Әділдіктің күретамыры

Сейсенбі, 28 тамыз 2012 7:22

Еліміздегі биліктің үш тармағы: атқарушы, заң шығарушы, сотбилігінің рөлі айқындалып, екі палаталы Парламент, Президенттіңқұзыры мен міндеттері, сот билігінің өкілеттігі жіктеліп, елКонституциясында бекітілді. Ата Заңымыздың  7-бабында ҚазақстанРеспубликасындағы мемлекеттік тіл – қазақ тілі екені, мемлекеттікұйымдарда және жергілікті өзін-өзі басқару органдарында орыс тіліресми түрде қазақ тілімен тең қолданылатыны көрсетілген.Конституцияның маңызы мен рөлін күшейту мемлекеттегі құқықтықсаланың дамуының заңды үрдісі болып табылады. РеспубликамыздаЖоғарғы Сот бас болып, біртұтас  соттық жүйе құрылып, біркелкісоттық тәжірибе орнатылып, бірегей кадрлық саясат жүргізугемүмкіндік туды.

Сейсенбі, 28 тамыз 2012 7:22

Еліміздегі биліктің үш тармағы: атқарушы, заң шығарушы, сотбилігінің рөлі айқындалып, екі палаталы Парламент, Президенттіңқұзыры мен міндеттері, сот билігінің өкілеттігі жіктеліп, елКонституциясында бекітілді. Ата Заңымыздың  7-бабында ҚазақстанРеспубликасындағы мемлекеттік тіл – қазақ тілі екені, мемлекеттікұйымдарда және жергілікті өзін-өзі басқару органдарында орыс тіліресми түрде қазақ тілімен тең қолданылатыны көрсетілген.Конституцияның маңызы мен рөлін күшейту мемлекеттегі құқықтықсаланың дамуының заңды үрдісі болып табылады. РеспубликамыздаЖоғарғы Сот бас болып, біртұтас  соттық жүйе құрылып, біркелкісоттық тәжірибе орнатылып, бірегей кадрлық саясат жүргізугемүмкіндік туды.

Конституция еліміздегі әрбір адамның құқығын қорғаса, сот билігі Конституциядан бастап бар­­­­­лық заң актілерінің бұзыл­ма­уын, орындалуын қадағалайды. Сон­­дық­тан Конституция күнін сот жү­­йесі төл мерекесі ретінде атап өтеді.

Қазақстан судьяларының бе­сін­ші съе­зінде Прези­дент Нұрсұл­тан Назарбаев: «Еліміздің Конституциясында Қазақстан адам және оның өміріне, құқықтары мен бостандықтарына өзінің ең қымбат қазы­насы ретінде қарай­тын мемлекет ре­тінде сипатталады», деп атап өтті. Еліміз еге­мендік алған алғашқы күндерден бастап, Президент Нұрсұлтан Назарбаев тәуелсіз сот пен қуатты құқық қорғау органдарын құруды мемлекет да­муының басым ба­ғыттардың бірі ретінде белгілеп, осыған қатысты шаралардың жедел жүзеге асырылуын талап етуі және тікелей қолдауының арқа­сын­да қазіргі таңда тәуелсіз мем­леке­тіміздің тұғырлы сот-құқық қорғау жүйе­лері қалыптасты.

Сот жүйесінің дәл қазіргі уақыттағы жеткен бас­ты биігі – халықтың сотқа деген сенімінің артуы. Сондықтан сот жүйесін одан әрі жетілдірудегі басым ба­ғыттардың бірі және бірегейі соттың ашықтығы, жариялы­лы­ғы, халық пен сот арасында екі­жақты байланысты бекемдеу болып қала бермек. Үстіміздегі жылдың 28-шілдесінде Жоғарғы Сот Төрағасы Бектас Бекназа­ров­тың бұқаралық ақпарат құрал­дарының өкілдерімен кездесуі кезінде: «Елбасының «Әділ және адал сот – демократиялық, құ­қық­тық мемлекеттің маңызды не­гізі», деген сөзін басшылыққа алып, сот жүйесіндегі рухани өзгеріс­тердің де тереңдеуіне зор мән бермекпіз, яғни судья заңға қалай адал болса, адамгершілік ұстанымы алдында да сондай таза болуы керек деген талап біздің жұмысымыздың негізгі бағыты болады» деп айтқан болатын. Қазіргі таңда елдің басты саяси құқықтық құжатын қабылдау біздің Отанымыздың тарихын­да­ғы елеулі оқиға болып, Қазақ­стан­ның дамуының жаңа кезе­ңіне көшудің басын ашып, саяси жүйенің нақ ортасында құқық­тарымен, тәуелсіз­дігімен бірге адам, азамат тұрғандығы мемлеке­тіміздегі жүргізіліп келе жатқан құқықтық рефор­маның жемісі болып есептеледі. Ал азаматтар­дың құқықтары мен еркіндігін сақтау нарықтық эконо­мика­дағы демократиялық үдерістердің да­муының алғышарты болып отыр.

Жалпы айтқанда, Конститу­ция­лық ережелерді жүзеге асыру­дағы басты мақсаттардың бірі елімізде конституциялық тәртіп пен заңдылықты қамтама­сыз ету. Өйткені, мемлекет саясатының құқық қор­ғау сипаты Конституцияда негізделіп, бұл барлық қылмыстық-құқықтық саясатты ізгілендіру үдері­сіне әсер етеді. Адам және азамат құқықтары мен тәуелсіздігін қорғаудың ұлт­тық тетіктері оны қамтудың ха­лықаралық құқықтық қалыпта­рымен толығатыны сөзсіз.

Ата Заңымыздағы қарасты­рылған құқықтар мен еркіндік­тердің жүзеге асуын қолдап, ба­ғалауымыз керек. Осындай жағ­дайда ғана біз қоғамның шынайы конституциялық дүниетанымын, жаңа конс­титуциялық мәдениетті қалыптастыра аламыз. Мәдениет­тілік, отансүйгіштік, ұлтжан­ды­лық әрбір отбасындағы тәрбие шеңберінен бастау алса, әділдік пен заңдылықтың күретамыры Ата Заңы­мыздың бұлағынан сусындалады.

Меруерт ҚАНАФИЯНОВА,

Алматы облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылғанауданаралық сотының

бас маманы.