Әлем таныған жасампаз көшбасшы

1-2 желтоқсан күндері Астанада Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымының жаңа мыңжылдықтағы тұңғыш Саммиті өтті. Барша қазақстандықтар біздің жас елордамызда Президент Н.Назарбаевтың төрағалығымен беделді халықаралық Ұйымға мүше елдердің көшбасшылары қауіпсіздіктің көкейкесті мәселелерін, ЕҚЫҰ-ның бүгінгісі мен болашағын талқылап жатқанын орынды мақтаныш сезімімен қарап отырды. Халықаралық қатынастар та­ри­хы үшін таңбалы деуге тұр­ар­лық­тай осы форумның 1 жел­тоқ­санда ашылғанының, сөйтіп бұл күн­нің біздің тарихымыздағы ерек­­шелігін еселей түскенінің те­рең бейнелік мәні бар. Өйткені, дәл осы күні – 1991 жылғы 1 желтоқсанда алғаш­қы бүкілхалықтық президенттік сайлауда Қазақстанның көпұлтты жұртшылығы өзінің тұңғыш Президенті етіп Нұрсұлтан Назар­баев­ты сайлаған, сөйтіп дәуірлер ал­масар тұста өзінің бүгінгі және бо­лашақ тағдырын сеніп тапсырған. Арада дәл он тоғыз жыл өт­кенде Қазақстан ТМД елдерінің арасында бірінші болып ЕҚЫҰ Сам­митін Ұйымның Іс басын­дағы төрағасы есебінде өткізді. Тәуелсіздіктің осынау 19 жы­лының ішінде Қазақстан, өзінің тұң­ғыш Президенті Н.Назар­баев­тың аса көрнекті көшбасшы­лы­ғының арқасында, кешегі Кеңес одағының кенжелеп қалған қиыр өңірінен экономикалық жағынан қуатты, демократия тұрғысынан серпінді дамып келе жатқан мемлекетке, сыйлы өңірлік державаға және халықаралық қоғамдастық­тың беделді мүшесіне айналды. Қазақстанның демократия­лық, саяси тұрақты және эконо­ми­ка­лық даму үстіндегі мемлекет құ­ру­дағы бұрын-соңды болмаған та­быстары, елдің бүкіл әлемде өңі­рлік және жаһандық қауіп­сіздіктің маңызды факторы ретінде қаралатын сарабдал да жауап­ты сыртқы саясаты біздің ЕҚЫҰ-ның «Ванкуверден Вла­ди­вос­токқа дейінгі» кеңістігіне саяси жетекшілік жасауға өтінім етудегі негізгі түйіні болды. Дегенмен, ЕҚЫҰ-ның алды­мен Қазақстан төрағалығы, одан кейін осы Ұйымның жаңа мың­жыл­дықтағы алғашқы Саммитін өт­кізу жөніндегі шешімдеріне ең басты дәлел-тұжырым Президент Н.Ә.Назарбаевтың әлемдік ауқым­дағы саясаткер ретіндегі дау­сыз беделі мен Елбасымыздың бей­біт­шілікті, қауіпсіздік пен да­му­ды қамтамасыз ету жөніндегі көп жылғы қажымас-талмас қызметі еді. Осылайша, биылғы жылдың қаң­тарында Қазақстан ЕҚЫҰ төр­ағалығы тізгінін беделді өңір­лік держава, таратпау мен өркениет­ара­лық үнқатысудың жаһандық үде­рістерінің танылған көшбас­шы­сы, кеңестен кейінгі кеңіс­тіктегі өзінің жаңа тарихында еш­қандай қақтығыс пен сілкініс бо­лып көрмеген барынша тұрақ­ты мемлекет ретінде қолға алды. Өзінің жауапты миссиясына Қазақстан бай қорымен, мүм­кін­дік­терін, мақсаттарын және олар­ға жетудің жолдарын айқын екшеп барып кірісті. Бұл Мемлекет басшысының би­ылғы 14 қаңтардағы бағдар­ла­ма­лық бейнежолдауында нақты кө­рінді, онда төрағалықтың ба­сым­дық­тары, бағдарламасы және бүкіл әлем үшін күрделі осынау ке­зең­дегі елдің халықаралық мис­­­сиясы жөніндегі пайымымыз баян етілді. Президент Н.Ә.