• RUB:
    5.11
  • USD:
    523.86
  • EUR:
    544.34
Басты сайтқа өту
Экономика 24 Қыркүйек, 2020

Шаруалар үшін жағымды жаңалық көп

1708 рет
көрсетілді

Қазіргі уақытта мемлекет ауыл жұртының мал шаруашылы­ғымен және басқа да кәсіп түрлерімен айналысып, жағдай­ларын жақсартулары үшін жеңілдетілген несие беру арқылы мүмкіндіктер қарастырып отыр. Осы бағытта жемісті жұмыс істеп жатқан «ҚазАгро» холдингінің еншілес компаниясы – «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» АҚ басқарма төрағасы Жандар ОМАРОВПЕН әңгімелескен едік.

– Жандар Даниярбекұлы, өзіңіз жетекшілік ететін қор­дың несиелендіруге бағыт­талған бағдарламалары туралы айтсаңыз?

– Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы былтырғы халыққа Жолдауында «Тиімді шағын және орта бизнес – қала мен ауылды дамытудың берік негізі» деп айтқан болатын. Біз осы бағытта жүйелі жұ­мыс жүр­гізіп келеміз. Мы­салы, Ауыл шаруа­­шылығын қар­­жы­лай қолдау қоры 2017 жыл­дан бері «Еңбек» нәтижелі жұ­мыс­­пен қамту және жап­пай кәсіпкерлікті дамыту бағ­дар­ламасының екінші бағытын іске асыруда. Нақты айтар бол­сам, мал шаруашылығын, өсім­дік шаруашылығын, ауыл кәсіп­керлігін дамыту және ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу мен сақтау жобаларын қаржыландырамыз. Несие 6%-бен, ал көпбалалы және аз қам­тыл­ған отбасы мүшелеріне 4%-бен беріледі. Сонымен қатар әр салаға байланысты 1 жылдан 2 жылға дейінгі аралықта жеңілдік кезеңі қарастырылған.

Бұдан бөлек, мал шаруашы­лы­­ғын дамытуға арналған тағы бір жобамыз бар. Ірі қара, қой, тү­йе, жы­лқы шаруашы­лық­тарына 10 жылға 30 млн теңгеге де­йін­гі со­ма­да несие береміз. Бұл – жеке кәсіп­­керліктерге, шаруа қо­жа­лық­­тарына және фер­мер­лік ша­руа­шы­лықтарға ба­ғытталған бағ­дар­лама. Несие суб­сидияны есеп­те­генде 6 па­йызбен беріледі. Екі жылға де­йінгі жеңілдік мерзімі бар.

Осы тұста айта кетейін, несие алушыларға қойылатын бірқатар талаптар бар. Атап айт­қанда, өтінім берушінің несие тарихы жақсы болғаны абзал. Кепілге қоятын мүлкі болуы шарт. Бұдан бөлек, бюджеттік және қаржы ұйымдарының алдында мерзімі өткен берешегі болмауы керек.

– Шаруалардың несиеге қол жеткізу процесін жеңіл­дету бағытында қандай жетіс­тіктеріңіз бар?

– Сұрағыңыз өте орынды. «ҚазАгро» холдингі басшылы­ғының бастамасымен несие беру процесін автоматтандыру жұмысын қолға алдық. Дәл қа­зіргі уақытта «Еңбек» мем­ле­кет­­тік бағдарламасы аясында мал шаруашылығын дамыту бағы­ты бойынша 4 млн теңгеге дейін­гі несиеге өтінім қабылдау www.online.fagri.kz порталы ар­қылы онлайн қабылданып жатыр. Әзірге Ақмола және Ал­маты об­лыстарындағы филиал­дарға тест­тік режімде енгіз­дік. Осы ар­қылы несие алушы «Еңбек» бағ­дар­ламасының талаптарына сәйкестігін тексеруге өтінім жібере алады.

