Алматыда «Қазақстан Республикасы: тәуелсіздік жетістіктері және келешекке көзқарас» атты ІХ Алматы конференциясы өз жұмысын аяқтады. Алматы қаласы әкімдігі, Қазақстан Президенті жанындағы Стратегиялық зерттеулер институты және «Алматы ауыр машина жасау зауыты» АҚ ұйымдастыруымен болған бұл конференция биыл тоғызыншы рет өткізілді.
Күн тәртібінде тұрған маңызды мәселелер жөнінде ІХ дәстүрлі Алматы конференциясында кеңінен сөз болды. Конференцияға қатысып, өз ойларын ортаға салған шетелдік және қазақстандық сарапшылар Қазақстан қоғамының әлеуметтік және саяси жаңаруы, ішкі саяси тұрақтылық, еліміздегі үдемелі индустриялық-инновациялық даму мәселелерін де жан-жақты баяндады.
Жиында алғашқылардың бірі болып сөз алған Алматы қаласы әкімінің орынбасары, әлеуметтану ғылымдарының докторы, профессор Серік Сейдуманов ел өміріндегі маңызды мерекеге дайындық іс-шаралары жөнінде айтып берді. Шын мәнісінде де, халқының саны 2 миллионға жуықтаған еліміздегі ең ірі шаһар – Алматыда бұл бағытта бірқатар ілгерілеушілік байқалуда. Оңтүстік астана сәулетін көркейтетін жаңа әлеуметтік нысандар бой көтеруде.
Мемлекет тарихы институтының директоры, тарих ғылымдарының докторы Б.Аяған өз кезегінде «Қазақстан Республикасының азаматтық қоғамға негізделген құқықтық, әлеуметтік, зайырлы, демократиялық мемлекет құруды мұрат тұтқан ел» екендігін атап айтты.
– Бір қарағанда, жиырма жыл онша көп уақыт та емес, дегенмен осы кезеңде саяси, экономикалық және әлеуметтік салаларда бірқатар оңды, мазмұнды да терең өзгерістер болды. Әрине, Қазақстанда жетпіс жылдан астам үстемдік еткен ескі тоталитарлық жүйенің орнына биліктің жаңа құрылымдарын орнату жылдам әрі жеңіл түрде жүзеге аса қойған жоқ. Мұның өзі өте күрделі және ұзақ үдеріс екендігі адамзат тарихынан белгілі. Елімізде жиырма жыл бұрын басталған демократиялық қайта құрулар, саяси жаңарулар нәтижесіне ел болашағы тәуелді еді. Сондықтан да, ел болашағына жасалған алғашқы қадам 1991 жылғы 24 сәуірде Президент қызметін ендіру туралы шешімнің қабылдануы десек қателеспейміз. Сөйтіп, жоғарыдан басталған саяси жаңару Қазақстанның жаңа сапада, яғни тәуелсіз, егеменді мемлекет ретінде дамуын анықтады, – деді өз сөзінде Бүркіт Аяған.
Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев «биыл біздер үшін ерекше қастерлі жыл, біз ел тәуелсіздігінің 20 жылдығына қадам бастық. Бодан жұртты бүгінгідей күнге жеткізген бұл жолда біздер биік белестерді бағындырдық», деп атап айтқанындай, өткен кезең өнімді еңбекпен қоса, қомақты ізденісті, іскерлікті де талап еткендігі жасырын емес. Табыстың қайсысы болса да оңайлықпен келмейтіндігі түсінікті. Ал, енді жас мемлекеттің қалыптасып, іргесінің кеңейіп қана қоймай, әлемдік деңгейде танылуы Елбасынан мол күш-қуатты, қажыр-қайратты талап еткендігі жасырын емес. Қазақстанның тәуелсіздік жылдарындағы алғашқы қадамдары мен бүгінгі таңда қол жеткізген жетістіктері туралы баяндаған шетелдік және қазақстандық сарапшылар пікірінің негізгі мазмұны, міне, осындай болды.
Алматы конференциясы тек аймақ аясында ғана танылған беделді сараптау алаңы ғана емес. Сонымен қатар, бұл конференция қазақстандық ғылыми мектептің ең үздік ғылыми-зерттеу дәстүрлерінің жалғасы болып табылатындығына ғалымдардың сенімі мол. Сонау тоқсаныншы жылдардың ауыртпалығын, сан алуан күрделіліктерін, қиындықтарын жеңіп шыққан Тәуелсіз Қазақстанның келешегінің кемел болуы жас ұрпақ тәрбиесіне тығыз байланысты. Жастар бойында отансүйгіштік, адамгершілік қасиеттерді қалыптастырудың қажеттілігі зор екендігі айдай ақиқат.
Тәуелсіз Қазақстандағы жастар саясаты туралы сөз қозғаған Қ.Сәтбаев атындағы ҚазҰТУ профессоры, саяси ғылымдар докторы Л.Зайниеваның пікірінше, «мемлекеттік жастар саясаты, ең алдымен мемлекеттік институттар арқылы жүргізілуде. Сондықтан да, бұл саясаттың қарқыны мен тиімділігі мемлекеттің мүмкіндігіне байланысты».
– Менің ойымша, еліміздегі жастар проблемаларын шешу үшін мүдделі қоғамдық институттар арасында өзара ықпалдастықты арттыру қажет. Мұның өзі, сондай-ақ жастар ұйымдарына да қатысты. Мәселен, Қазақстанда қазір мұндай ұйымдардың саны 700-ге жетті. Сонымен қатар, саяси партияларда жастар қанаты да пайда болды, олардың арасында «Нұр Отан» ХДП-ның жастар қанаты – «Жас Отан» алғы шепке шығуда. Тағы бір айта кетерлігі, жастарға мемлекет тарапынан қамқорлық, көмек жүйелі түрде көрсетілуде. Дағдарысқа қарамастан, алдыңғы жылы Елбасы Жолдауына орай, студенттерге қосымша гранттар мен несиелер бөлінді, – деді Л.Зайниева.
Сонымен, Қазақстанның тәуелсіздік жылдарындағы қол жеткен жетістіктері айтарлықтай. Негізгі түйін де осы.
Бақыт БАЛҒАРИНА, Алматы.