На­­­зар­баевтың осы заманғы қы­р көрсетулер мен қа­тер­лерге тал­дау жасау бойынша ауқымды, ЕҚЫҰ іс-қимыл­дары­ның жос­пары бойынша страте­гия­лық бұл сөзі қазақстандық төраға­лықтың Ұйымның өз ішіндегі «қа­рым-қатынас экологиясын» сауық­тырып, қалпына келтіруге, ЕҚЫҰ қызметінде белгілі бір дағдарысқа алып келген қасаң қалыптар мен сенімсіздікті қиратуға деген ұм­тылысын айқын аңғартты. Қазақстан төрағалығының жо­ғары өлшемге ұмтыла­тын­ды­ғын Қазақстан Президентінің Ұйым көшбасшысы қызметінде біз ор­ныққан іс-тәжірибемен шек­теліп қалмақ емеспіз деген мәлім­де­месі баса көрсетті, өйткені бү­гінгі әлемде ЕҚЫҰ-ның көкейге қонымдылығы оның дәстүрлі тақырыптар бойынша жұмыс істеуінен ғана емес, жаңа қыр көрсетулерге жедел үн қосып, әрекет ете алуынан да танылады. Өзінің төрағалығы барысында Қазақстан ЕҚЫҰ қоғамдастығы халықтарының жоғары сенімінен шығу, артқан үміттерін ақтау үшін қолдан келгеннің бәрін де жасады, бұл орайда еліміз Президент Н.Назарбаев жария еткен сенім, дәстүр, ашықтық және кең­дік атты төрт тұғырды бас­шылыққа алды. Жаңа геосаяси жағдайда, халықаралық өмірдің аса күрделі нақтылықтарын ескере отырып, Қазақстан өзінің миссиясын лай­ықты орындады және іс-қи­мыл­дың белгіленген бағдарламасын Ұйым қызметінің барлық үш өлшемі бойынша да толық жүзеге асырды. Қазақстан ЕҚЫҰ-ның түбірлі қағидаттары мен құндылықтарын қатаң басшылыққа алды, Ұйымға мүше елдердің пікірі мен мүд­де­ле­рін дәйім ескерді. Осының ар­қасында бізге ЕҚЫҰ кеңістігінде сенім мен мөлдірлікті едәуір арт­тыруға мүмкіндік туды, мұның өзі Ұйымның дамуындағы түйінді ба­ғыттар бойынша барлық үш «се­беттің» теңгерімшілдігі негізінде табысты үнқатысу мен пә­туаға қол жеткізудің басты алғы­шарты­на айналды. Еліміздің төрағалығы мүше мем­лекеттердің барлығының «Кор­фу үдерісі» бойынша сын­дарлы өзара іс-қимылын қам­тамасыз етті, ал бұл Ұйым қызметіне тың тыныс қосуға және оның қауіпсіздік мә­селелері бойынша түйінді үнқа­тысу алаңы ретіндегі маңызын қалпына келтіруге мүмкіндік берді. Біз қару-жараққа бақылау жасау режімі мен сенім шараларын жандандыру, нығайту жөніндегі ор­тақ күш-жігерге жаңа серпін қос­тық, трансұлттық қыр көр­сету­лер мен Ұйымнан тыс жерлерден, ең алдымен, Ауғанстан аума­ғынан төндіріліп жатқан қатерлерге қар­сы тұрудың көп жақты ын­ты­мақтастығын жаңа деңгейге шы­ғаруды қамтамасыз еттік. ЕҚЫҰ-ның мүше елдері мен әріптестері Төраға елдің экономи­калық-экологиялық өлшем бой­ын­ша басымдықтарын – еуразия­лық құрлықтық транзит пен көлік дәліздерін алға жылжытуды, Ұй­ым мандаты аясында эколо­гиялық мәселелерді шешуді лайықты ба­ғалады. Президент Н.­Ә.Назар­баевтың ЕҚЫҰ-ның екінші себетін тиімді толтыру үшін Еур­азия­лық кең ауқымды ықпалдастық қажет­тігі жөніндегі бастамасы үл­кен қызығушылықпен қабыл алынды. Гуманитарлық өлшем бой­ын­ша біз азаматтық қоғаммен сын­дар­лы өзара іс-әрекет орнатуға ба­р­ынша септестік және үкімет­тік емес ұйымдардың Ұйым қыз­ме­тіне, ЕҚЫҰ Саммиті қарса­ңында және оның шеңберінде ұйымдас­тырылған көптеген іс-шараларға қатысуын қамтамасыз еттік. Жылдың ұзына бойында Қа­зақ­стан Президентінің Ұйымның Іс ба­сындағы төрағасының жұ­мы­сы­на тұрақты және тікелей бас­шы­лық жасағанын және ЕҚЫҰ кеңіс­тігіндегі барлық кө­кейкесті мәсе­ле­­лерді өз назарында ұстап отыр­ға­нын айрықша атап айтқым келеді. Мұның өзі Қырғызстандағы сая­си дағдарысты реттеу бары­сында айқын көрінді. АҚШ, Ресей және Қазақстан президенттері Б.