Бейбіт атомды зерттеудің жоғары деңгейі

Қазақстан Республикасының Ұлт­­тық ядролық орталығында (ҚР ҰЯО) №26 зертханалық корпус ашылды. Мұндай заманауи зертханаға қажеттіліктің туындағанына көп уақыт болған еді. Себебі, Семей ядролық сы­нақ полигоны жабылғаннан кейін республикалық ғылыми-техникалық бағдарламаларды және халықаралық жобаларды орындау барысында ҚР ҰЯО мамандары экологиялық жүйедегі радионуклидтердің қуат­тылығын анықтауға септігін тигізетін көптеген материалдарға ие болған. Сондықтан, міне, тоғызыншы жыл қатарынан полигонның радиациямен шектен тыс ластанған жерлерінен шаруа қожалықтары ашылып, ондағы өсімдік пен топырақтағы радионуклидтер құрамы зерттеліп келеді. Зерттелген дүниелер атомның бейбіт өмірге, тіршілікке игі әсері болуына септігін тигізбек. Әрине, күннен-күнге зерттеу ауқымы ұлғайып, полигон жерінде ашылған шаруашылықтар өзінің алғашқы өнімдерін бере бас­таған кезде, оларды жан-жақты тек­серу үшін қолда бар зертханадан да жоғары деңгейлі зертхана қажеттігі туындапты. – Биологиялық бағыттағы зерттеу­­лердің сапасына қол жеткізу үшін біз бұрынғы №26 зертхананы қайта жөндеп, іске қостық, нақты айтқанда, жаңадан жаңғыртып аш­тық. Себебі, Кеңес Одағы кезінде бұл зертхана био­логиялық бағытта жұмыс істеді. Кейінірек қаржы жетім­сіздігінен жұмысы тоқтап қалды. Енді, міне, заманауи технологиямен жабдықталып, халық игілігіне қызмет ете бастады. Мұның ауданы 1200 шаршы метр, осы зертханада енді өте күрделі жұ­мыстарды жүргізе аламыз. Және мұнда бірнеше арнайы бөлмелер бар, онда радиациялық және өндірістік қауіпсіздік қатаң сақталады. Және екі тәжірибелік оранжерея бар. Олар ра­диациялық қауіпсіздік бо­йынша екінші және үшінші класс деп аталады. Және зертханадағы коммуникациялық жүйелердің бар­лығы жете жаңартылды. Мұнда жұмыс істейтін жас мамандарға артар үмі­тіміз зор. Полигондағы флора мен фауна саласындағы радиоизо­топтардың көшкінін нақты зерттеу, жұмыстарды тазалық сақтай отыра орындау біз үшін аса маңызды, – деді Ұлттық ядролық орталықтың бас директоры, ғалым Э.Батырбеков. Раушан НҰҒМАНБЕКОВА.  Шығыс Қазақстан облысы. Курчатов қаласы.