Президент Жолдауы – тарихи жолдау. Жаңа Қазақстан тарихы Түркістан облысынан кейін жаңадан Абай және Ұлытау облыстарымен толығатын болды. Бұған Алматы облысынан Жетісу атты жаңа әкімшілік-аумақтық құрылым ірге ажыратқанын қосыңыз.
Мемлекет бұл шешімді қабылдар алдында азаматтардың нақты ұсыныс-тілектерін мұқият зерделегенін айтты. Көптен бері халықтың ойында жүрген, әр жерде айтылып, орындалуы созылып келе жатқан Семей мен Жезқазған өңірін түлету бастамасы ел-жұрттың көкейінен шықты десек те болады.
«Ең алдымен, Семей аймағында Абай облысын құруды ұсынамын. Семей қаласы жаңа облыстың орталығы болады. Осы мәселені аймақ тұрғындары көптен бері айтып жүргенін білемін. Қазір ол жақта шешімін таппаған түйткілдер аз емес. Мысалы, аймақтың ішкі инфрақұрылымы әбден тозған. Кезінде Алаш арыстарының басын қосқан Семей қаласының жағдайы да мәз емес. Біз тарихи әділдікті орнатып, ұлыларымыз дүниеге келген киелі өлкені қайта жаңғыртуға тиіспіз», деді Президент.
Біз бұдан нені аңғарамыз? Абай облысын құру – Алаш рухын асқақтату! Тәуелсіздік жолында азаттық бесігі болған өңірді қайта түлетудің рухани маңызы өте жоғары. Бұл Абай жолымен жүру деген сөз. Алаш азаматтары орда тіккен орынды жандандыру!
Мемлекет басшысы «Бұрынғы Жезқазған облысының аумағында Ұлытау облысын құру қажет. Жезқазған қаласы қайтадан облыс орталығы болады. Бұл аймақта дербес облыс құру – экономикалық қана емес, рухани жағынан да маңызды шешім. Кең-байтақ қазақ жерінің дәл жүрегінде орналасқан Ұлытаудың төл тарихымыздағы орны ерекше. Ел тағдыры шешілген ұлы жиындар осында өткен. Сарыарқаның төрінде орналасқан бұл аймақтың туристік әлеуеті өте зор. Оның өндірістік қуатын, логистикалық мүмкіндігін ұтымды пайдалану керек.
Бір сөзбен айтқанда, біз Ұлытау аймағының дамуына жол ашамыз», деп тағы бір тың бастама көтерді.
Бұл ненің белгісі? Біз «Ұлық ұлыс» деп атап жүрген Жошы ханның иелігіндегі қазіргі қазақ жерінің тарихы тым терең. Мемлекеттілік бастауы болған өңір. «Бұрын мемлекет болмаған» деп жүргендерге дипломатия тілімен берілген салмақты жауап.
Қазақтың ішкі аймақтары талай жылдан бері назардан қағыс қалып келді. Соның салдарынан әлеуметтік проблемалары да қордаланып қалды. Ендігі таңда Қазақстандағы урбанизация, ішкі көші-қон саясатында айтарлықтай өзгерістер болады. Үлкен қалаларға қарай ағылған жұрттың легі толас табады. Әр өңір қуатты аймаққа айнала бастайды. «Қуатты Қазақстан» жобасы осындай іргелі өзгерістер арқылы жүзеге асады деп сенеміз!
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев өз Жолдауында қазақтың «Кеңесіп пішкен тон келте болмас» деген нақыл сөзін келтірді. Бабаларымыз ел тағдырын айқындайтын тарихи шешімдерді бүкіл халық болып ақылдасып, бірге қабылдаған дей келіп:
«Ұлытауда, Ордабасы мен Күлтөбеде өткен ұлы басқосулар – соның айқын дәлелі. Келелі жиында айтылған кесімді сөзге алты Алаштың баласы түгел тоқтаған. Біз бірліктің бастауы болған осы дала демократиясының дәстүрін жаңғыртуымыз керек», дейді.
Президент неге «Дала демократиясы» деп отыр? Бұл Қазақ елінің мемлекеттілігін айғақтайтын дәлел. Кез келген елдік, мемлекеттік мәселе халықтың қатысуымен шешілген. Президент Ұлттық қоғамдық сенім кеңесін құрған болатын. Бұл құрылым өз міндетін табысты атқарды. Енді оның орнына құрамы жағынан ауқымды Ұлттық құрылтай құру ұсынылды. «Жаңа құрылым Ұлттық кеңестің қызметін жалпыхалықтық деңгейде жалғастырады. Құрылтай қоғамдық диалогтың біртұтас институционалдық моделін қалыптастыруға тиіс. Сөйтіп, билік пен халықтың арасындағы дәнекерге айналады.
Қазіргі Қоғамдық кеңестердің бәрін өз айналасына топтастырады. Ұлттық құрылтайдың құрамында еліміздегі барлық аймақтың өкілдері болады. Сондай-ақ оған Парламенттің бірқатар депутаты, Қазақстан халқы Ассамблеясы мен Азаматтық альянстың, қоғамдық кеңестер мен ұйымдардың мүшелері, беделді қоғам қайраткерлері, өндіріс және ауыл шаруашылығы жұмысшылары, бизнес өкілдері және тағы басқа азаматтар кіреді.
Осылайша, сан түрлі қоғамдық пікір иелерін түгел қамтитын өкілді құрылым қалыптасады. Ұлттық құрылтай мүшелері маңызды мәселелерді талқылау үшін тұрақты түрде бас қосып отырады», деді Мемлекет басшысы.
Сонау Шыңғыстан бастау алып, Жошы хан ұлысында орныққан Ұлттық құрылтай осылайша Жаңа Қазақстан кеңістігінде өз орнын тапқалы тұр!
Нұртөре ЖҮСІП,
Парламент Сенатының депутаты