Оба­ма, Д.Медведев пен Н.На­зар­баевтың үйлесімді күш-жігері­нің арқасында Қырғызстанның аза­мат соғысының құрдымына құ­лап кетуін тоқтатудың сәті түсті. Көрші елдегі бұл оқиғалар ЕҚЫҰ-ға төрағалық етуші Мемлекет Басшысының қақтығысты ше­шуге нақты тартылғанын көр­се­тіп қана қойған жоқ, ең ал­дымен қауіпсіздік, жасампаздық пен ынтымақтастық мәселелерін өз елінде де, жаһандық ауқымда да бүкіл қызметінің түпкі мәні, өмі­рінің мағынасы деп қарас­ты­ратын Қазақстан көшбасшысы қызметінің жемістілігі мен тиімділігін көрсетті. *  *  * «Қашанда қиын жолды таң­да­ңыздар – ол жолда бәсекелес­те­рі­ңіз бола қоймайды» – Шарль де Голль осылай деген еді. Нұр­сұл­тан Назарбаев Астанада биылғы жыл­дың соңында Ұйымның 11 жылдан бері шақырылмаған Саммитін өт­кізуді ұсынғанда дәл осын­дай қиын таңдау жасаған болатын.

Соңғы 11 жылдың ішінде сам­миттердің өткізілмей келгенінің өзі ЕҚЫҰ-ның ішінде де, оның сыртында да Ұйымның өткір жүйе­лік дағдарысының даусыз ны­шаны ретінде қаралып, мұның өзі Ұй­ым­ның беделіне нұқсан кел­тіргенін атап айтқым бар. Бұл істі одан әрі кешеуілдете беру са­лыстырмалы түрде алғанда қолайлы деуге боларлықтай геосаяси жағдай­ларды қолдан шығарып алуға, ЕҚЫҰ-ны бірте-бірте біздің ор­тақ тарихымыздың «музей экс­по­натына» айналдыруға апарып соқ­тыратындай барша жұрт үшін жағымсыз сценарийдің өрбіп кетуіне апаруы мүмкін еді. Н.Назарбаев бастамаларын та­бан­ды және белсенді алға жыл­жытудың арқасында халықаралық қоғамдастықта біздің халық­та­ры­мыздың алдына көлденең тар­тыл­ған осы заманғы қыр көрсетулер мен қатерлерге сайма-сай жауаптар әзірлеудің өте қажеттілігін тү­сіну анағұрлым орныға түсті. Осы­ның нәтижесінде ЕҚЫҰ-ға мүше елдер 1-2 желтоқсанда Астанада Ұйым Саммитін өткізу жө­нінде бірауыздан шешім қабылдады. Бұл Саммит жөніндегі ма­ңызды шешімнің іс жүзінде басқа тарихи датамен – 1975 жылғы 1 тамызда Хельсинки Қорытынды актісіне қол қойылуының 35 жыл­дығымен дөп келуінде символдық терең мән бар. ЕҚЫҰ-ның Ыстамбұл Саммитінен кейінгі 11 жылдың ішінде әлемде шын мәнінде тектони­ка­лық ығыспалар орын алды. ЕҚЫҰ қызметіндегі барлық үш өл­шем бойынша сақталып отыр­ған және жаңадан пайда болған қатерлердің ауқымдылығы олар­ды Ұйымға мүше елдер көш­басшыларының нақ өздері қарас­тыруын талап етті. Жоғары деңгейдегі бұл кездесуді ЕҚЫҰ-ның біртұтас және бөлінбес қауіпсіздікті нығайту, бұрыннан бар қақтығыстарды рет­теу мен жаңа қақтығыстардың ал­дын алу, трансұлттық қатер­лер­мен, экономикалық және эко­ло­гия­лық проблемалармен күресу, Ұйым жауапкершілігі аймағында адам құқықтары мен бостан­дық­тарын қамтамасыз ету жөніндегі қызметінің тиімділігін арттыру үшін пайдалану өте қажет еді. Астанадағы жоғары деңгейлі кездесу Қазақстанның ЕҚЫҰ-дағы төрағалығының тәж-тағына