Мемлекет басшысы Н.Ә.Назарбаевтың биылғы Жолдауында еліміздің өндіріс орындарына техникалық кадрлар әзірлеу мәселесіне айрықша маңыз берілген. Мұның өзі Ақтөбе секілді республикамыздың өндірістік өңірлеріне тың міндеттер жүктейді. Біз қазіргі кезде Жолдауда айтылған мәселелерге орай кешенді іс-шаралар жобасын жасақтауға ден қойып отырмыз. «Бұл ән бұрынғы әннен өзгерек» дегендей, жобаның бұған дейінгі осы тектес жоспарлармен салыстырғанда түбегейлі өзгешелігі бар. Басты сипаты жаңа өндірістерге кәсіби мамандар әзірлеуге бағытталған. Осы арқылы кәсіби білім беру жүйесіне соны серпін беруге бағдар ұстаудамыз. Техникалық арнаулы оқу орнын бітірушілер нәтижелі жұмыспен қамтылмаса, есіл еңбек пен уақыт, мемлекет қаражаты босқа кетті дей беріңіз. Мақсатымыз – мұндай жағдайға жол бермеу. Жұмыспен қамту ұғымының ауқымы кең. Әрі осы арқылы жұмыссыз азаматтардың табысын молайтуға мүмкіндік туады. Өңірде бұл бағытта қолға алынған бағдарламаны екі бірдей өте қажетті жағдайда жүзеге асырғанды жөн көреміз. Мұның біріншісі – еңбек нарығы мен тиісті сұраныстарға қажетті мамандарды даярлауды көздесе, екіншісі жұмыссыз азаматтарды қысқа мерзімді кәсіби оқытудан өткізуді мұрат тұтады. Бұған өңірдегі арнаулы кәсіптік білім беру орындарының мүмкіндігі мен материалдық-техникалық жағдайы жеткілікті. Олар әртүрлі кәсіби мамандықтар мен біліктілік талаптары бойынша әзірленеді. Оның ішінде Президент Жолдауында айтылған жаңа кезең талаптарына орай 24 мамандықты екі деңгейлі оқыту модуліне ауыстыруды ойластырып отырмыз. Мұның мәнісі – оқушы-студент жұмысшы мамандығын екі немесе одан да жоғары біліктілік бойынша тегін оқи алады. Бұдан әрі не істеу керектігін өзінің қалауы біледі. Тіпті, конкурстық негізде орта буын маман ретінде оқуын одан әрі жалғастыруға да толық еркі мен құқы бар. Сөзіміз жалаң әрі құрғақ болмас үшін, бұған бір мысал келтіре кетуге болады. Айталық, Ақтөбе өнеркәсіптік технологиялар мен басқару колледжінде токарьлық іс пен металл өңдеу мамандығы бойынша токарь мен станокшы дайындалады. Яғни, алдағы кезде модульді бағдарлама бойынша мұндай мамандықтардың өрісі одан әрі өсе түседі.
Алдымызда тұрған міндет ауқымды да күрделі. Осыған орай бейінді бағдарламаларды өндіріс орындарымен бірлесіп әрі кеңесе отырып талдауға баса мән берудеміз. Облыста экономика мен жаңа бизнес жобаларының кеңінен қанат қағуына орай, кадрлар ресурсының қажеттілігі туындауда. Кәсіптік білім берудің өзектілігі осы арқылы тағы да айқын көрінеді. Қажеттіліктерді өтеуді үш дерек бойынша жүргізгенді қолайлы көреміз. Оның біріншісі бейінді бағдарламалар деректеріне негізделсе, екіншісі әлеуметтік әріптестер мен оқу орындарынан алынған ақпараттарды қамтиды. Ал үшіншісі «Атамекен» кәсіпкерлік палатасының дереккөздеріне арқа сүйейді. Әңгіменің ашығын айтқанда, биылғы жыл жаңа мамандықтарды игеретін жыл болмақ. Бұл бағытта материалдық-техникалық базаның деңгейін көтеру үшін облыстық бюджеттен қосымша 250 миллион теңге қарастырылған. Бүгінде тегін кәсіптік-техникалық білімді енгізу бойынша жоспарымыз дайын. Мұнда бірінші кезекте оқу орындарының тізімі мен біліктілік бойынша берілетін мамандық түрлері сараланған. Жоспар, кестеге сәйкес жоғарыда аталған екі деңгейлі оқыту модулі бойынша өндірістің әр саласынан 4600 адамды оқумен қамту белгіленген. Түйіп айтқанда, Елбасының бастамасы бойынша іске асырыла бастаған баршаға арналған тегін кәсіптік білім беру жобасының ертеңі жарқын. Оны енгізу бағдарламасына ынта қоя білсек, айтарлықтай қиындық келтірмейді деген ойдамын. Тек барлық тетіктері мұқият зерделеуді қажет етеді.
Аталған жобада мемлекеттік тапсырысты бөлу деген арнайы тапсырма бар. Айқын ұстаным таныта білудің қажетті бір тұсы да осы мәселе болып табылады. Әрине, бірінші кезекте жұмысшы мамандығының үлесі қомақты болуы керек. Біз мұндай топтағы оқушыларды жатақханамен, стипендиямен және ыстық тамақпен қамту бағдарламасын жасадық. Ең күрделісі, жатақхана мәселесін шешу екені белгілі. Бұл істі аяғына дейін жеткізу үшін өңірдегі байланыс және политехника колледждерінің жатақханаларына күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілді. Сондай-ақ, Қандыағаш пен Шалқар колледждері жатақханаларын кеңейту шаралары белгіленді. Дегенмен, бұл мәселеде бәрі бірдей өз шешімін тапты деген ойдан аулақпыз. Әлі де атқарылар жұмыстар аз емес.
Сәуле ӨМІРБЕКОВА,
Ақтөбе облыстық білім басқармасының басшысы
Ақтөбе облысы