Бүгінгі қоғам, әсіресе жастар ғалым, ағартушы, фольклортанушы Шоқан Уәлихановтың Орта Азия және Шығыс Түркістан халықтарының тарихы мен мәдениетін зерттеудегі миссиясы – қазақ халқының экономикалық, саяси және мәдени интеграцияда әлемдік этно-саяси қоғамдастыққа қосқан орасан зор еңбегі екенін жақсы білуге тиіс. Осы орайда ғалымның ғылыми жаңалықтары, ұстанымы мен еңбектері әрі қарай терең зерттеулерді қажет етеді.
Философия, саясаттану және дінтану институтының ғылыми қызметкерлері академик Серік Сейдумановтың жетекшілігімен «Алтын-Емел» артихектуралық кешеніне іссапармен барып, Шоқан Уәлиханов аруағына тағзым етті. Осы сапар аясында «Шоқан – халқымыздан шыққан ағартушы, шығыстанушы, тарихшы, этнограф, қазақтың ұлы ғалымы» тақырыбында дөңгелек үстел ұйымдастырылып, ғалымдардың Шанханай ауылына сапары мазмұнды диалогтармен жалғасын тапты. Отандық ғылымның дамуы туралы ой қозғап, Шоқанның қас қағым сәттей қысқа ғұмырындағы шығармашылығының сәулелі сәттерін еске түсірді.
Институт директоры С.Сейдуманов: «Шоқан еңбектері мен өмірінің әр сәтінен Отанға деген зор сүйіспеншілікті, табандылық пен күресті аңғарамыз. Бұл – оның интеллектуалды мұрасымен біте қайнасып кеткен елге, жерге деген отаншылдығы мен азаматтығының үлгісі», деп атап өтті.
Көрнекті ғалымның жекелеген жетістіктері ғылыми ойдың салтанатын ғана аңғартып қоймай, қазақ халқының құндылықтарын дамытуға қосқан үлесін әр кез паш етіп отырады. Оның ағартушылық, білім мен ғылымды дамытудағы идеялары, белсенді қызметі қоғамдық ой-санаға ықпал етіп келеді.
«Қазақстан Еуразия көшпенділері өркениетінің мұрагері, көне тарихы бар ел ретінде белгілі. Ал Еуразия кеңістігі әрқашан гуманитарлық экожүйенің алаңы ретінде танылған. Осы тұрғыдан алғанда Шоқанның ағартушылық мұрасын жетілдірудің маңызы зор. Ғалымның білім мен ғылымды дамытудағы белсенді әрі бостандықсүйгіш идеялары империялық Ресейдің орталық саясатымен сәйкес келмегені мәлім. Десек те, Шоқанның азаматтық таңдауы мен бас имейтін ұстанымы қоғамдық ой-санаға түрткі болды. Ендігі кезекте қауіпсіздікті, елдің тұтастығы негіздерін сақтауды жан-жақты ойланатын тұста Шоқанның рухани және интеллектуалдық қабілеті, ұрпақтарына арнаған сөзінің табиғи қуаты қоғамға популизм мен маригиналды руханиятсызданудан арылуға ықпал ететіне назар аударуға тиіспіз. Қоғамның жекелеген мүшелері тарапынан негізсіз пікірлердің айтылуына тек шындық пен ғылыми сана негізінде ғана тойтарыс бере аламыз. Ал қоғамда ғылымның рөлін арттыру, ғылыми білімді дәріптеу, білім мен іскерлікті насихаттау жастардың саналы таңдау жасауына мүмкіндік беретіні сөзсіз», деді С.Сейдуманов.
Ғылыми экспедиция мүшелері тағылымды сапарды ұйымдастыруға мұрындық болған музей әкімшілігіне алғыс білдіре отырып, М.Тынышбаев атындағы Алматы облыстық тарихи-өлкетану мұражайымен алдағы ынтымақтастық меморандумы туралы жоспарлап қайтты.