және, бұл асыра айтқандық емес, ХХІ ғасырдың алғашқы онжыл­дығын­дағы ең ірі халықаралық оқиғалар­дың біріне айналды, ол бүкіл әлем­дік бұқаралық ақпарат құралдары мен сарапшылар қо­ғам­дастығының назарын Қазақ­стан елордасына және оның Көш­басшысына аудару арқылы іс жү­зінде әлем жұрт­шылығын дүр сілкіндірді. ЕҚЫҰ-ға мүше елдердің мемлекеттер мен үкіметтер басшы­ларының Саммиті алғаш рет Еуразия жүрегінде, Еуропаның гео­графиялық шекарасынан мың ша­қырымнан да астам алыс жерде өт­кізілді, мұның өзі, Мемлекеті­міз­дің басшысы атап көрсет­кеніндей, «еуропалық қауіпсіздік­тің өзгерген парадигмасын бейнелейді». Біздің Президентіміздің саяси ерік-жігерінің арқасында ғана нақ­ты мүмкін болған Саммит Қа­зақстан мен оның жалпыұлттық көшбасшысы халықаралық қауіп­сіз­дік пен ынтымақтастықты ны­ғайтуға, Шығыс пен Батыс ара­сындағы қарама-қайшылықтарды еңсеруге, Еуро-Атлантикалық және Еуразиялық кеңістікте қауіп­сіз­діктің біртұтас қоғам­дастығын құ­руға қосқан маңызды үлесінің ха­лықаралық қоғамдастық тарапы­нан объективті мойындалуының жарқын айғағына айналды. Осындайда неміс философы Гегельдің тарихтағы ұлы тұлғалар немесе «бүкіләлемдік ауқымда әрекет ететін индивидтер» туралы айтқанын қалайша еске алмас­сың. Олар дәуірлік маңызы бар өзгерістерді енгізген, «ненің қа­жеттігін және ненің деруақтылы екендігін» нақты тарихи сәтте тү­сінетін адамдар. Гегельдің тұ­жы­рымдамасы бойынша, өздерінің сенімдеріне сай іс-әрекет ете оты­рып, ұлы адамдар іс жүзінде «әлемдік рух ерік-жігерінің» алға жылжытушылары ретінде көрі­не­ді. Бүгінгі пайымда мұндай адамдар тарихты жасаушылар атала­ды. Бұл анықтама Нұрсұлтан Назарбаевқа толықтай тиесілі, өйт­кені ол, өзі қадасын қағып, пер­зентіндей мәпелеп баққан тәу­елсіз Қазақстанның тағдырын айт­паған күнде де, осы заманғы әлемдік саясаттың көптеген таң­балы оқи­ғаларына тікелей қатысты. Біздің Президентіміздің бай са­яси және өмір тәжірибесі, жар­қын харизмасы, стратегиялық т­ұр­ғыдан алыстан ойлауы, сирек кез­десетін ішкі қуаты мен қа­ғидатшылдығы, шыңдалған дип­ло­матиялық шеберлігі ЕҚЫҰ-дағы Қазақстан төрағалығының басты активін құрады. Аса ауқымды еуразиялық ке­ңістікте қауіпсіздікті нығайту мен ынтымақтастықты дамыту үшін Нұрсұлтан Назарбаевтай осынша іс атқарған және атқарып жатқан басқа мемлекет қайраткерін бү­гінгі әлемде атау қиын болар. Астанаға келген мемлекеттер мен үкіметтер басшылары, ЕҚЫҰ-ға әріптес мемлекеттердің жоғары деңгейдегі өкілдері мен 40-тан астам халықаралық ұйымдардың БҰҰ-ның Бас хатшысы Пан Ги Мун бастаған жетекшілері Саммитке қатысу арқылы осы заман­ғы әлемдегі қауіпсіздікті қамтамасыз етуге деген құн­ды­лық бағыт-бағдарлары мен көз­қа­растарының ортақтығын, бүгінгі күннің қыр көрсетулері мен қа­тер­леріне сайма-сай жауаптар та­буға шынайы ұмтылысын растады. Саммитте сөз сөйлеген мемлекеттер мен үкіметтер басшылары­ның мойындауы бойынша, дәс­түр­лі қазақы қонақжайлылық, Қа­зақстан көшбасшысының ерекше қайрат-жігері мен мақсаткерлігі Форумға қатысушылардың бәріне сындарлы да мүдделі пікір алма­суға, Ұйымды