Электронды бақылау тәртіпті күшейтеді

Бұдан бұрын хабарлағанымыздай, өті­ніштерді электронды бақылау Астана, Ал­маты қалалары және Қарағанды облы­сының қаржы полициясы органдарында іске қо­сылған еді. Осы орайда жүзеге асқан Құ­қық­тық статис­тика және арнайы есепке алу жө­нін­дегі коми­теттің жаңа жобасының оң нә­ти­жесі мемле­кеттік органдардың азаматтар мен ұйымдар­дың өтініштерін қарауда толық ашықтық пен айқындықты және адамның конституциялық құқық­та­рының одан әрі сақталуын қамтама­сыз етуге бағытталып отыр. Бұл қазір бір­тіндеп жемісін беріп келеді. Көбіне прокурорлық тексерулер нәтижесі азаматтар өтініштерінің қаралу мерзімінің негізсіз созылатындығы мен мемлекеттік органдарға жолдаған алғашқы өтініштің сапасыз тексерілуіне байланысты көпшіліктің қайта-қайта жүгінетіндіктерін көрсетіп отыр. Осы орайда Бас проку­ратураның Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитеті мен оның аумақтық басқарма­ла­рының автомат­тандырылған жаңа жүйесі ла­уазымды тұлғалардың азаматтар мен ұйым­дар­дың өтініштерін қараған кезде жол бе­ретін заң бұзушылықтарды анықтауға мүм­кіндік туғызады. Міне, осы яғни мемлекеттік органдар жұмысының ашықтығын одан әрі қамтамасыз ету, азаматтарға өтініштерінің қа­ралу барысын біліп отыруға мүмкіндік жасау мақсатында 2010 жылғы 15 қара­шадан бас­тап 2011 жылдың 1 сәуіріне дейін Көк­шетау қа­ласының мемлекеттік орган­дарында “Ай­қын” қанатқақты жобасын жүзеге асыру жоспарланды. “Айқын” қанатқақты жобасының не­гізгі қағидасы интернет арқылы азаматтар мен ұйымдар өз өтініштерінің қаралу барысын қадағалап отыруға мүмкіндік алады. Өтінішті алғаш рет қабылдағанда және тіркеген кезде әрбір өтініш берушіге қайталанбас нөмірі бар талон беріледі. Осы нөмір бойынша интернет арқылы комитет сайтынан www.pravstat.kz өтініштің қаралу тәртібі мен нәтижесін көріп отыруға болады. Жоба мен ондағы техникалық және ұй­ымдастырушылық жаңалықтар өтініш­тердің уақытылы қаралуын қамтамасыз етуге, заңды және жеке тұлғалар өтініш­те­рін қарау жұ­­­мысында мемлекеттік қыз­мет­керлердің жау­апкершілігін арттыруға ба­ғытталған. Ал бұл өз кезегінде жемқорлық әрекеттердің алдын алуға әсер етеді. Сол сияқты азаматтардың өмірі мен ден­сау­лығын, өзге де конституциялық құ­қық­тарын қорғауды қамтамасыз ету про­куратура органдары қадағалау қызметінің негізгі басымдығы болып табылады. Бұл орайда Бас прокуратура білім беру ұй­ым­дарының ғима­раттарын жөндеу жұ­мыс­та­рына оқытушы­лар­ды және мектептің басқа да қызметкерлерін, сондай-ақ оқуш­ы­лардың ата-аналарын тартуға сәйкес еңбек заңнамаларын қол­да­нуына талдау жүргізген еді. Сонда кейбір мек­теп әкімшіліктерінің мектеп қызмет­кер­лерін өздерінің қызметтік міндеттемелеріне байланысты емес жұмыс түрлеріне тартуға тый­ым салу туралы заң талаптарын бұзып отырағандары анықтал­ды. Сонымен қатар, олар­дың мемлекеттік білім беру ұйым­да­ры­ның материалдық-техникалық базасын, сон­дай-ақ жөндеу жұмыстарын бюджет қаражаты немесе ақылы негізде көрсетілген қызмет көр­с­етуден түскен кіріс есебінен қамтамасыз ету туралы заң нормаларын бұзып отыр­ған­дары анықталды, дейді прокурорлар. Мысалы, Қостанай облысының Мә­метова атындағы және Глазунов орта мектебі ди­рек­торлары мектептің ағымдағы жөндеу жұмыс­тарын өз күштерімен жүргізу туралы заңсыз бұйрық шығарған. Осыған ұқсас заң бұзу­шылықтар Алматы қала­сында, Жамбыл, Пав­лодар, Ақмола, Солтүстік Қазақстан, Оң­түс­тік Қазақстан және Атырау облыстарында да орын алған. Заң бұзушылықтар жүйке аурулары стационарларының қызметіне тексеру жүргізу кезінде де анықталыпты. Мәселен, Алматы қаласының прокуратурасы пси­хи­калық ден­сау­лық орталығына азаматты заң­мен көздел­­гендей сот ұйғарымы бойынша емес, ішкі іс­тер органдары тергеушісінің қаулысы негі­зін­де заңсыз мәжбүрлеп жатқызу дерегін ан­ық­тады. Сол сияқты осы өңірде де, сондай-ақ Қарағанды және Қостанай облыстарында да оларды емдеу мерзімінің заңмен белгіленген тәртіпте сақталмайтындығы белгілі болды. Тіп­ті медициналық қызметкерлердің науқас­тар­ды шығару туралы шешімді асығыс қа­былдайтындығы соншалық, оның салда­ры­нан яғни дені дұрыс айықпаған науқастар өздерінің әрекеттеріне жауап бере ал­мауы­нан құқыққа қайшы әрекеттер жасаған. Мәселен, Қостанай облыстық жүйке аурулары ауру­ха­насынан шыққан науқас анасын және жиенін өлтірген. Оның бұрын өз баласын өлтіргені де белгілі еді. Бірқатар өңірлерде тамақтануды дұрыс ұйымдас­тыр­мау, сақтау мерзімдері өткен азық-түліктерді пайдалану фактілері орын алған. Бұл орайда Бас прокуратура Үкі­меттің атына көптеген заң бұзушы­лық­тар­ды, сондай-ақ оларға ықпал ететін себептер мен жағдайларды жою туралы ұсыныс енгізді. Александр ТАСБОЛАТОВ.