Елімізге құрметтің ерекше белгісі

Жапония Парламенті Өкілдер палатасының төрағасы Такахиро Йокомичидің арнайы шақыруымен осы елде жүрген қазақстандық парламенттік делегация кеше осы ел астанасы Токиода Жапонияның негізгі билік өкілдерімен ең үлкен кездесулерін өткізді. Қазақстан Парламенті Мәжілісінің Төрағасы Орал Мұхамеджанов бастаған бұл делегация осының алдында аталған елдің Хиросима, Киото, Нагоя қалаларында болып, бірқатар сәтті кездесулер өткізгендігін газеттің бұрынғы нөмірлерінде хабарлаған болатынбыз. Жапония – жиыны 6852 арал­дан тұратын Жапон архипелагында орналасқан ел. Бұл аралдардың төртеуі – Хонсю, Хоккайдо, Кю­сю, Сикоку көлемі жағынан ал­ған­да, елдің жалпы аумағының 97 пай­ы­зын құрайтын үлкен аралдар. Көптеген шағын аралдар таулы бо­лып келеді және оларда жиі-жиі вул­кандар атқылап жататындықтан, тұрмысқа қолайсыз болып табылады. Жапония халқының жалпы саны – 127 миллион адам. Ел аста­на­сы Токиода оған іргелес жатқан­дықтан, қарқынды даму нәти­же­сін­де қазір қаламен қосылып кеткен префектуралардың  халқын қоса есеп­­­тегенде,  30 миллион адам тұра­­ды. Сөйтіп, Токио қазір әлем бой­ын­ша алғанда ең үлкен агло­мера­­ция­лық қала болып есептеледі. Міне, осы қалада қазақстандық парламенттік делегацияның алғаш­қы кездесуі Жапония Парламенті Өкілдер палатасының  төрағасы Та­кахиро Йокомичимен болып өтті. Қазақстандық әріптесі Орал Мұ­хамеджанов бастаған делега­цияны жылы шыраймен қарсы алған Т. Йокомичи өзінің алғашқы сөзінен-ақ біздің еліміздің жағ­дайына жетік екендігін аңғартты. Қазақстанның әлеуметтік-эконо­микалық гүлденуі, саяси салмағы­ның артуы, Семей полигонының жабылуы жайлы әңгіме қозғай кетті. Орал Байғонысұлы шақырулары мен жылы шырайлы қабылдау­лары­на алғысын білдіре келе, екі жақты қарым-қатынастардың жақ­сы жағ­дайда дамып келе жатқан­ды­ғына, алайда ынтымақтастық әлеуе­ті әлі зор екендігіне мән бере сөйледі. Мұнан кейін дәл осындай кез­де­су Жапония Парламенті Кеңес­шілер палатасының төрағасы Такео Нишиокамен де болып өтті. Мұн­да­ғы кездесу де жылы шырайлы жағдайда өтті. Осы арада Жапония Парламенті мен оның қазіргі жағдайы туралы қысқаша түсінік бере кеткеніміз жөн секілді. Жапонияда алғашқы парламент 1889  жылы құрылған екен. Елді император билеп тұрған кезде құрылған бұл парламент соның мүддесі жолында жұмыс істепті. 1947 жылы Жапонияның жаңа консти­туциясы қабылданған тұста парла­мент те көп өзгеріске ұшыраған. Жаңа конституция бойынша импе­ратор билігі шек­теліп, жоғары мемлекеттік орган әрі бірден-бір заң қабылдаушы орган құзыреті екі палатадан – Өкілдер (біздіңше Мәжіліс) және Кеңесшілер (біздіңше Сенат) па­лата­ларынан тұратын парла­ментке беріліпті. Осы 1947 жылдан бастап парламенттегі билік ұзақ жылдар бойы либерал-демократиялық партияның қолында болып келген­діктен, соғыстан өте ауыр жағдайда қалжырап шыққан Жапонияны қазіргі дамудың жоғары сатысына жеткізген осы партия деп есеп­теледі екен. Парламенттің Өкілдер палатасындағы билік тек 2009 жылдың қыркүйек айындағы ке­зекті сайлаудан кейін ғана бірінші рет демократиялық партияның қолына көшкен. Себебі, бұл партия халықтың алдында әлеуметтік жағдайды жақсарту жөнінде көбірек уәде берген. Бірақ, өкінішке қарай, әлемдік дағдарыс салдарынан ол уәделердің бәрін орындау қиын тиіп, елдің қазіргі Премьер-министрін тағайындап отырған партияның сын тезіне алынып жатқаны байқалады. Оның үстіне Кеңесшілер палатасында либерал-демократиялық партия бұрынғы­сынша көпшілік болып қалып, парламенттік биліктің өз ішінде бірауыздылық болмай, заңдардың қабылдануы да кешігіп жатқан көрінеді. Осы күні Парламент Мәжілі­сінің Төрағасы Орал Мұхамед­жанов бастаған парламенттік делегация Жапонияның қазіргі билік басындағы Демократиялық партияның төрағасы К. Окаданың, Экономика, сауда және индустрия министрі А. Охатаның, осы күннің кешінде елдің Премьер-министрі Наото Канның қабылдауларында болды. Адамзат дамуының жеткен жетістігі жағынан бүкіл әлемде ең алдыңғы орындардың бірін енші­лейтін елде қазақстандық делега­цияны мемлекеттік биліктің барлық өкілдерінің қабылдауы біздің жас тәуелсіз мемлекетімізге деген үлкен құрметтің белгісі екендігі анық. Орал Мұхамеджанов пен жекелеген депутаттар кездесулерден кейін қазақстандық журналистердің алдында қысқаша сұхбат берді. Бұл кездесулер жайлы сапардың қоры­ты­ндысында кеңірек баяндайтын боламыз. Сұңғат ӘЛІПБАЙ, “Егемен Қазақстан”  – Токиодан.