жаңғырту мен жаңартудың жолдарын іздеуге жа­ғымды үндестілік жасаған. Төрт мұхиттың аумағында – Атлант мұхитынан Тынық мұхит­қа дейінгі және Солтүстік Мұзды мұхиттан Үнді мұхитына дейінгі аралықта біртұтас қауіпсіздік ке­ңіс­тігін қалыптастыру жөніндегі Мемлекетіміз басшысы ұсынған «асаидея» өзінің ауқымдылы­ғы­мен, мақсатшылдығымен ЕҚЫҰ қоғамдастығының көшбас­шы­ларын біріктіріп, олардың алдағы қызметіне жоғары меже белгіледі. Біздің көз алдымызда ЕҚЫҰ-ның жаңа дәуірін бастауға – Еуро-Атлантика мен Еуразия ке­ңіс­тігінде біртұтас және бөлінбес қауіпсіздіктің шынайы қоғам­дас­тығын қалыптастыруға ұжымдық күш-жігердің бірлесуінің өрнек-нақыштары өріліп жатты. Қауіпсіздік қоғамдастығына қа­дам бастыратын Астана дек­ла­ра­циясын қабылдау арқылы ЕҚЫҰ-ға мүше мемлекеттер Ұйымның іргелі құжаттарында көрініс тап­қан түбірлі мөлшер-қалыптардан, қағидаттар мен құндылықтардан айнымайтынын қайтадан қуат­тады, осы арқылы ЕҚЫҰ-ның қат-қажеттілігі мен өмірге бейімділігін дәлелдеді. Оған қоса, Астана деклара­ция­сы Ұйым алдында тұрған жаңа қыр көрсетулер мен қатер­лерді н­ақ­па-нақ белгіледі, ЕҚЫҰ ж­ауап­кершілігінің дәстүрлі ай­ма­ғы едәуір өзгеріске түскені, бү­гінде ол ауқымды Еуро-Атлан­тикалық және Еуразиялық кеңіс­тікті қамтитыны жөніндегі ортақ түсіністікті шегендеді. Осылайша, бізге Ұйым та­рихын­дағы күрделі кезеңді қоры­тындылаудың, «Хельсинки ру­хын» жаңа тарихи жағдайда жаң­ғыртудың, оны «Астана рухы­мен» байытудың сәті түсті. Сонымен бірге, жоғары дең­гейдегі кездесу біртұтас және бө­лінбес қауіпсіздіктің шынайы Еуро-Атлантикалық және Еур­азия­­лық қоғамдастығына апарар жол тақ­тайдай тегіс болмай­ты­нын да көр­сетіп берді. Бұл орайда біз ЕҚЫҰ-ға мүше мем­лекеттердің барлы­ғының Астана декларациясының игілікті мақ­саттарына қол жеткізу жолында алдағы кезде де сын­дарлы ынты­мақтастық жасайты­нына риясыз сенгіміз келеді. ЕҚЫҰ-ның сонау 2002 жыл­дан бері алғаш рет қабылданып отырған алғашқы саяси деклара­циясы Президент Назарбаевтың саяси ерік-жігер танытуға және «өздерін сайлаған халықтардың игілігі мен өркендеуі жолында ын­тымақтастық пен қауіпсіздікті ны­ғайту үшін жұмыс істеу» жө­ніндегі тікелей міндеттерін орын­дауға шақыруына үн қосқан Ұй­ым­ға мүше барлық елдер көшбас­шы­ларының ортақ табысына айналды. Соның өзінде де әділеттілік Ас­тана серпілісін қамтамасыз ету­­де аса көрнекті рөл нақ біздің Мем­лекет басшымызға тиесілі еке­нін атап айтуды талап етеді. Н.Назарбаевтың қайран қалар­лық­тай қайрат-қуаты, жарқын бі­лімдарлығы, жеке басының сирек кездесетін сүйкімі, оның бұл­жы­мас саяси ерік-жігері мен дип­ло­матиялық шеберлігі Астана фо­румының табысына қол жеткізуде шешуші рөл атқарды. Қазақстан көшбасшысының саяси салмағы мен халықаралық биік беделі кон­сенсусқа қол жеткізудің және қо­рытынды саяси құжаттың қабыл­дануының кепіліне айналды. Бұқаралық ақпарат құрал­да­ры­ның арқасында «Ванкуверден Владивостокқа дейінгі» бүкіл ке­ңіс­тіктегі азаматтар Астанадағы жо­ғары деңгейлі кездесудің бар­лық бүге-шігесіне дейін қада­ғалауға, шиеленіске толы, алайда ашық та бүкпесіз үнқатысудың әрбір сәтін сезінуге мүмкіндік ал­ды. Астана уақыты бойынша 3 жел­тоқсанның түні басталғанда, ал еуропалық уақыт бойынша 2 желтоқсанның кешінде Президент Н.