Тіршілікті әнмен әлдиген алуан құстың үнін еш кедергісіз естідіңіз. Осы жолдарды да оп-оңай оқып отырсыз. Ендеше, қуаныңыз! Елімізде есту мен көру қабілетінен айырылған 18 мың адам өмір сүріп жатқанын білетін бе едіңіз? Ал әлемде ше... Дүрбелең дүниенің дүбірін естіп, мың бояуға шомылған баябан даланы көз жанарымен көре алмаса да жанымен түйсінетін жандар жетерлік. Олардың арасында дегдар өнердің бәсін бәрінен биік қоятындар аз емес.
Сиқырлы сазы күллі әлемді мойындатқан Бетховенге тас кереңдігі кедергі бола алмағаны секілді, жарық әлемді көрмегенімен, кенеп бетін көңіл көзімен кестелеген украиндық суретші Дмитрий Дидоренконың өнердегі жолы талайға үлгі болғанын жақсы білеміз. Талант иесі көңілдің бір сәтінде: «өзің салған өрнектерді көзіңмен көре алмау ештеңе емес, бәрінен де санаң соқырланса сол жаман» депті. Осы сөз тіршіліктен баз кешкен талай тағдырға демеу болмады деп айта алмайсыз. Он екі мүшесі орнында болса да, «тас-талауым сай емес» деп тәубесінен тайғанаған пендені де бір сәт орман ойға шомдырған болар.
Жанары жарқырап тұрмағанымен, есту мен көру қабілеті нашар тұлғаларға ерекше сезгірлік қабілет беріледі дегенді талай мәрте естігенбіз. Бұл да жаратылыстың шексіз әділдігін әйгілеп тұрғандай. Мұндай тұлғаларға білім беру, оларды рухани дамыту тақырыбының көкжиегі кеңейе берсе дейсің.
Шабыт шаһары Алматыда мүмкіндігі шектеулі шығармашылық адамдарын қолдайтын шаралар тізбегі ара-тұра бой көрсетіп тұрады. Әсіресе қалада сурет өнеріне әуестенетін жандардың көп екенін ескерсек, оларға рухани медет беру ауадай қажет. Күні кеше осындай игі бастаманың тағы бірі қанат қақты. Қазақ бейнелеу өнеріндегі шоқтығы биік дара дарын иелерінің қолтаңбасы сақталған Ә.Қастеев атындағы өнер музейі өз көрермендерін кезекті рет қуантып отыр. Іргелі өнер ошағында көру мен есту қабілеті нашар азаматтар үшін субтитрі бар ым-ишара тіліндегі бейне-экскурсиялар жобасы іске қосылды.
Қылқаламға іңкәр жандарды танымал туындыгерлердің айшықты шығармаларымен таныстыратын жаңа жоба Н.Хлудовтың «Киіз үйде» туындысымен тұсауын кесті. Әлемді шарпыған қауіпті індетке байланысты қашықтан қолға алынған бастама жұрт қалыпты өмірге қадам басқан соң да өрісін кеңейте бермек. Қазірдің өзінде еліміздің мыңдаған тұрғыны ғаламтор арқылы өнер мұражайының ұжымына ризашылығын білдіріп жатыр.
– Кезекті жобамыз музей базасында қазақ және орыс тілінде жарық көретін болады. Мақсатымыз айрықша назар аударуды қажет ететін келушілерімізге қолжетімді бейне-экскурсиялар құру. Оларға да өнер қолжетімді болуы керек. Аталған санаттағы балалар мен жасөспірімдерге музей коллекциясын таныстыру арқылы әлеуметтендіру, сол арқылы отандастарымызды әлеуметтік-мәдени өмірге тартуды көздейміз. Бастапқыда «Қастеев шығармашылығы» және «1920-1950 жылдардағы Қазақстан бейнелеу өнері» залдарындағы маңызды, бірегей туындылар негізге алынады. Бұл – музейдің тұрақты экспозициясындағы өте құнды дүниелер. Өйткені ол шығармалар ұлттық бейнелеу өнерінің қалыптасуы мен дамуының негізгі кезеңдерін бейнелейді. Болашақта ым-ишара тіліндегі бейне-экскурсиялар форматын дамытуды жоспарлап отырмыз, – дейді көрме жетекшісі Наталья Баженова.
Өмірді сүюге шабыттандыратын серпілісі бар жоба музейдің тұрақты экспозициясына негізделгендіктен, болашағынан мол үміт күтуге болады. Бұл өз кезегінде инклюзивті тең мүмкіндіктер қоғамына жасалған тағы бір қадам деп айтар едік.
АЛМАТЫ