Бассейнді басқарудың балама тәсілі

«Қазақстанда өзен шаруашылықтарына судың сапасы немесе мөлшері жағынан көп көңіл бөлінеді. Бұл дұрыс, өйткені судың са­пасы мәселесі өзектілігін жоғалтпайды. Алай­да басқару тұрғысынан әр өзеннің не болып жатқанын бақылайтын өзіндік ұйым бар. Ма­ңызды мәселелер кеңесте мүдделі тұлға­лардың қатысуымен қабылданады. Менің ойым­ша, су қауіпсіздігі мәселелері қоғамдастық деңгейінде, онда тұратын адамдармен бірге шешілуі керек. Бұл өте маңызды, өйткені олар күнделікті өмірде суды пайдаланады және егер бірдеңе дұрыс болмаса, алдымен олар зардап шегеді», деді зерттеуші.

Ксенариос су қауіпсіздігі және оны жергілікті деңгейде қалай жақсарту туралы түсініктерін білу үшін ауыл шаруашылығы немесе өнеркәсіп сияқты тарапты қоғамдастықтардың өкілдерін қоғамдық кеңестерге шақыру керек деп санайды.

– Трансшекаралық сулар мәселелерін тал­қы­лау үшін көрші мемлекеттер өкілдерінің қа­тысуы өте маңызды. Егер Орталық Азия ел­дері арасындағы ынтымақтастық пен байланыс құралдары орнатылса, Сардоба су қоймасындағы бөгеттің жарылуы сияқты көптеген қайғылы оқиғалардың алдын алуға болар еді, – деп түсін­діреді ғалым. – Бұл, мысалы, өзеннің жоғарғы ағысында су тасқыны кенеттен басталатыны туралы ерте ескерту жүйесі арқылы жұмыс істейді. Немесе, егер біз Тәжікстаннан, Сырдариядан су көп келіп жатқанын және судың барған сайын жақын екенін көрсек, жақындағы аудандарды эвакуациялауды бастауға болар еді. Халықаралық байланыстың болмауы да зиян тигізбейді, өйткені ерте ескерту жүйелері ұялы телефондар арқылы жұмыс істей алады».

Бұл ретте, профессор су ресурстарын басқару және қауіпсіз сумен жабдықтау мәселелерін талқылау үшін Орталық Азия елдерінің өкілдері жиналатын бірқатар ұйым бар екенін атап өтті, алайда зерттеу сауалдамасына қатысу­шы­лардың 80%-ы бұл диалогтерді тиімсіз деп санайды.