Назарбаев соңғы сегіз жылдың ішінде алғаш рет ЕҚЫҰ-ның Астана декларациясын қа­былдау жөніндегі Саммиттің тарихи шешімін жария етті. Біз өз еліміздің Тұңғыш Президентіміз, жаңа Қазақстанның сәу­летшісі мен салушысы Нұр­сұлтан Назарбаевтың аса көрнекті көшбасшылығымен қол жеткізген, бұрын-соңды болмаған ха­лықаралық табысын заңды мақ­тан ете аламыз. Бұл шын мәнінде Қазақ­стан­ның жұлдызы жанған шақ, Н.На­зарбаевтың лайықты жеке триум­фы, қазақ халқының ұлылы­ғының, біздің қоғамымыздың бірлігі мен топтасқандығының бүкіл әлемге жарқын паш етілуі. *  *  * Саммиттің Қазақстан үшін маңызы өте үлкен және өшпес­тей, іс жүзінде ол Н.Назар­баев­тың Семей ядролық полигонын жабу, зымырандық-ядролық арсеналдан бас тартып, ядролық қа­ру­сыз болашақты таңдау, біздің елі­міздің мемлекеттік шекаралары­ның халықаралық-құқықтық мәр­те­бесін реттеп, қазақ халқының тарихында тұңғыш рет өз мем­лекетінің елордасын салу сияқты тарихи жетістіктерімен бір қа­тарда тұрады. Бұл біздің еліміздің өмірінде Қазақстанның дамуындағы жаңа кезеңнің басы болатын тарихи оқиға деудің артықтығы жоқ. Н.Назарбаевтың атап айтқа­нындай, біз өз Тәуелсіздігіміздің сырт­қы саяси негіздерін бекемдедік. Бүгінде Қазақстан жаңа әлем­дік құрылымның қалыптасу үде­рісінің толыққанды субъектісі және қаты­сушысы, еуразиялық қауіп­сіздіктің маңызды байланыс­тыру­шы буыны ретінде берік орнығып отыр. Біз Қазақстанның салмақты халықаралық беделі бар екенін, тамаша интеллектуалды және кадрлық әлеуетке ие екенін, елдің басында өңірде ғана емес, бүкіл жаһандағы қауіпсіздікті нығайту мен ынтымақтастықты дамытуға барған сайын өсе түсіп келе жат­қан үлес қосып отырған әлемге та­нымал көшбасшы тұрғанын ай­қын көрсеттік. Біздің елордамыз Астана бү­гін­гі заманның ең бір көкейкесті мәселелері бойынша үнқатысу­дың маңызды орталығы ретіндегі мәртебесін берік тиянақтады, сөй­тіп ЕҚЫҰ саммиттерін өткіз­ген Хельсинки, Париж, Лиссабон, Будапешт, Ыстамбұл сияқты қалалармен бір қатарға көтерілді. Бүгінде Астана Саммиті тарих меншігіне көшті. Ол тарихқа Қа­зақстан Республикасы, оның елор­дасы Астана және біздің тұңғыш Президентіміз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев мәңгілікке алтын әріптермен жазылған. Мен өз атымнан және Қа­зақстанның бүкіл дипломатиялық сала қызметкерлерінің атынан Мем­лекет басшысына бізге Қа­зақ­стан мен әлемнің игілігі үшін жасалған тарихи іс-әрекеттеріне қа­тысты болудың айрықша ар­тық­шылығын бергені үшін шы­найы алғысымды айтқым келеді. Кезінде Ромен Роллан: «Нағыз ұлылар – жүрегі барша жұрт үшін соғатындар», деген еді. Қа­зақ­стан­ның Тұңғыш Президенті, бүкіл әлем аса көрнекті жасампаз көш­бас­шы деп тап басып таныған Нұр­сұл­тан Назарбаев дәл осын­дай тұлға. Қанат САУДАБАЕВ, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік хатшысы – Сыртқы істер министрі, ЕҚЫҰ-ның Іс басындағы төрағасы.