңірден іздесе керек. Ернін жібітіп бала сүйген әкесі Құдайберген Күмісжаны апыл-тапыл жүріп, қызығына тоймайтын екі жасында өмірден өтті. Анасы Рысбала болса жалғызын құшақтап қала берді. Жесір әйелді баланың буы көтереді деген, ұлдың да, қыздың, әкенің де шешенің де бар орнын басқан көз қуанышы Күмісінің үстінде жаны тұрғанмен, көкірегі ояу ана байғұс қызының білім алып, жалғыздығын білдірмес үшін көпшіл, ағайын-туғанға жақын етіп өсіруге тырысты. Кейін анасынан айырылып, қиналған шағында мына жалпақ дүниеде жалғыздықтың дәмін татуға тура келетінін, соны мойымай көтеру қажеттігін сезінеді. Ол кезде жас кезі, ұшуды білгенмен қонарын білмеді, сөйлеуді білгенмен жөнін білмеді. Бірақ, білсем, көрсем деген ынтазар көңілі, өжеттігі, оқуға деген ынтасы алға жетеледі. Мектеп бітірді, ҚазМУ-дың журналистика факультетіне түсіп, өзі армандаған мамандығына қол жеткізді.
Жолдама деген жас мамандарға жасалған қамқорлықтың арқасында Алматы облысының жаңадан ашылған Күрті аудандық газетіне қызметке кіргені де кеше ғана сияқты. Аудандық газетте жүріп журналистік сатылардан өткен жас қаламгер 1986 жылы туған еліне келіп, Жамбыл аудандық “Екпінді еңбек”, кейін өзі атын өзгерткен “Ата мекен” газетіне бас редактор болып бекітіледі.
Аудандық газет – ауданның айнасы. Оның үстіне аудандық газетте басшы болып жұмыс атқару оңай емес. Өйткені, аудан орталығына қаламы жүрдек, тәжірибелі журналистердің келуі екіталай. Қалай болғанда да кадрды өзің жасақтауға, оларды қалай жазып, сызуға үйретуің керек. Кей жағдайда жалғыз өзіңе газет шығаруға тура келеді: өзі автор, өзі тілші. Осылайша басылымды аттай 20 жыл басқарып, аудандық газеттің өсіп өркендеуіне өз үлесін қосады. Міне, осындай үлкен мектептен өткен қарымды журналист 2006 жылғы қыркүйек айынан қазақ баспасөзінің қара шаңырағы “Егемен Қазақстан” газетінің Алматы облысындағы меншікті тілшісі қызметіне шақырылады. Азғантай уақыт ауанында ол өзінің іскерлігімен, орындаушылық, жауапкершілік қасиетімен, еңбекқорлығымен республикалық басылым бетінде Алматы облысын жан-жақты көрсетуде қыруар шаруа атқарды. Облыстағы жылт еткен хабардан бастап, проблемалық зерттеу мақалалар, сұхбаттар беруде шұрайлы тілімен, шымыр ойымен әр түрлі тақырыпта жазып, меншікті тілшілер арасында алдыңғы қатардан көрінуде. Ұзақ жылдар бойы баспасөз саласында атқарған жемісті еңбегінің қайтарымын көруде. Бүгінде “Қазақстан Республикасының мәдениет қайраткері”, Журналистер одағы сыйлығының бірнеше мәрте иегері. Киелі туып-өскен өңірінің бабалары мен сол аудандағы халыққа белгілі азаматтарының өмірінен жинақтап жазылған “Жамбыл елінің жайсаңдары”, “Кие”, “Жақсылардың парызы”, “Көз ілмейтін көңіл”, т.б. кітаптардың авторы.
...Өмірдің заңы, күн-түнмен, жамандық-жақсылықпен, жоқшылық-баршылықпен алмасатыны ақиқат. Бүгінде Күмісжан апай жалғыз емес. Бақыт шүкірге қонады деген, барға да, жоққа да шүкіршілік етуде. Қызметі халықпен байланысқан, елдің ішінде жүріп, жақсылықтың жаршысы бола жүре қалам ұстаған адамда дос та, таныс та, тілектес жандар да көп болса керек. Ондай дос-жараннан кенде емес. Бірақ, адамның ең басты бақыты – отбасылық бақыт. Өмірде ең қиын нәрсе өзіңмен мұраттас, өзіңді түсінетін адам табу. Жұбайы Саламат Берекетов екеуі қызмет бабындағы, тұрмыс жағдайындағы қиындықтарды жеңе жүріп, өнегелі ұл-қыз өсірді. Тұла бойы тұңғыштары Гүлмира Германия Федеративтік Республикасының арнайы грантын ұтып алып, білім саласынан докторлық диссертациясын сонда шет тілінде қорғамақ. Бекболаттары Іле ауданындағы ауылдық округтің әкімі, кенжелері Гүлнұр – ағылшын тілінің маманы, Әлем тілдері университетін қызыл дипломға бітірген, сол білім ордасының оқытушысы болса, күйеубалалары Сайымжан бүгінде Мәскеуде Әскери дипломатия академиясының тыңдаушысы. Бала балым, немере жаным деген қазақпыз ғой, бірінен бірі тәтті Жібек, Нүрилә, Нұрайым, Нұрдана, Нұрсана ата-апаларының қуаныштары.
Гүлзейнеп СӘДІРҚЫЗЫ.