Әлиханның әз бейнесі

Бұл туындыны семейлік суретші Маржан Бақытбек бар-жоғы төрт-ақ сағаттың ішін­де бір деммен жазып шық­қан. Айтуынша, алашордашы­лар туралы деректі фильм кө­ріп, соның әсерімен қолына қыл­қалам алған.

– Әлихан бабамыздың соңғы фотосын көргенде кө­мейіме өксік тығылды. Ұлт азат­тығы үшін басын бәйгеге тіккен бабамызға қандай құр­мет көрсетсек те, лайық еді. Фотосына қараңызшы, қи­ын­­дықты көп көріп, уайымда болған адам екені көз­қа­расынан, самайына түскен ақ шашынан, терең әжімінен көрініп тұр. Ұлттық мүдде жо­лында тер төккен нағыз мем­лекетшіл адам екен, – дейді суретші қыз.

Әлиханның мұңды суреті әсер етсе еткендей, әйтпесе көп­шілігіміз жас кезіндегі келбетті, жанары өткір жігіт ағасын ға­на көріп жүрміз. 1937 жылы тү­сірілген фотода оның қазақ үшін қаншама қасіретті арқалап кетіп бара жатқанын оп-оңай аң­ғаруға болады. Ал соны бай­қап, ке­неп бетіне сонау сұрқай сая­сатпен жымдастыра отырып бейнелеген суретшінікі – ше­берлік, ұлт көсеміне деген құр­мет.

Аягөз ауданы, Баршатас ауылында дүниеге келген Мар­­жан Бақытбек Шәкә­рім атын­дағы Семей мем­ле­кеттік университетінің «Бейнелеу өне­рі және дизайн» факультетін үз­дік аяқтағаннан кейін шығар­ма­шылықтан бір сәтке де қол үзген жоқ. Үнемі ізденіс үстінде. Осы уақытқа дейін 50-60 картина жазған. Ол мән-мағынасыз суреттерден гөрі қазақтың тарихын бейнелегенді құп көреді.

– Салмақты ой айтатын кар­тиналар жазуға тырысамын. Ұлтты жігерлендіретін, ой салатын тақырыпты көтергім келеді. Аңыз-әңгімелердің желісімен иллюстрация жасауды ойластырып жүрмін. Әкем марқұм жүйрік баптап, тазы жүгірткенін көріп өс­кендіктен шығар, ұлттың жан-дүниесіне терең үңілемін, – дейді арман-жоспарымен бөліскен Маржан Бақытбек.

Қазақы отбасында өскен суретшінің туған апасы да шебер, ісмер кісі болған екен. Сырмақ сырудың, алаша басудың, құрақ көрпе құ­раудың қыр-сырын кішкен­тайынан көріп өскен. Бірақ ісмерлікті емес, қыл­қаламды таңдаған Маржанның мақсаты – ұлт үшін еңбек қылу.

СЕМЕЙ