Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің 2019 жылдың 9 айында атқарған жұмыс нәтижесі талқыланған алқа отырысы өтті. Онда агенттік төрағасы Алик Шпекбаев атқарылған жұмыстарды қорытындылады.
Жалпы, Президент нұсқауларына сәйкес агенттікте «Еститін мемлекет» тұжырымдамасы дәйекті түрде іске асырылуда. Атап айтқанда, азаматтардың өтініштерін қарау тәсілдері түбегейлі қайта қаралған. «Біз және біздің «Адалдық алаңы» жобалық кеңселеріміз көмегімен әр өтініш мұқият қарастырылып, мәселелер оң шешіледі. Оған дәлел ретінде 2 мыңнан астам азаматтың бұзылған құқықтарының қалпына келтірілгенін айтуға болады», деп атап өтті А.Шпекбаев. Сонымен қатар басқа қалалық азаматтарды қабылдау ыңғайлы әрі қолжетімді болу үшін бейнеконференцбайланыс арқылы жүргізіледі. Агенттік қызметкерлері қоғамдық белсенділерді қатыстыра отырып, мобильді қабылдау бөлмелері шеңберінде «халықтық заңгер» қағидаты бойынша құқықтық көмек көрсету үшін ауылды жерлерге барып жүр. Ал агенттіктің азматтармен кері байланысының тағы бір арнасы – «Агенттіктің Call-орталығы 1424» болып отыр.
Еуропаның алдыңғы қатарлы елдерінің тәжірибесі бойынша бүгінде ұстанымына берік азаматтардың хабарламаларының негізінде де қылмыстық істер қозғалуда. Осы жыл ішінде келіп түскен 3,5 мың қоңыраудың 600-ге жуығы тіркелген. Расталған фактілер бойынша 44 қылмыстық іс тергелуде. Өткен жылмен салыстырғанда қоңыраулар (2018 жылдың осы уақыт аралығында 388) және тергеліп жатқан істер (21) іс жүзінде екі есе өскені байқалады. Агенттік төрағасы А.Шпекбаев соңғы үш жылда кешенді алдын алу шараларының нәтижесінде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың саны 14% азайғанын атап өтті. Қылмыстың негізгі бөлігі – парақорлық (850), ұрлық (714) және билікті асыра пайдалану (224) фактілері. 1028 тұлға әшкереленді, оның 23-і республикалық және 86-сы облыстық деңгейдегі басшылар. Ал келтірілген залалдың мөлшері едәуір артқан – 23,2 млрд теңге (өткен жылмен салыстырғанда 1,7 есеге көп; 2018 жылдың 9 айында 13,5 млрд теңге), оның 94%-ы өтелген.
Алик Шпекбаев агенттіктің міндеттеріне тоқтала келіп олардың бастыларының бірі – сыбайлас жемқорлықтың жүйелік фактілерін орындаушыдан ұйымдастырушыға дейінгі қылмыстық схеманы анықтау екендігін атап өтті. Жыл басынан бері осындай 92 жағдайдың жолы кесіліп, 347 тұлға әшкереленген. Мемлекеттік бағдарламалардың іске асырылуын бақылау нәтижесінде 181 сыбайлас жемқорлық қылмыс тіркелді, 287 лауазымды тұлғалардың бизнеске заңсыз араласу фактілері анықталды, 198 адам жауапкершілікке тартылды, 85 адам сотталды, 282 кәсіпкердің құқықтары қорғалды.
Сонымен қатар агенттік төрағасы сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін құқық қорғау органдарының қызметкерлері мен судьяларын жауапкершілікке тарту бойынша жұмыстар жүргізіліп жатқанын айтты.
Алқада айтылғандай, азаматтар өмірінің сапасы мен табысын арттырудың басты факторларының бірі – кәсіби, тиімді, ең бастысы сыбайлас жемқорлықтан ада мемлекеттік аппаратты қалыптастыру. Алайда еңбекақы төлеудің жаңа жүйесіне көшпеген мемлекеттік органдарда атқарушылық қызметтегі 20 жылдан астам жұмыс өтілі бар мемлекеттік қызметшілердің қазіргі уақыттағы жалақысы – ел бойынша орташа көрсеткіштен төмен. Мемлекеттік қызметтерді цифрландыру, мемлекеттік органдар қызметінің ашықтығы мен айқындылығын арттыру бойынша атқарылған ауқымды жұмыстарға, кешенді алдын алу және жазалау шараларына қарамастан, мемлекеттік қызметшілер жалақысының қазіргі деңгейі сыбайлас жемқорлықты азайтуды айтарлықтай тежеуде.
Отырыста Президент Әкімшілігі Басшысының орынбасары Мәлік Мырзалин сөз сөйлеп, мемлекеттік аппарат жұмысының тиімділігін арттыру тәсілдері туралы айтып өтті. Сол сияқты алқа жұмысына Шығыс Қазақстан облысының әкімі Даниял Ахметов, Тұңғыш Президент – Елбасы қоры атқарушы директорының орынбасары Игорь Рогов, Nur Otan партиясының хатшысы Марат Сембеков, Ұлттық қоғамдық сенім кеңесінің мүшесі, жазушы, режиссер Ермек Тұрсынов, Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары жөніндегі уәкіл, қоғам қайраткері Аружан Саин және Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент қалалары мен облыстар әкімдерінің орынбасарлары, орталық мемлекеттік органдардың жауапты хатшылары мен аппарат жетекшілері, сонымен қоса жұртшылықтың, үкіметтік емес және жастар ұйымдарының өкілдері қатысты.