16 Желтоқсан, 2010

Тарихтың өзі – өткеннің көзі

661 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін
Тәуелсіздік сарайында ел Тәуел­сіздігінің 20 жылдығына орай, фотосуретші Шүкір Ша­хайдың жеке көрмесі өтті. Тарих қойнауынан те­рең сыр шертетін көрмеге ел тари­хындағы маңызды кездесулер мен ірі жиындарды қамтыған 127 фотосурет қойылған екен. Қала тұрғын­дары мен қонақ­тарына, жалпы жұрт­шы­лыққа есігін ашық деп жа­рияланған көрмеге қарай бет алып келе жатқан қалың көпшілікті ор­кес­трдің әуезді әні қарсы алып жатты. Көрме Мемлекеттік ән­ұра­ны­­мыз­бен ашылды. Залдағы фотосуреттер алды адамға лық толды. Бұл егемен еліміздің айтулы жиын­дары мен келелі кездесулері, әсіресе, Тәуел­­сіздік күні мерекесі жалпақ жұртты бей-жай қал­дыр­майтынын дәлелдегендей. Көрменің ашылу салтанатындағы құттықтау сөзде «Егемен Қазақстан» республикалық газеті» акционерлік қоғамының пре­зи­денті Сауытбек Абдрахманов: «Бірде-бір көр­меден осынша жұрттың жинал­ғандығын көрген емес­пін. Қалай болғанда да, мұндай шараға көңіл бөлу – бәріміздің бойымыздағы елдік қасиеттері­міздің жақсы қалыптасқандығын білдіреді. Шүкір Ша­хай­дың жеке көр­месінде «Егемен Қазақ­стан» газетінің өкілі неліктен сөйлеп жатқандығын оның өмірбаянынан аңғарған боларсыздар. Шүкірдің фотосуретші ретінде ең тамаша қалыптасқан кезеңі еліміздің бас газеті – «Егемен Қазақстанда» Шер­аға­мыздың қара­ма­ғында, одан да кейінгі аза­мат­­тардың басшылы­ғымен жүрген кезең, яғни 1991-1996 жылдар аралығы еді. Бүгінгі күн көп дү­ниенің қадірі кеткен заман. Қадірі кеткен өнердің бірі – фотография. Бүгінде кез келген адамның үйінде құрығанда екі фотоаппарат бар. Жасы­ратыны жоқ, қазір газеттерде де оқиға­лық фотожурналистика белең алып бара жатыр. Осын­дай жағдайда Шүкір көркем фото­графияның деңгейін көтеруде. Айналайын, өнерің өркен­дей берсін. Фото­камераң­ның алдында тәуелсіздіктің тарихы жазылып жа­тыр. Шығармашы­лығың сәтті болсын!», – деп жү­рек­жарды лебізін білдірсе, жазу­шы Жолтай Әл­машев: «Президентіміз Н.На­зар­баевтың Мемлекеттік рәміздерімізді қабылда­ғанда, көз жа­на­рын­дағы ұшқынды қас-қағым сәтте ұстап қала алған Шүкір Шахайдың еңбегі – зер са­лып үңіле білген адам үшін ұтымды дүние. Әрине, мұндай сәт­тер жиі бо­лып тұратыны сөзсіз. Десек те, сол бір көз жа­нарын­дағы оттың маздап жа­нып тұр­ғандағы уақытты ұстап қалу үлкен өнер болумен қатар, аса шеберлікті қажет етеді», – деп оң бағасын берді. Фотосуретші Шүкір Шахай еңбек жолын Оң­түстік Қазақстан облысы, Киров аудандық «Коммунистік ең­бек» газетінде фототілшіліктен баста­ған. Одан кейін әр жылдары рес­­пуб­лика­лық «Қазақ­стан пио­нері», «Ха­лық кеңесі», «Егемен Қа­зақстан», «Жас Алаш», «Түр­кістан» га­зеттерінде еңбек етті. 2002 жылдан бас­тап Қазақстан Рес­публикасы Пре­мьер-Министрінің жеке фототілшісі қыз­метін атқарып жүр. Ол «Қазақ­стан», «Қасым Қайсенов», «Роза Рым­баева», «Түркі­стан», «Қазақтың киіз үйі», «Мақ­таарал», «Жер жәннаты Жетісай», «Шежірелі Шардара», «Тәуел­­сіз­дік: қас-қағым сәт», «Астана: қас-қағым сәт» атты фотоальбом­дардың авторы, сонымен қатар, Журналистер одағы сыйлығының лауреаты. Фотокөрмеде жаңа дәуіріміздің әрбір кезеңі толық­қанды көрініс тапқан. Бұл фотосуреттер тарих куәгер­лері болумен қатар, құнды деректі құжат болып табы­лады. Көрме құрылымы қайта құру кезеңін, ҚР Пре­зидентінің ант беру сәтін, ҚР Мемлекеттік рәміздерінің қабылдану ке­зеңін, сондай-ақ, жас елорданың қалып­тасып дамуы­ның көрініс­терін суреттейді. Көрмеге қойылған әрбір фотосуреттің өзіндік ерекшелігі бар. Тарихи дәуірді кең қамтыған егемен еліміздің төр­ағалы­ғымен өткен Астана Саммитіндегі ай­шықты көріністер ел игілігі үшін кейінгі ұрпаққа қалды­рылған нағыз қа­жетті мұра екендігі даусыз. Көрменің бір бөлігі жуырда ғана Астанада өткен ЕҚЫҰ саммитіне арналған екен. Егеменді еліміздің әрбір тарихи оқиғасы фотосуретшінің бай мазмұнды, кең тынысты суреттерінен көрініс береді. Тәуелсіздігіміздің тұғыры асқақтап, дүние­жүзілік беделі жоғары деңгейде тұрған заманның куәгерлері екенімізге фотосуреттерге қарап көз жеткізуге болады. Сонымен қатар көрмедегі «Туған жердің то­пырағы» деп аталатын кадрда сәйгүлік аттың әдемі қызғалдақтың үстінде аунап жатқандығын суреттеген кадр жиналған көпшілікке ерекше әсер қалдырды. Ал, фотосуретші Шүкір Шахайдың өзі Астана Саммитінің басталуына санаулы минуттар қалғанда сағатына қарап тұрған Елбасы Н.Назарбаевтың суретін ең сәтті шыққан кадр деп санайды. Жұлдыз БАЙДІЛДА.