Метан шығыны азаяды

Қазақстан мен Норвегия мемлекеттері арасында ауа құрамындағы метан шығынын азайту мақсатында қол қойылған келісімшарт бар. Осы­ған орай екі еларалық бекітілген құжат ая­сында тың жобаны іске асыруға отандық «Қаз­­МұнайГаз» ҰК» АҚ пен Норвегияның «Car­bon limits» компаниясы атсалысып отыр. Еліміздегі алғашқы қанатқақты жоба ең алдымен «Ембімұнайгаз» («ЕМГ») АҚ-тың өндіріс алаңдарында іске қосылды. Дәлірек айтқанда, норвегиялық «Carbon limits» компаниясының қызметкерлері «Ембімұнайгаз» АҚ өндірісінде ауаға шығарылатын метан шығыны мөлшерін анықтау мақсатында «Жайықмұнайгаз» мұнай-газ өндіру басқармасының С.Балғымбаев пен Оңтүстік Батыс-Қамысты кен алаңдарында, «Жылы­оймұнайгаз» мұнай-газ өндіру бас­қар­ма­сының Батыс Прорва, С.Нұржанов атын­дағы мұнай кенішінде мұнай өндіру мен да­йындау жұмыстарымен, өнімді сақтау, ілеспе газды тазалау және кәдеге жарату шараларымен жан-жақты танысты. «Carbon limits» компаниясының Қа­зақ­­­- с­тандағы тың жобаны алғаш рет бас­таған­мен, осы мақсатта жинақтаған мол тәжірибесі бар. АҚШ, Украина, Канада елдерінде метан шы­ғынын азайтуға бағыт­талған қанатқақты жобаларын іске қосып, сәті аяқтаған. Әсіресе, Ук­раи­нада өндірілетін газдың 75 пайызын еншілеген «Укргазвидобування» компания­сында аталған қанатқақты жобадан кейін метан шығынының ауаға шығарылуы айтарлықтай азайған. Ал, Норвегия болса бүгінгі таңда метан шы­ғынысыз өндірісті дамытып отыр. –Біздің кәсіпорынның өндіріс алаңдарында іске қосылған қанатқақты жоба күткендей нә­тиже береді деген сенімдеміз. Метанның ауа қабатына зиянды әсерін азайту, оны энер­гия көзі ретінде тиімді пайдалану, газды үнем­деу мақсатындағы жұмыстар жанданады деп күтілуде», –дейді «Ембімұнайгаз» АҚ қор­ша­ған ортаны қорғау департаментінің директоры Сәлима Абитова. Жоба жұмыстарының нәтижесімен шетел­дік мамандар «Ембімұнайгаз» өндірісінде пар­никтік газдың атмосфераға шығарылуын азайту шараларының бағыттарын анықтап, ме­тан шығынын азайтудың жаңа технология­ларын ұсынбақшы.  Жолдасбек ШӨПЕҒҰЛ, «Егемен Қазақстан». Атырау облысы.