Бұрын 10-13 құжат жинау талап етілген болса, қазір тек өті­нім берушінің жеке куә­лігі, электронды цифрлық қол­таң­басы және кепілдікке қоятын мүлігінің құжаты ғана қажет.

 Өтінімді алдын ала мақұлдау шешімі 15 минуттан 1 сағатқа де­йінгі аралықта қабылданады. Ал өтінімді одан әрі қарау мер­зімі 15 күннен 5 жұмыс күні­не дейін қысқарады.

– Биыл елімізде егіс алқап­тарын ерікті сақтандыру жүйесі іске қосылды. Оны ары қарай жүзеге асыру сіздерге жүк­телген екен. Осыған тоқ­талып өтсеңіз.

– Бұрын міндетті сақтандыру жүйесі жұмыс істеген болатын. Биыл ерікті сақтандыру жүйесін іске қостық. Егіс алқаптары құрғақшылықтан және топырақ ылғалының артық болуы салдарынан сақтандырылады. Биыл 60 шаруашылық егіс ал­қап­тарын сақтандырды. Сақ­тан­дыру сыйақысы 199 млн тең­гені құрады. Нәтижесінде 47 шаруашылық жалпы сомасы 491 млн теңге болатын сақтандыру төлемін алды. Бұл да фермерлер үшін өте қажет қолдау.

Сақтандыру шартын жасасудан бастап сақтандыру жағ­дайын тіркеуге дейінгі процесс WWW.QOLDAU.KZ плат­фор­масындағы «Agroinsurance» ақпараттық сервисінде жүзеге асырылады. Шарт жасасқан соң фермер сақтандыру сыйақысы сомасының тек 50%-ын төлейді, қалған бөлігі мемлекеттік қол­дау есебінен төленеді.

– Егер шаруалар екінші деңгейлі банктерден несие алатын болса, оның 50 пайызын кепілдендіруді қолға алыпсыздар. Бұл қалай іске асады?

– Өздеріңіз білесіздер, екін­­­ші деңгейлі банктер ауыл ша­­руа­­шылығы саласын қар­жы­­ландыруға бара бермейді. Мысалы, 2014 жылы салаға банктер 431 млрд теңге бөлген болса, 2019 жылы қаржы­лан­дыру көлемі бес есеге төмен­деп, 89 млрд теңгеге дейін азайды. Сол себепті біз банк­тердің ша­руаларға да несие беру мүм­кін­­дігін қарас­тыру мақ­сатын­да осын­дай кепіл­дендіру сая­са­­тын қолға алдық. Бүгінгі таңда «АТФБанк», «НұрБанк», «БанкЦентркредит» және «РБКбанк» акционерлік қо­ғам­дарымен меморандумға қол қойдық. Қазірдің өзінде ке­­піл­ден­діруге өтінім берген фер­­мер­лер бар. Бұл жобаға ке­піл­­ден­діру жүйесіне екінші дең­гейлі банктердің несиесі ар­қылы ин­вес­тициялық жобаларды іске асы­рып келе жатқан және іске асы­руды жоспарлаған фермерлер мен жеке кәсіпкерлік субъек­тілері қатыса алады. Кепіл­ден­діру шартына сәйкес, жыл­дық мөлшерлемесі 17%-дан жоғары болмайтын 3 млрд тең­­геге дейінгі несие сома­сы­­­­ның мерзімі 10 жылдан ас­­пауы тиіс. Кепілдендіру Аг­ро­­ө­нер­­кәсіп кешеніндегі және та­­мақ өнімдерін өндіру қыз­меті­­нің барлық түрі бойынша ин­­вес­­ти­циялық жобаларды іске асы­ру­ға беріледі. Бұл ауыл шаруа­шы­лығы тауарын өнді­рушілер үшін өте тиімді тетік болары сөзсіз.

 

Әңгімелескен

Думан АНАШ,

«Egemen Qazaqstan»